Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich oddział Muzeum Wsi Kieleckiej, Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach zapraszają do udziału w VII konferencji naukowej „Wieś polska podczas II wojny światowej. Rodzina. Wojna. Pamięć”, 9 października 2024 r. w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie w godz. 9.00-18.00.

Celem konferencji jest przedstawienie historii rodzin wiejskich uwikłanych w meandry II wojny światowej. Zapraszamy na 5 paneli tematycznych. Najnowsze badania dotyczące pacyfikacji mieszkańców wsi Michniów przedstawi dr Tomasz Domański z kieleckiego IPN.

Program VII konferencji naukowej „Wieś polska podczas II wojny światowej – Rodzina. Wojna. Pamięć”

9 października 2024 r., Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie

• 9.00 rozpoczęcie konferencji i powitanie gości
• 9.30 komunikat specjalny: dr Tomasz Domański, Pacyfikacja Michniowa w świetle nieznanych dokumentów
• 10.00 – Krzysztof Pierściński, Sprawozdanie z I konferencji popularnonaukowej studentów „Wieś polska podczas II wojny światowej”
• 10.15 – wręczenie certyfikatów uczestnikom I konferencji popularnonaukowej studentów „Wieś polska podczas II wojny światowej”

I panel 10.30-11.50. Niemiecka i sowiecka polityka gospodarcza wobec wsi polskiej. Straty osobowe i materialne rodzin wiejskich. Moderator: dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys (Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach)

• 10.30-10.50 – TOMASZ GAJOWNIK (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), Na celowniku Wehrmachtu. Eksploatacja wsi polskiej w świetle akt Inspektoratu Gospodarki Wojennej w Generalnym Gubernatorstwie
• 10.50-11.10 – MIROSŁAW GOLON (Instytut Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu, Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Bydgoszczy), Morderstwa, deportacje i grabieże. Zbrodnie sowieckie na terenach wiejskich województwa pomorskiego w 1945 r.
• 1.10-11.30 – Dr MATEUSZ KUBICKI (Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku), Rodzina wiejska na Pomorzu Gdańskim a niemiecki system przesiedleńczy w latach II wojny światowej – przyczynek do badań
• 11.30-11.50 – ŁUKASZ MAREK KOWALSKI, Straty ludności wiejskiej w Polsce podczas II wojny światowej w świetle akt Biura Odszkodowań Strat Wojennych przy Prezydium Rady Ministrów w Warszawie
• 11.50-12.00 – Dyskusja

Przerwa 12.00-12.20

II panel 12.20-13.20. Rodzina wiejska wobec zagłady ludności żydowskiej. Moderator: dr Tomasz Domański (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach)

• 12.20-12.40 – Dr RAFAŁ DRABIK (Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie), Ratownicy. Losy rodzin pomagających Żydom w powiecie biłgorajskim w okresie okupacji niemieckiej
• 12.40-13.00 – Dr KAROLINA TRZESKOWSKA-KUBASIK (Biuro Badań Historycznych IPN w Warszawie), Rodziny wiejskie z terenu Kreis Busko, które udzieliły pomocy Żydom w czasie II wojny światowej
• 13.00-13.20 – Dr MARZENA BAUM – GRUSZOWSKA (Muzeum Regionalne w Pilźnie), Światła w ciemności. Mieszkańcy ziemi pilźnieńskiej wobec zagłady Żydów 1939 – 1944
•  13.20-13.30 Dyskusja

Przerwa 13.30-14.00

III panel 14.00-15.00. Rodzina wiejska wobec pacyfikacji. Moderator: dr Justyna Staszewska (Muzeum Wsi Kieleckiej. Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie)

• 14.00-14.20 – NATALIA LENDA (Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UW), Niemieckie pacyfikacje wsi w Okręgu Białostockim (1941-1944)
• 14.20-14.40 – PIOTR KAPUSTA (Muzeum Nowej Huty – oddział Muzeum Krakowa), Tragedia podkrakowskich Liszek – pacyfikacja wsi 4 lipca 1943 r.
• 14.40-15.00 – Dr DOMINIKA PASICH (Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie), Pacyfikacja Poręby Dzierżnej 7 sierpnia 1944 r.
•  15.00-15.10 Dyskusja

Przerwa 15.10-15.30

IV panel 15.30-16.30. Rodzina wiejska – historie indywidualne. Moderator: Paweł Żołądek (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach)

• 15.30-15.50 – Dr WOJCIECH CEDRO (Instytut Pileckiego w Warszawie), „W przypadku wypuszczenia go na wolność należy liczyć się z tym, że będzie kontynuował swój proceder” – historia Franciszka Antczaka oraz rodziny Szkopów skazanych za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej
• 15.50-16.10 – Dr MARZENA GROSICKA (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach) Władysław Zwiejski i jego rodzina w strukturach konspiracyjnego ruchu ludowego na Kielecczyźnie
• 16.10-16.30 – ANDRZEJ KACORZYK (Państwowe Muzeum Auschwitz – Birkenau), „You were a brave man Kazimierz” Jędrzejowski – dostrzeżony bohater
• 16.30-16.40 Dyskusja

Przerwa 16.40-17.00

V panel 17.00-18.00. Rodzina wiejska – pamięć i upamiętnienie. Moderator: Magdalena Kopeć (Muzeum Wsi Kieleckiej. Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie)

• 17.00-17.20 – Dr JOANNA MATYASIK (Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszcz), Zbrodnia w Małem Czystem (1939 r.) w pamięci współczesnych mieszkańców wsi
• 17.20-17.40 – Dr KATARZYNA MADEJSKA (Muzeum Regionalne w Zwoleniu), dr hab. PAWEŁ MADEJSKI (UMCS w Lublinie), Rodzina, patriotyzm, pasja, wrogowie: twórczość Wincentego Flaka (1870-1943) w okresie okupacji niemieckiej
• 17.40-18.00 – MARIUSZ KOZŁOWSKI (Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie – oddział Muzeum Regionalnego im. M. Asłanowicza w Siedlcach), Losy wojenne i powojenne polskich rodzin na terenie gminy Korczew i Łysów
•  18.00-18.10 Dyskusja
• 18.10-18.30 Podsumowanie i zakończenie konferencji

Organizatorzy: Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie oddział Muzeum Wsi Kieleckiej, Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach
Kontakt z organizatorami:

dr Justyna Staszewska (sekretarz konferencji ze strony MWK) – 41 254 51 62; e-mail: jstaszewska@mwk.com.pl, konferencjamichniow@mwk.com.pl,
Paweł Żołądek (sekretarz konferencji ze strony IPN) – 41 340 50 63; e-mail: pawel.zoladek@ipn.gov.pl
hab. Jerzy Gapys, prof. UJK (sekretarz konferencji ze strony UJK) – tel. 41 349 73 10; e- mail: jerzy.gapys@ujk.edu.pl