– W haśle tegorocznej edycji „Utracone dziedzictwo” jest tęsknota za tym, co bezpowrotnie odeszło, ale też zachęta, żeby robić maksymalnie dużo dla ochrony tego, co jeszcze nam zostało – mówił marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas podczas uroczystej wojewódzkiej inauguracji tegorocznej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, która miała miejsce w piątek, 11 września, w klasztorze oo. Oblatów na Świętym Krzyżu, duchowej stolicy regionu. Przez dwa kolejne weekendy 40 placówek kultury w regionie zaprasza zainteresowanych, którzy będą mieli okazję poznać dziedzictwo kulturowe i historię regionu. Wstęp na wszystkie imprezy organizowane w ramach EDD jest bezpłatny.

Europejskie Dni Dziedzictwa po raz 23. organizuje w Polsce Narodowy Instytut Dziedzictwa. Hasłem przewodnim tegorocznej edycji jest temat utraconego dziedzictwa narodowego, które dotyczy zarówno strat materialnych, będących skutkiem wydarzeń wojennych lat 1939-1945 na terenach polskich, jak i związanych ze zmianami granic Polski i przesiedleniami ludności po zakończeniu II wojny światowej, ale i utraconych dóbr narodowych, zapomnianych tradycji, porzuconych cmentarzy, pomników i miejsc mających duże znaczenie historyczne.

Ojciec Zygfryd Wiecha, superior klasztoru podczas inauguracji Dni podkreślił, że dla Świętego Krzyża to szczególny czas ważnych rocznic, które symbolicznie wpisują się w hasło tegorocznych Dni Dziedzictwa. Rok temu odbudowano i poświęcono zburzoną wieżę kościelną, w które to przedsięwzięcie zaangażował się również samorząd województwa świętokrzyskiego oraz gminy Nowa Słupia i Bieliny. Ponadto mija rocznica prezentacji na Świętym Krzyżu cennego oryginału Kazań Świętokrzyskich – zrabowanych przez Rosjan, odnalezionych później w Petersburgu i przechowywanych obecnie w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Dzięki współpracy z Akademią Krakowską świętokrzyscy Benedyktyni współtworzyli elity intelektualne Królestwa, a ich biblioteka aż do czasów kasacji klasztoru uznawana była za jedną z najlepszych w kraju. Przez kilka najbliższych dni w zakrystii klasztoru można oglądać kopię tych kazań, sporządzoną przez Bibliotekę Narodową (właścicielem kopii jest Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach).

– Ten rok jest takim rokiem przypomnienia o Świętym Krzyżu, o jego dziedzictwie, które w wymiarze religijnym, kulturowym i narodowo-patriotycznym jest tak bliskie mieszkańcom Ziemi Świętokrzyskiej – mówił ojciec superior Zygfryd Wiecha. – Gromadzimy się w miejscu szczególnym, w Kaplicy Oleśnickich, w Kaplicy Krzyża. To miejsce, z którego powinien płynąć głos wołający o szacunek dla tego dziedzictwa, głos, który przez ostanie lata był podejmowany przez różnych ludzi i instytucje wspierające nasze działania  – podkreślał ojciec Zygfryd Wiecha.

– W każdej gminie mamy świadectwa minionego czasu. Ważne, żebyśmy tego dziedzictwa nie tracili, żeby to hasło „Utracone dziedzictwo” oznaczało zobowiązanie nas do tego, abyśmy jeszcze bardziej zabiegali o przekazywanie tego, co najcenniejsze dla nas i dla kolejnych pokoleń  – mówił marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas, dziękując tym, którzy w naszym regionie na co dzień dbają o zachowanie dziedzictwa materialnego i niematerialnego – Ojcom Oblatom z klasztoru na Świętym Krzyżu, ale i samorządowcom, działaczom stowarzyszeń kulturalnych, kołom gospodyń wiejskich i in.

Tegoroczne obchody Dni Dziedzictwa zwracają również szczególną uwagę m. in. na dziedzictwo związane z zabytkami techniki. – One przez dłuższy czas były traktowane trochę po macoszemu, jak „gorszy” zabytek, przez co wiele obiektów zniknęło z powierzchni ziemi. Myślę, że to są elementy, które w najbliższych latach powinny znaleźć jakieś systemowe rozwiązania – dodaje Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.

Dni dziedzictwa będą trwały do 20 września. W 40 miejscach zaplanowano kilkadziesiąt wydarzeń w ciągu najbliższych dwóch weekendów. Instytucje kultury włączające się w Dni Dziedzictwa można zwiedzać bezpłatnie. W klasztorze prezentowana jest m. in. wystawa poświęcona jest dziedzictwu Świętego Krzyża, odbywa się również prezentacja sztuki ludowej, rękodzielnictwa i potraw regionalnych, zaplanowano spotkanie z archeologiem Czesławem Hadamikiem, autorem najnowszych publikacji poświęconych Świętemu Krzyżowi.

Wydarzenia organizowane w ramach Dni Dziedzictwa przez jednostki samorządu województwa świętokrzyskiego można sprawdzić tutaj.

Więcej informacji o imprezach w regionie na http://edd.nid.pl.