„Sienkiewicz – tekst, lektura i społeczna praxis” – pod tym hasłem w Kielcach i Oblęgorku odbywa się  3-dniowa sesja naukowa, przygotowana przez Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Witolda Gombrowicza oraz Muzeum Narodowe w Kielcach. Obradom przysłuchiwali się Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, jego zastępczynie: Małgorzata Kowalińska i ewa kapel-Śniowska oraz Andrzej Dąbrowski, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Kielcach.

W obradach i panelach dyskusyjnych udział biorą m.in. obchodząca 90. urodziny prof. Maria Bokszczanin – filolog i historyk literatury, autorka opracowania listów Sienkiewicza, które pozwoliły poznać lepiej prywatność i osobowość pisarza, prof. Tadeusz Bujnicki, literaturoznawca specjalizujący się m.in. w zagadnieniu powieści historycznych, a także współcześni polscy powieściopisarze.

Sesja poświęcona jest tematyce zarówno różnych sposobów odczytywania dzieł Henryka Sienkiewicza, odbioru powieści przez czytelników współczesnych autorowi i obecnie zaczytujących się w książkach twórcy trylogii, jak i wpływowi twórczości polskiego noblisty na pisarzy późniejszych, a także ekranizacjom powieści, a nawet życiu prywatnemu Sienkiewicza, jego pasjom i zamiłowaniu do sportu.

Prof. Tadeusz Bujnicki, jeden z najlepszych znawców powieści historycznych Henryka Sienkiewicza przypomina, że te pozycje książkowe nigdy się nie znudzą, jeśli tylko będziemy chcieli do nich podejść jak do niezwykłej, mocno wykreowanej przez autora rzeczywistości, a nie jak do dokładnego i rzetelnego przedstawienia codzienności polskiej w XVII wieku. Profesor  uważa, że Sienkiewicz może być wciąż frapującym opowiadaczem, jednak jego twórczości nie należy traktować jako obiektywnej lekcji historii. Literatura ta ma przede wszystkim wartości artystyczne, a nie dokumentujące i tak to należy odczytywać. – Mnie uwodzi humor i ironia Sienkiewicza, bo to autor nie tylko wyjątkowo wysokiego poziomu, lecz też pisarz, który na kwestie poważne potrafił spojrzeć z pozycji humorysty, a często rzeczy, które w jednych miejscach pokazuje bardzo serio, tu przedstawia jako ironista. Dla mnie to pisarz niejednoznaczny, potrafiący frapująco opowiadać, interesująco przedstawiający przygody, a jednocześnie wplatający w te historie niezwykłe elementy, chociażby barwną postać Zagłoby, która niesie humor, dowcip, będąc jednocześnie niewiarygodną kreacją – dodaje prof. Bujnicki.

Jak uważa Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego, Rok Sienkiewiczowski to doskonała okazja dla województwa świętokrzyskiego, by zachęcić turystów do odwiedzenia naszego regionu, chociażby do przyjazdu do Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku i zachwycenia się miejscem, tak ściśle związanym z postacią pisarza. – Jesteśmy jednym z 3 miejsc w Polsce, gdzie znajdują się muzea sienkiewiczowskie, mamy chyba najładniejszą placówkę, na dodatek, przypomnę, to dar społeczeństwa polskiego dla pisarza. Dla mnie jednak dziś, podczas konferencji, najważniejsza jest sama postać literata i jego wpływ na współczesnego odbiorcę, żyjącego pod wpływem kultury obrazkowej, szybkiej i prostej, nie wymagającej uruchamiania wyobraźni. Sam chętnie czytam powieści Henryka Sienkiewicza, zaczytuję się w “Quo vadis?” i odkrywam  ją znów jako dzieło uniwersalne – dodaje dyrektor Jacek Kowalczyk.

Prof. Grażyna Borkowska z Instytutu Badań Literackich PAN zaznaczyła, że obecność uczestników konferencji na ziemi świętokrzyskiej i wizyta w Oblęgorku pozwoli, podobnie jak w przypadku sesji poświęconej Stefanowi Żeromskiemu, nieco inaczej spojrzeć na pisarza i jego twórczość, umożliwiając poznawanie literatury i jej związku z otoczeniem, w którym powstawała.

W piątek, 16 września uczestnicy konferencji przeniosą się do Oblęgorka, do Muzeum Henryka Sienkiewicza. Tematowi bohaterstwa w prozie Sienkiewicza poświęcona będzie prelekcja Wojciecha Łapińskiego, a Kornelia Sobczak skupi się na ukazaniu przez pisarza postaci kobiecych i tym, jak odbierane one były i są przez młode czytelniczki. Poznamy także odczytywanie prozy polskiego noblisty przez cudzoziemców – o recepcji dzieł przez Hiszpanów mówić będzie prof. Bożena Zaboklicka z Uniwersytetu Barcelońskiego, a odbiorem tych utworów przez Francuzów zajmie się prof. Marek Tomaszewski, przewodniczący Francuskiego Towarzystwa Studiów Polonistycznych. Po godz. 13.00, w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Kielcach rozpocznie się dyskusja dotycząca współczesnych powieści historycznych.

Sobotnie obrady, również w bibliotece, poświęcone będą m.in. najmniej znanym aspektom twórczości i życia Henryka Sienkiewicza – jego aktywności jako dramaturga, często lekceważonej powieści psychologicznej pt. “Bez dogmatu”, ekranizacjom jego dzieł i ich odbiorowi przez współczesnego kinomana, ale też zupełnie nieznanym szerokiemu gronu czytelników informacjom o prywatności pisarza, chociażby o jego zamiłowaniu do kolarstwa.

www.wrota-swietokrzyskie.pl