Modernizacja i remont szlaków kolejowych, układu torów, taboru kolejowego, remont hali napraw lokomotyw i wagonów, czy adaptacja i remont poczekalni, kasy oraz pomieszczenia dróżnika na stacji w Pińczowie – między innymi takie zadania wchodzą w skład inwestycji finansowanej z Rządowego Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. O rewitalizacji „Świętokrzyskiej Kolejki Wąskotorowej Ciuchcia Ponidzie” podczas dzisiejszego briefingu prasowego mówił wicemarszałek Grzegorz Socha i przewodniczący Sejmiku Andrzej Bętkowski. 

– Pozyskaliśmy 27 mln zł z Polskiego Ładu na cały szereg prac związanych z kolejką. Ciuchcia ma piękną, bogatą historię i chcemy ją przeznaczyć na cele turystyczne. Po tych remontach zwiększy się liczba turystów zainteresowana tym produktem, który też będzie służył promocji regionu – mówił wicemarszałek Grzegorz Socha.

– To kolejny etap remontu kolejki, ponieważ w poprzednich latach wiele już zrobiono i turyści korzystają z tej ciekawej atrakcji. Jednak brakuje tej “kropki nad i”, aby całkowity potencjał naszej zabytkowej ciuchci wykorzystać – dodał przewodniczący Sejmiku Andrzej Bętkowski.

Wykaz działań do realizacji w ramach infrastruktury turystycznej:

1. Modernizacja i remont szlaku kolejowego od m. Pińczów do m. Umianowice (gm.Kije) na długości ok. 8,8 km;
2.  Modernizacja i remont szlaku kolejowego od stacji w m.Motkowice do mostu kolejowego na rz.Nida na długości ok. 2 km;
3.  Modernizacja i remont układu torowego na stacji kolejki wąskotorowej w Pińczowie;
4.  Modernizacja i remont układu torowego na stacji kolejki wąskotorowej w Jędrzejowie;
5.  Modernizacja i remont wraz z wyposażeniem hali napraw lokomotyw, hali napraw wagonów oraz kuźni kolejowej na stacji w Jędrzejowie;
6.  Adaptacja i remont poczekalni, kasy oraz pomieszczenia dróżnika na stacji w Pińczowie;
7.  Modernizacja i adaptacja wraz z wyposażeniem oraz prace konserwatorskie taboru kolejowego: parowozu Px-48, lokomotywy spalinowej Lxd2 oraz sześciu wagonów: osobowy (FAUR Bukareszt), osobowy (zielony – PAFAWAG Wrocław), salonka (dawny bufet – PAFAWAG Wrocław), letniak (2 szt.) przerobiony z wagonu towarowego, towarowy do składów zabytkowych (wagon szprychowy z 1926r.).

Działalność turystyczna związana z funkcjonowaniem kolejki wąskotorowej prowadzona jest przez jednostkę organizacyjną Samorządu Województwa Świętokrzyskiego – Zespół Świętokrzyskich
i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach. Głównym założeniem inwestycji jest zwiększenie potencjału turystycznego powiatów jędrzejowskiego i pińczowskiego w strefie unikalnych walorów przyrodniczych. Wartość inwestycji: 30 mln zł, kwota dofinansowania: 27 mln zł.

Duży projekt

Przypomnijmy, w celu zachowania działalności zabytkowej kolejki wąskotorowej – Samorząd Województwa Świętokrzyskiego wspólnie z Powiatami Jędrzejowskim i Pińczowskim oraz Gminami: Imielno, Jędrzejów, Kije i Pińczów podpisał 8 czerwca 2020 roku list intencyjny w sprawie zadania pn. „REWITALIZACJA ORAZ FUNKCJONOWANIE KOLEJKI WĄSKOTOROWEJ PONIDZIE”. W imieniu Województwa Świętokrzyskiego zadanie realizuje Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach.

W ciągu ostatnich dwóch lat przeprowadzono generalny remont własnymi siłami lokomotywy spalinowej oraz 4 wagonów osobowych, co pozwala na zorganizowanie przejazdu dla 175 turystów.
W ramach udostępnienia 2,5 km szlaku kolejki wąskotorowej Umianowice – Hajdaszek (gm.Kije) do ruchu drezynami rowerowymi przeprowadzono remont torowiska i mostku oraz zakupiono 9 drezyn rowerowych ze wspomaganiem elektrycznym. Ścieżka edukacyjno-przyrodnicza „drezynami rowerowymi do natury” biegnie przez wyjątkowo cenne przyrodniczo i krajobrazowo tereny otuliny Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego oraz Obszary Natura 2000. Na trasie przejazdu można spotkać bardzo różnorodne siedliska: bogate florystycznie łąki ekstensywnie użytkowane, las i zadrzewienia oraz niewielką rzekę. Podróż w wolnym tempie pozwala na obserwację wielu gatunków ptaków charakterystycznych dla doliny rzeki Nidy. To wyjątkowa okazja, by w nietypowy sposób podziwiać naturę i równocześnie aktywnie spędzić czas. Odpowiednia liczba drezyn umożliwia przeprowadzenie „lekcji spotkania z naturą” dla całej klasy szkolnej. Jazda ze wspomaganiem elektrycznym ułatwia podróż osobom, które wymagają pomocy przy większym wysiłku. Dostosowanie jednej z drezyn do przewozu wózka inwalidzkiego pozwala na korzystanie również osobom
z niepełnosprawnościami.

W ramach budowy Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Umianowicach wyremontowano zabytkową drewnianą stacyjkę kolejki wąskotorowej oraz wieżę ze zbiornikiem na wodą do obsługi parowozu. Wieża dzięki dobudowanych stalowym schodom zyskała nową funkcję, jako punkt widokowy z przeznaczeniem do obserwacji ornitologicznych.

Mając na celu dostosowanie do działań edukacyjnych w Ośrodku Edukacyjnym przeprowadzono modernizację i adaptację 4 wagonów kolejki wąskotorowej:­ „Zielarnia na kołach” z przeznaczeniem na warsztaty i ekspozycję ziół rosnących na Ponidziu.  „Salka edukacyjna na kołach” z przeznaczeniem na jako salki edukacyjnej dla dzieci, lemieszowy pług odśnieżny „Wagon edukacyjny” z przeznaczeniem na dwa pomieszczenia noclegowe, łazienkę oraz niewielki aneks kuchenny, cysterna z dostosowaniem na zbiornik deszczówki (10 m3) do podlewania ogródków.

Kolejka wąskotorowa przy sprawnie działającej infrastrukturze i zmodernizowanym taborze jest w stanie przewieść rocznie do 80 tys. pasażerów, co stawia ją w czołówce najlepiej funkcjonujących kolejek w Polsce.