Aktywne i zdrowe starzenie priorytetem polityki senioralnej
Wyniki przeprowadzonego badania socjologicznego seniorów przedstawiono podczas konferencji pt. „Sytuacja i potrzeby osób starszych w województwie świętokrzyskim”, która odbyła się 25 września w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Konferencję zorganizował Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, a uczestniczyli w niej wicemarszałek Grzegorz Świercz, radna Sejmiku Marzena Marczewska oraz przedstawiciele środowisk pracujących z seniorami.
– Mam nadzieję, że dzisiejsza konferencja będzie nie tylko okazją do prezentacji wyników przeprowadzonych badań, ale też przyczyni się do opracowania programów w zakresie polityki senioralnej. Starzejemy się wszyscy od urodzenia i każdy z nas będzie seniorem – mówił podczas otwarcia konferencji wicemarszałek Grzegorz Świercz.
W obliczu problemu starzenia się społeczeństwa konieczne jest podejmowanie działań wspierających seniorów w różnych aspektach ich życia. Dlatego właśnie w województwie świętokrzyskim po raz pierwszy przeprowadzone zostało badanie dotyczące sytuacji i potrzeb osób starszych w województwie świętokrzyskim, którego wyniki przedstawił dr Andrzej Kościołek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Z prognoz demograficznych wynika, że w 2050 roku w Polsce będzie żyć około 35 procent ludzi powyżej 60 roku życia i będzie to jeden z najwyższych wskaźników w krajach europejskich. – To dlatego, że goniąc społeczeństwa zamożne, robimy to kosztem dzieci. Już dziś musimy się przygotować na tę sytuację, że społeczeństwo polskie będzie się wyraźnie starzeć – mówił dr Andrzej Kościołek.
Najważniejsze czynniki wpływające pozytywnie na sytuację życiową seniorów to udane życie rodzinne, dobry stan zdrowia i dobra sytuacja finansowa. Z przeprowadzonych badań wynika, że 40 procent seniorów najbardziej uskarża się właśnie na stan zdrowia i długi czas oczekiwania do lekarza. Najgorsza jest jednak ocena sytuacji finansowej. Wśród seniorów poniżej 81 roku życia zadowolonych ze swojej sytuacji materialnej jest tylko kilkanaście procent, a w grupie powyżej 81 roku życia już nie ma osób pozytywnie oceniających swoją sytuację finansową, co prawdopodobnie wiąże się z rosnącymi z wiekiem kosztami leczenia. Te subiektywne oceny znajdują odzwierciedlenie w danych dotyczących dochodów seniorów w naszym regionie – przeciętna emerytura kształtuje się na poziomie 1200-1300 zł netto i jest jedną z niższych w kraju.
Optymistyczne jest natomiast to, że aż 97 procent badanych deklaruje, że ma poczucie bezpieczeństwa, które jest jedną z najważniejszych potrzeb człowieka. Poza tym, przy wszystkich powodach do złej oceny niektórych aspektów swojej sytuacji życiowej, zaskakująco wysoki jest również wskaźnik ogólnego zadowolenia z życia, który wynosi aż 75 procent. – Jest to optymistyczne, że starsze osoby nie są zgorzkniałe, mają swoje sfery, które pozwalają im się cieszyć życiem i powinniśmy te sfery podsycać – podkreślał dr Kościołek. Według niego dużym wyzwaniem dla kreowania polityki senioralnej na najbliższe lata jest przyciągnięcie seniorów do działalności w organizacjach pozarządowych. W Polsce tylko 16,8 procent uczestniczy w tak rozumianym życiu obywatelskim. Dla porównania – w Szwecji jest to blisko 90 procent.
Założenia długofalowej Polityki Senioralnej Państwa na lata 2014-2020 przedstawiła uczestnikom konferencji Marzena Bereza, dyrektor Polityki Senioralnej w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Podkreśliła, że jednym z najmocniejszych akcentów tej polityki jest nacisk na „aktywne i zdrowe starzenie” i taki priorytet jest uwzględniony w nowej unijnej perspektywie finansowej. W 2012 roku przyjęty został „Rządowy program na rzecz aktywności osób starszych”, który będzie kontynuowany do 2020 roku, a jego roczny budżet to 40 mln zł. – Najważniejsze obszary długofalowej polityki senioralnej to: zdrowie i samodzielność, aktywność zawodowa w związku z wydłużeniem wieku emerytalnego, aktywność społeczna i obywatelska osób starszych oraz relacje międzypokoleniowe – mówiła dyrektor Marzena Bereza.
W dalszej części konferencji dobre przykłady działań podejmowanych na rzecz seniorów w naszym regionie przedstawili m. in. Elżbieta Iwan, prezes Świętokrzyskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, Lucyna Majkowska ze Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Chorobą Alzheimera w Koprzywnicy oraz Marek Scelina, dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Kielcach.