Środki unijne do wykorzystania w ochronie zdrowia w nowym okresie programowania będą mniejsze niż w poprzednim, więc ich wydawanie musi być bardziej efektywne i związane z dużo większą koordynacją inwestycji w skali całego kraju – podkreślano podczas konferencji pn. „Fundusze Europejskie dla ochrony zdrowia w latach 2014-2020”. Odbyła się ona w poniedziałek, 14 grudnia 2015 roku, w Świętokrzyskim Centrum Onkologii. Spotkanie, adresowane do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego z województwa świętokrzyskiego, zorganizował Departament Ochrony Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.

Celem spotkania było upowszechnienie informacji na temat działań w obszarze zdrowia możliwych do realizacji w latach 2014 – 2020 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego oraz krajowych programów operacyjnych.  

Anna Nocuń, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego podczas otwarcia konferencji zwróciła uwagę na konieczność całościowego patrzenia przez samorządy na politykę zdrowotną. – Chodzi o to, żebyście nie widzieli jej Państwo wycinkowo, odnosząc się tylko do swojego obszaru. Ważne jest, by nawiązywać współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego wyższego szczebla, żeby te zaplanowane do realizacji zamierzenia były spójne – podkreślała dyrektor Anna Nocuń. W swoim wystąpieniu omówiła szczegółowo rolę i zadania samorządu terytorialnego w zakresie zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych mieszkańców wspólnoty samorządowej. Do wspomnianej wyżej „całościowej polityki” w ochronie zdrowia odnosi się również ustawa o zdrowiu publicznym z dn. 11 września 2015 roku, która weszła w życie 3 grudnia 2015 roku, a której jednym z najważniejszych celów jest stworzenie systemu spójnej polityki z zakresu zdrowia publicznego, koordynującej działania administracji rządowej i samorządowej.

W dalszej części konferencji Anna Kucharczyk z Departamentu Polityki Regionalnej UMWŚ w swoim wystąpieniu przedstawiła „Zasady realizacji interwencji w obszarze ochrony zdrowia w perspektywie finansowej 2014 – 2020 wynikające z Umowy Partnerstwa”. Do wykorzystania w najbliższych latach będą środki zarówno na inwestycje, jak i na tzw. działania miękkie, ale zasady ich wydatkowania są surowsze niż w okresie programowania 2007-2013. Te zasady określone są w dwóch dokumentach. Pierwszy z nich to Umowa Partnerstwa zawarta między polskim rządem a Komisją Europejską, zawierająca informacje dotyczące systemu wdrażania funduszy unijnych w Polsce w latach 2014 – 2020. Z tej umowy wynika „Policy Paper dla ochrony zdrowia na lata 2014 – 2020 Krajowe Strategiczne Ramy”, czyli dokument programowy szczegółowo określający zasady wydatkowania środków, zatwierdzony 29 lipca 2015 roku.

– Komisja Europejska wskazała, że w latach 2007 – 2013 zrealizowano w Polsce inwestycje potrzebne, ale były to jednak inwestycje „punktowe”. W procesie negocjacji ustalono więc, że w nowym okresie potrzebna jest bardzo mocna koordynacja. Ma to być koordynacja wszystkich inwestycji w skali całego kraju. Komisja Europejska ustaliła to zadanie jako warunek konieczny, bez którego środki nie zostaną uruchomione – mówiła Anna Kucharczyk z Departamentu Polityki Regionalnej. Koordynacją będzie się zajmował Komitet Sterujący ds. koordynacji interwencji europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Kolejnym warunkiem koniecznym jest wykonanie map potrzeb zdrowotnych dla całego kraju, co będzie zadaniem ministra zdrowia.

W okresie programowania 2014 – 2020 będzie możliwe wykorzystanie unijnych środków w ochronie zdrowia zarówno na projekty inwestycyjne (modernizacja obiektów i zakup sprzętu), jak i na tzw. projekty miękkie (obejmujące kształcenie, szkolenie oraz szkolenie zawodowe, a więc wszystkie inicjatywy zmierzające do zapewnienia odpowiednio wykształconych kadr medycznych, zapobiegania powstaniu tzw. luki pokoleniowej wśród lekarzy specjalistów). Wśród dziedzin, które zostały uznane za priorytetowe znalazły się m. in. działania skupione na zdrowiu matki i dziecka, osób starszych (geriatria), działania zapobiegające dezaktywizacji zawodowej (choroby układu krążenia, nowotworowe, choroby układu kostno-stawowo-mięśniowego, odechowego, choroby psychiczne oraz specyficzne dla regionów jednostki chorobowe).

Jak poinformowała Anna Kucharczyk, środki na ochronę zdrowia, które będą dostępne dla regionu na lata 2014 – 2020, będą niższe od tych, które wykorzystaliśmy w poprzednim okresie programowania, w latach 2007 – 2013. – Udało nam się wtedy zrealizować bardzo dużo istotnych inwestycji na kwotę dofinansowania ponad 216 mln zł, głównie w Działaniu 5.1 programu regionalnego, które całkowicie było poświęcone zdrowiu. Tematyka zdrowia w latach 2014 – 2020 przenika horyzontalnie przez wiele celów tematycznych i nie można tutaj mówić o konkretnych działaniach dedykowanych stricte zdrowiu, jak to było w latach 2007 – 2013 – mówiła Anna Kucharczyk. Poinformowała, że z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (inwestycje) będzie dostępne na poziomie regionu ponad 31 mln euro, a z Europejskiego Funduszu Społecznego (tzw. projekty miękkie) – ponad 22 mln euro.

– Mamy dobrą bazę. Najważniejsze inwestycje w ochronie zdrowia zostały wybudowane w poprzednim okresie programowania, a teraz należy kłaść nacisk na efektywne wykorzystanie tej bazy – mówił Krzysztof Sławiński z Departamentu Ochrony Zdrowia, który omówił „Policy Paper dla ochrony zdrowia na lata 2014 – 2020 Krajowe Strategiczne Ramy”, szczegółowo przedstawiający wszystkie warunki, jakie Unia Europejska postawiła, by można skorzystać z dofinansowania unijnego. Pierwsza część tego dokumentu ma charakter diagnostyczny, druga – analityczny, a trzecia – wdrożeniowy.

W dalszej części spotkania przedstawione zostały również m. in. możliwości finansowania inwestycji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020.