Rozdano Świętokrzyskie Nagrody Kultury 2016
Laureatami tegorocznej Świętokrzyskiej Nagrody Kultury zostało 16 osób oraz instytucji. Wszyscy swoją artystyczną pracą upowszechniają dziedzictwo narodowe i udowadniają, że twórczość uszlachetnia codzienność. Rozdanie nagród jest najbardziej oczekiwanym momentem Inauguracji Roku Kulturalnego i Sezonu Artystycznego 2016/2017. – Cieszę się, że spotykamy się w gronie twórców, animatorów kultury, dyrektorów instytucji, pasjonatów i działaczy. Widoczne ożywienie życia kulturalnego jest efektem Państwa kreatywności i zaangażowania. W imieniu Samorządu Województwa dziękuję – powiedział marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas, który razem z członkiem Zarządu Województwa Agatą Binkowską oraz radnym Sejmiku Grzegorzem Świerczem gratulowali laureatom.
Świętokrzyska Nagroda Kultury co roku jest przyznawana przez Zarząd Województwa. Trafia do osób, instytucji, stowarzyszeń oraz zespołów za szczególne dokonania w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechnianie i ochrony dziedzictwa narodowego.
W „Kuźni smaków” w Parku Etnograficznym w Tokarni 6 października nagrody laureatom wręczyli: marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas oraz radny Sejmiku, przewodniczący Komisji Edukacji, Kultury i Sportu Grzegorz Świercz.
– Odczytaną sceną z „Janko Muzykanta” chciałem przypomnieć wielowiekowe dążenia wsi polskiej do emancypacji kulturalnej, społecznej, gospodarczej. Z buntu i marzeń wielu chłopskich pokoleń rodziła się kultura ludowa, jako część kultury narodowej – powiedział marszałek Adam Jarubas, który wymienił wiele kluczowych, zaplanowanych inwestycji poprawiających infrastrukturę instytucji kultury. Zostaną one zrealizowane w najbliższych latach dzięki unijnym dofinansowaniom, to między innymi: przebudowanie Starego Browaru w Ostrowcu Świętokrzyskim, rewitalizacja Klasztoru na Świętym Krzyżu i Klasztoru Karczówka, inwestycje na Zamku Krzyżtopór w Ujeździe, rozbudowa Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, generalny remont Teatru im. Stefana Żeromskiego.
– Te znaczące środki finansowe niewiele przyniosłyby pożytku, gdyby nie Państwa zaangażowanie, twórcza praca, pasja – dodał marszałek.
W uroczysty nastrój wprowadziło uczestników Trio Kameralne Filharmonii Świętokrzyskiej z wokalistką Marzeną Trzebińską.
Lista laureatów
Świętokrzyskiej Nagrody Kultury 2016
Nagrody I stopnia:
1. Piotr Kaleta – fotografik, animator i organizator życia fotograficznego, także kolekcjoner. Zajmuje się fotografią artystyczną, filmem i fotografią reportażową. Należy do twórców Kieleckiej Szkoły Krajobrazu. Jest organizatorem Ogólnopolskiego Przeglądu Fotograficznego „Ponidzie” i wielu plenerów. Należy do Związku Polskich Artystów Fotografików. Zorganizował wiele wystaw indywidualnych, uczestniczył w wielu zbiorowych wystawach fotografii, zdobywając liczne nagrody, wyróżnienia i dyplomy. Współpracuje z pismami regionalnymi, a swoje prace publikował również w fachowej prasie fotograficznej, między innymi w „Magazyn Foto”, „Photographic Society of America Journal” i „Fotografia”. Jest współzałożycielem Klubu „Fotoamator” przy BSCK w Busku-Zdroju.
2. Zdzisław Purchała – zajmuje się rzeźbą w drewnie, malarstwem sztalugowym oraz malarstwem na szkle. Jest także poetą, prozaikiem i fraszkopisarzem. W swojej twórczości nawiązuje do świętokrzyskich tradycji, obyczajów i legend. Aktywnie działa w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych. Swym doświadczeniem wspiera kilka organizacji kulturalnych, przekazując kolejnym pokoleniom zamiłowanie do folkloru. Jego prace znajdują się m.in. w muzeach w Kielcach, Krakowie, Toruniu, Gorzowie, Białymstoku, Warszawie oraz zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. Jest laureatem wielu konkursów ogólnopolskich w dziedzinie sztuki ludowej oraz literackich.
3. Eugeniusz Zegadło – zalicza się do artystów sztuki naiwnej. Opracował własny, ekspresyjny sposób przekazania wartości oraz rzeczywistości, za pomocą współczesnej rzeźby naiwnej. Pracuje poza modą i prądami artystycznymi, jego sztuka nie jest poddana presji kultury, jest autentyczna. Rzeźby twórcy nawiązują często do tematyki biblijnej, wyróżnia je unikatowy styl i kolorystyka. Artysta opowiada całą historię jedną rzeźbą. O jego prace zabiegają nie tylko polskie, ale również zagraniczne galerie i muzea. Szczególnie urzekają one odbiorców we Francji i Niemczech, gdzie mistrz najczęściej pracuje i zdobywa międzynarodowe laury. Swoje prace prezentował już w Niemczech, Szwajcarii, Włoszech i Hiszpanii. Jego dzieła znajdują się w muzeach w Kielcach, Warszawie, Turku, Berlinie, Bratysławie i Budapeszcie.
Nagrody II stopnia:
1. Anna Benicewicz-Miazga – fotograf i grafik. Jedna z inicjatorek, a zarazem prezes Stowarzyszenia Fotograficznego Ckfoto.pl oraz Stowarzyszenia Twórców Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej w regionie świętokrzyskim. Należy do Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej. Uczestniczyła w wielu wystawach artystycznych w Polsce. Swoje prace prezentowała podczas wielu międzynarodowych salonów fotografii artystycznej, zdobywając medale i wyróżnienia. Jest współautorką książki o fotografii panoramicznej, licznych publikacji w mediach krajowych i zagranicznych, publikacji albumowych, książkowych i ekspozycyjnych.
2. Ewa Gumuła – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej z 30-letnim stażem pracy w ZSO im. Edwarda Szylki w Ożarowie. Społecznik, działacz kultury, prezes Stowarzyszenia na rzecz Edukacji, Rozwoju i Integracji Dzieci, Młodzieży, ich Rodzin i Społeczności Lokalnej „Iskra”. Należy do Ożarowskiego Stowarzyszenia Kulturalnego „Forum”, które działa na rzecz lokalnej społeczności. To autorka scenariuszy programów teatralnych i rozrywkowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Założycielka Artystycznej Grupy „Iskra” skupiającej dzieci i młodzież o zainteresowaniach tanecznych, muzycznych i wokalnych. Młodzież pod jej kierunkiem uczestniczyła w wielu konkursach wojewódzkich i ogólnopolskich, zajmując czołowe miejsca.
3. Lucyna Kozłowska i Andrzej Kozłowski:
Kozłowska Lucyna – zajmuje się wycinankarstwem, a przyroda Gór Świętokrzyskich jest dla niej źródłem inspiracji. Komponuje ludowe motywy figuralne, geometryczne, roślinne i zwierzęce. Wycina z kolorowego papieru, bez uprzedniego rysowania na nim wzoru. Za działalność artystyczną otrzymała w 2014 roku Nagrodę im. Władysława Orkana „Za ocalenie od zapomnienia wycinanki ludowej oraz promowanie dziedzictwa kultury i sztuki”. Artystka działa w Skarżyskim Klubie Twórców „SKART”. W roku 2015 obchodziła jubileusz 20-lecia pracy artystycznej. Wycinanki artystki pokazywane były na wielu wystawach zbiorowych oraz indywidualnych, m.in. w Łodzi, Kielcach i Tychach, znajdują się też w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.
Kozłowski Andrzej – rzeźbiarz, stypendysta ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród i wyróżnień. Jest laureatem Nagrody im. Władysława Orkana za ocalanie kultury ludowej. Za propagowanie sztuki ludowej otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi oraz Złoty Krzyż Zasługi. W 2015 roku obchodził jubileusz 45-lecia pracy artystycznej. Jest laureatem wielu konkursów i festiwali w Polsce i za granicą. Jego prace znajdują się w zbiorach muzeów w Kielcach, Iłży, Brukseli oraz wielu zbiorach prywatnych kolekcjonerów. Artysta dzieli się wiedzą i umiejętnościami z młodzieżą, prowadząc dla nich prelekcje i pogadanki. Należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. Pracuje również z osobami niepełnosprawnymi.
4. Sławomir Micek – artysta rzeźbiarz, prezes kieleckiego oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków, należy też do Związku Polskich Artystów Rzeźbiarzy. W tym roku obchodzi 35-lecie swojej działalności twórczej. Zrealizował wiele pomników, złożonych założeń rzeźbiarskich i obiektów, zarówno sakralnych, jak i świeckich. Większość jego monumentalnych realizacji powstała na terenie województwa świętokrzyskiego, wiele też znajduje się w innych miastach Polski. Artysta współpracuje z Mennicą Państwową i wykonuje projekty medali oraz numizmatów dla wielu miast w Polsce. Projektuje odznaki turystyczne i tablice, upamiętniające ważne miejsca związane z regionalną turystyką.
5. Krzysztof Myśliński – historyk sztuki, wykładowca akademicki, badacz i popularyzator kultury, kierownik Działu Promocji i Edukacji w Muzeum Historii Kielc. Należy do Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Stowarzyszenia Muzealników Polskich. Jest współzałożycielem i wiceprezesem Towarzystwa Przyjaciół Kielc. Działa również na polu dokumentacji i ewidencji zabytków architektury, budownictwa przemysłowego, założeń zieleni, zabytkowych cmentarzy różnych wyznań oraz zabytków ruchomych z terenu województwa świętokrzyskiego, Dolnego Śląska, Małopolski i Wielkopolski.
6. Wojciech Stachurski – muzyk, kompozytor, autor tekstów. Prowadził kilka wokalnych zespołów dziecięcych i młodzieżowych. W latach 90. w TV Polsat tworzył programy muzyczne dla dzieci, lansując młodych wykonawców z naszego regionu. Jest autorem i kompozytorem kilku spektakli muzycznych, a także autorem libretta do bajki muzycznej „Baśniowe dźwięki. To autor ponad 400 piosenek, które ukazały się w ponad 100 wydawnictwach fonograficznych. Kilka z nich uzyskało status „Złotej”, a jedna „Platynowej” płyty. Jest założycielem i liderem zespołu „U Ojca”, który w ubiegłym roku obchodził jubileusz 35-lecia działalności artystycznej.
7. Bożena Szatkowska-Mostek – emerytowany nauczyciel, animator kultury, społecznik. Mocno angażuje się w życie kulturalne miasta i gminy Pińczów. Jest autorką scenariuszy oraz reżyserem widowisk. Należy do Towarzystwa Przyjaciół Ponidzia. Uczestniczyła w wielu kwestach organizowanych na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków na cmentarzu pińczowskim. Współredagowała także wydawnictwo „Głos Pińczowski”, w którym do dziś publikuje swoje artykuły i recenzje. Jest członkiem chóru Joannis Cantores, działającego przy parafii św. Jana Apostoła i Ewangelisty. Była inicjatorką wzniesienia Obelisku Milenijnego w Pińczowie oraz główną inicjatorką powstania tam Uniwersytetu Trzeciego Wieku, gdzie prowadzi zajęcia teatralne. W br. przypada 30-lecie jej działalności społeczno-animatorskiej.
8. Arkadiusz Szostak – pieśniarz, scenarzysta, reżyser, dziennikarz, animator kultury, wieloletni dyrektor Krajowego Centrum Kultury Polskiego Związku Niewidomych, związany z Wojewódzkim Domem Kultury w Kielcach. Przez wiele lat był reżyserem koncertów „Gospodarze-Gościom” Harcerskiego Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej. W ostatnich latach zaangażował się w pomoc dla amatorskiego ruchu artystycznego w środowisku wiejskim. Od kilku lat współpracuje z Samorządową Instytucją Kultury Kasztelania i Gminną Biblioteką Publiczną w Kijach, pisząc scenariusze i reżyserując wiele widowisk plenerowych.
9. Lucjan Zaczkowski – współtwórca i opiekun Regionalnej Izby Tradycji – Muzeum Ziemi Staszowskiej, działacz społeczny, sportowy i kulturalny. Prezes honorowy Staszowskiego Towarzystwa Kulturalnego. Redaktor publikacji książkowych poświęconych ziemi staszowskiej i redaktor naczelny kwartalnika „Goniec Staszowski”. Inicjator kół PTKK w staszowskich szkołach średnich. Założyciel koła Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego oraz jego prezes. Jest współorganizatorem wielu wystaw numizmatycznych, pomysłodawcą i projektantem medali okolicznościowych związanych z ważnymi wydarzeniami w regionie oraz tablic pamiątkowych i pomników w Staszowie. To także współzałożyciel staszowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Złotą Odznaką Honorową Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego.
Nagrody honorowe:
1. Ośrodek Kulturalno-Historyczny „Beldonek” – Pałac Wielopolskich w Chrobrzu – istnieje od 2010 roku, działają w nim sekcje kulturalno-artystyczna oraz historyczno-eksploracyjna. Ośrodek prezentuje wystawy dotyczące m.in. Pińczowa, rodu Wielopolskich, Ponidzia, prowadzi działalność wydawniczą, zarówno pozycji regionalnych, jak i debiutów książkowych młodych twórców. Organizuje warsztaty literackie, teatralne, lekcje dla młodzieży szkolnej dotyczące historii i tradycji regionu. Inicjuje też akcje kulturalne, edukacyjne i turystyczne. „Beldonek” od kilku lat organizuje Ogólnopolski Konkurs na Reportaż im. Zbyszka Nosala. Jest też inicjatorem i głównym realizatorem zdarzeń wodniackich, takich jak rejsy repliki tratwy czy rejs repliki młyna pływającego z XIX wieku. Jednostka zdobyła pierwszą nagrodę na największym wodniackim festiwalu na świecie – w Orleanie nad Loarą we Francji.
2. Teatr Plastyczny „Sen” – działa w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach od 2014 r. Składa się z osób niesłyszących, członków Polskiego Związku Głuchych w Kielcach. Ideą przedsięwzięcia jest pomoc osobom o szczególnych potrzebach edukacyjnych w pokonywaniu barier oraz integracja ze środowiskiem osób słyszących. Niewątpliwym osiągnięciem teatru było zakwalifikowanie się do XIII i XIV Międzynarodowego Przeglądu Teatrów Wspaniałych w Tczewie w 2015 i 2016 r. Teatr został laureatem Nagrody Pomorskiego Kuratora Oświaty w 2015 roku. Teatr był również organizatorem nowatorskich warsztatów teatralno-plastycznych z udziałem osób niesłyszących w naszym regionie, które odbyły się w WDK w Kielcach. Inicjatywa zapewnia osobom z wadami słuchu bliski kontakt z kulturą.
3. Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku – Oddział Muzeum Narodowego w Kielcach poprzez konferencje, wydawnictwa, publikacje, zajęcia edukacyjne, wystawy oraz wydarzenia im towarzyszące dedykowane różnym odbiorcom od lat pielęgnuje pamięć o życiu i twórczości Henryka Sienkiewicza. Dzięki działaniom promującym postać pisarza, jego spuścizna jest wciąż żywa, podkreślane są jej uniwersalne walory. Wystawy prezentowane przez Oddział prezentują treści w atrakcyjny wizualnie i intelektualnie sposób. Ukazują też nieoczywiste aspekty twórczości pisarza. W kwietniu tego roku w Oblęgorku odbyła się konferencja inaugurująca Rok Sienkiewicza z udziałem ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego. We wrześniu mogliśmy wziąć udział w konferencji naukowej „Sienkiewicz – tekst, lektura i społeczna praxis” z udziałem najwybitniejszych sienkiewiczologów z całego kraju.
4. Statuetka pośmiertna dla Zofii Korzeńskiej – Korzeńska Zofia – poetka, eseistka, krytyk literacki, redaktorka książek. Należała do Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. To autorka 9 zbiorków poetyckich, 5 książek eseistycznych, 3 antologii oraz pozycji dialektologicznej. Pisała eseje, recenzje, felietony, wstępy oraz posłowia do książek innych autorów. Publikowała w wielu lokalnych i krajowych czasopismach, takich jak: „Akant”, „Dedal”, „Gość Niedzielny”, „Kurier Sokołowski”, „Myśl Polska”, Niedziela Kielecka”, „Obecni”, „Powściągliwość i Praca”, „Radostowa”, „Rynek”, „Świętokrzyski Kwartalnik Literacki”, „Własnym Głosem”, „Znak” oraz na portalach internetowych. Redagowała książki dla wydawnictwa „Jedność”. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi oraz odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej. Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych przyznało Jej statuetkę „Nike Świętokrzyska” i odznaczyło Ją tytułem „Bene Meritus”. Zmarła 15 września 2016 r.