W rocznicę Bitwy Opatowskiej
21 lutego 1864 roku na ulicach Opatowa stoczono ostatnią wielką bitwę powstania styczniowego, w trakcie której Rosjanie odparli szturm Polaków z korpusu generała Ludwika Hauke – Bosaka. Z tej okazji w piątek, 21 lutego w Opatowie odbyły się uroczyste obchody 150. rocznicy Bitwy Opatowskiej. Urząd Marszałkowski reprezentował Kazimierz Kotowski, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego.
O godzinie 12.00 przy Bramie Warszawskiej została odsłonięta tablica pamiątkowa. Następnie na rynku pod pomnikiem pułkownika Ludwika „Topora” Zwierzdowskiego odbyły się główne uroczystości. Andrzej Chaniecki, burmistrz Miasta i Gminy Opatów podziękował wszystkim uczestnikom za liczne przybycie, które – jak stwierdził – jest wyrazem naszej pamięci o bohaterach Bitwy Opatowskiej. – Są oni wzorem patriotyzmu dla naszego pokolenia – mówił Andrzej Chaniecki. Następnie uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty pod pomnikiem pułkownika „Topora” Zwierzdowskiego. Uczcili także minutą ciszy ofiary zajść na Majdanie w Kijowie.
Po części oficjalnej, uczestnicy uroczystości w towarzystwie Opatowskiej Orkiestry Dętej przeszli do Opatowskiego Ośrodka Kultury, gdzie została otwarta wystawa pt. „Gorzka Chwała-Powstanie 1863” przygotowana przez Muzeum Niepodległości w Warszawie. Zwiedzający mogli także zobaczyć wystawę prac Artura Grottgera pt. ”Powstanie Styczniowe” oraz program artystyczny w wykonaniu uczniów Liceum Ogólnokształcącego imienia Bartosza Głowackiego w Opatowie. Zwieńczeniem uroczystości był spektakl poetycko-muzyczny “Był taki rok1863-1864” w wykonaniu Grażyny Barszczewskiej i Roberta Grudnia.
W uroczystościach opatowskich wzięły udział grupy Rekonstrukcji Historycznej Oddziału Mariana Langiewicza, kombatanci, młodzież szkolna, harcerze, służby mundurowe oraz mieszkańcy Opatowa.
Przypomnijmy przebieg II bitwy opatowskiej
W lutym 1864 roku 3 Pułk Stopnicki oraz mniejsze oddziały II korpusu stacjonujące w Cisowie (łącznie 1000 powstańców) zostały otoczone przez 4500 rosyjskich żołnierzy. Pod nieobecność generała Józefa Hauke – Bosaka dowództwo nad całością sił przejął szef sztabu korpusu pułkownik Apolinary Kurowski i dowódca Dywizji Krakowskiej pułkownik Ludwik Topór – Zwierzdowski. Obaj oficerowie postanowili przebić się w najsłabszym punkcie rosyjskiej obrony i w tym celu postanowili zaatakować Opatów.
Wieczorem, 21 lutego powstańcy zaatakowali Opatów i zajęli większą część miasta. Dalszy atak został zahamowany ze względu na bardzo silny opór Rosjan. Kilkugodzinne walki o miasto nie przyniosły sukcesu, powstańcy ponieśli znaczne straty. W bitwie ranny został dowodzący pułkownik Ludwik Topór- Zwierzdowski, po nim dowodzenie przejął Apolinary Kurowski, który obawiając się nadejścia rosyjskich posiłków od strony Sandomierza wydał rozkaz odwrotu. Mimo, że nie udało się powstańcom zdobyć Opatowa, to zdołali przedostać się przez otaczające ich wojska rosyjskie.
Pojmany następnego dnia przez patrol kozacki płk Ludwik Topór – Zawierzdowski został stracony na opatowskim rynku 23 lutego 1864 roku.