Celem Europejskiego Roku jest wzrost wzajemnego zrozumienia, służącego “lepszemu życiu razem”. Uwaga zostanie zwrócona na korzyści płynące z różnorodności kulturowej, aktywne zaangażowanie obywateli w sprawy europejskie oraz sposoby wzmocnienia poczucia przynależności do Europy.

Rok jest wspólną inicjatywą Unii Europejskiej, państw członkowskich i zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego. Na realizacje jego założeń przeznaczony został budżet w wysokości 10 mln EUR . Wspierane będą: kampania informacyjna, sondaże i badania na temat dialogu międzykulturowego oraz siedem sztandarowych projektów europejskich i 27 projektów krajowych (jeden projekt w każdym państwie członkowskim) na temat dialogu międzykulturowego w UE.

W przededniu rozpoczęcia kampanii komisarz Ján Figel’ powiedział: Europa stoi w obliczu znaczących wyzwań, mających korzenie w relacjach międzykulturowych. Europejski Rok 2008 daje nam cenną możliwość przeanalizowania sposobów poprawy naszego dialogu międzykulturowego i naszych międzykulturowych stosunków. Zadanie to może wydawać się niezwykle trudne. 50 lat temu jednakże pomysł zbliżenia różnych mieszkańców naszego kontynentu pod jednym dachem, Unią Europejską, również wydawał się nie do osiągnięcia. Dziś jesteśmy świadkami urzeczywistnienia Unii Europejskiej i jej niezwykłego sukcesu w łączeniu krajów Europy. W związku z tym możemy i powinniśmy stawić czoła wyzwaniom spowodowanym mieszanką kultur i religii mieszkańców naszego kontynentu. Dlatego właśnie wybraliśmy „Zjednoczeni w różnorodności” jako hasło Roku.

Komisja Europejska zaprasza na otwarcie kampanii wiele znanych postaci świata kultury z całej Europy i spoza niej, które przyjęły role „europejskich ambasadorów na rzecz dialogu międzykulturowego”. Znajdują się wśród nich takie osobistości jak brazylijski pisarz Paulo Coelho, słowacki dyrygent Jack Martin Händler, rumuński reżyser filmowy Radu Mihăileanu, artysta konceptualny ze Słowenii Marko Peljhan, kataloński wirtuoz violi da gamba Jordi Savall, turecki pianista Fazil Say i zwyciężczyni Eurowizji z Serbii, Marija Šerifović.

W wydarzeniu wezmą również udział promotorzy i twórcy siedmiu sztandarowych projektów, którzy uzyskali dotacje wspólnotowe w wyniku otwartego konkursu ofert, ogłoszonego na początku roku. Projekty te dotyczą różnych dziedzin, m.in.: kultury miejskiej, sztuki popularnej, zaangażowania młodych ludzi, migracji, mediów, wymiany inicjatyw lokalnych, video, czy działań wspólnot imigrantów. Wszystkie angażują uczestników z wielu państw członkowskich. Ich wyniki będą przedstawiane w drugiej połowie roku.

Strona internetowa kampanii www.dialogue2008.eu, stworzona wspólnie ze zorganizowanym społeczeństwem obywatelskim, ma na celu propagowanie wspólnej europejskiej przestrzeni na rzecz dialogu międzykulturowego. Znajduje się na niej m. in. sekcja dla partnerów, zachęcająca do łączenia w sieć i wymiany najlepszych doświadczeń. Jeszcze przed rozpoczęciem kampanii znajduje się na niej ponad 500 profili osób indywidualnych i organizacji zajmujących się dialogiem międzykulturowym.

Kolejnym aspektem Europejskiego Roku jest jego ścisły związek z nowym Europejskim programem na rzecz kultury w dobie globalizacji, jednym z trzech podstawowych celów którego jest właśnie promowanie zróżnicowania kulturowego i dialogu międzykulturowego.