W dniu 24 maja 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 877).

Nakłada ona szereg nowych obowiązków m.in. na przedsiębiorców:

• wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub autoryzowanych przedstawicieli,
• wprowadzających narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne,
• prowadzących jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych,
• pakujących i oferujących – za pomocą urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne – napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych,
• przedsiębiorców prowadzących portowe urządzenia do odbioru odpadów lub przedsiębiorców prowadzących inne równoważne systemy zbierania.

Obowiązki te dotyczą m.in. :

1. Zakazu wprowadzania do obrotu niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego m. in.: sztućców i talerzy, słomek i mieszadełek do napojów, patyczków higienicznych, kubków na napoje i pojemników na żywność wykonanych z polistyrenu ekspandowanego (styropianu) oraz produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych – od dnia 24 maja 2023 r., 

   (Uwaga: ww. produkty, które zostały wprowadzone do obrotu przed wejściem w życie ustawy mogą być sprzedawane albo przekazywane nieodpłatnie nabywcom na terytorium kraju lub wykorzystane na użytek własny do wyczerpania zapasów tych produktów i wyrobów).

2. Zapewnienia dostępności opakowań alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami, wytworzonymi z materiałów innych niż tworzywa sztuczne, w tym innych niż tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub dostępności opakowań wielokrotnego użytku, przez przedsiębiorcę prowadzącego jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną oferującą produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych
   – od dnia 1 lipca 2024 r. 
3. Pobierania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub napoje lub żywność w tych produktach (np. kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka oraz pojemniki na żywność) przez:

• prowadzącego jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 14 kwietnia o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw, będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty – od dnia 1 stycznia 2024 r.,
• przedsiębiorcę pakującego i oferującego – za pomocą urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne, napoje lub żywność w produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku nr 1 do ww. ustawy – od dnia 1 stycznia 2024 r.

4. Wnoszenia pobranej opłaty przez ww. przedsiębiorcę na odrębny rachunek prowadzony przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce jej pobrania – po raz pierwszy do dnia 15 marca za 2024 r. 
5. Prowadzenia przez przedsiębiorcę, zobowiązanego do pobierania ww. opłaty, ewidencji (w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej, oddzielnie dla poszczególnych jednostek) liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, będących opakowaniami, w danym roku kalendarzowym – od dnia 24 maja 2023 r. 
6. Wnoszenia corocznej opłaty na pokrycie kosztów zbierania, uprzątania oraz transportu i przetwarzania odpadów powstałych z wprowadzonych do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, przez wprowadzającego do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku 4 do ww. ustawy (np. pojemniki na żywność, paczki i owijki, pojemniki na napoje o pojemności do trzech litrów oraz wielomateriałowe opakowania na napoje, kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, lekkie plastikowe torby na zakupy, wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne, chusteczki nawilżane i balony) na odrębny rachunek prowadzony przez marszałka województwa (właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy) – po raz pierwszy do dnia 15 marca 2025 r. za 2024 r. 
7. Prowadzenia przez wprowadzającego do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 4 do ww. ustawy, ewidencji produktów wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym, zawierającej w zależności od rodzaju tych produktów odpowiednio ich masę albo liczbę, w postaci papierowej albo elektronicznej – od dnia 24 maja 2023 r. 
8. Finansowania publicznych kampanii edukacyjnych przez przedsiębiorcę wprowadzającego do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w pkt 5–9 załącznika nr 5 do ww. ustawy (tj. wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne, chusteczki nawilżane, balony, lekkie torby na zakupy
   z tworzywa sztucznego, podpaski higieniczne, tampony) oraz wprowadzających narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne. Przedsiębiorca na prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych przeznacza opłatę na publiczne kampanie edukacyjne w terminie do dnia 1 marca roku kalendarzowego następującego po roku kalendarzowym, którego dotyczy opłata – po raz pierwszy do dnia 1 marca 2025r. za 2024 r. 

   W przypadku nie przeznaczenia opłaty na publiczne kampanie edukacyjne w ww. terminie tj. do dnia 1 marca roku kalendarzowego następującego po roku kalendarzowym, którego dotyczy opłata, wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wnosi opłatę na publiczne kampanie edukacyjne na odrębny rachunek bankowy marszałka województwa (właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy) w terminie do dnia 15 marca roku kalendarzowego następującego po roku kalendarzowym, którego dotyczy opłata – po raz pierwszy do dnia 15 marca 2025r. za 2024 r.
   (Uwaga: ww. przedsiębiorca, nie finansuje publicznych kampanii edukacyjnych, jeżeli wysokość opłaty nie przekracza 10 zł w danym roku kalendarzowym).

9. Złożenia wniosku o wpis do rejestru (rejestr BDO) prowadzonego przez marszałka województwa w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. do dnia 24 sierpnia 2023 r. 
10. Umieszczania numeru rejestrowego przez wprowadzających produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz autoryzowanych przedstawicieli, na dokumentach sporządzanych w związku z wykonywaniem działalności w zakresie objętym wpisem do rejestru (rejestr BDO)
11. Przedkładania sprawozdań, o których mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach – po raz pierwszy do dnia 15 marca 2024 r. za 2023 r.

Uwaga: Sprawozdanie za rok 2023 obejmuje okres od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. od dnia 24 maja 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.) i nie zawiera informacji o wysokości należnych opłat. W sprawozdaniu za 2024 r. i kolejne lata kalendarzowe takie informacje będą już zawarte.

Link do ustawy:

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230000877

Osoba do kontaktu: Katarzyna Haja, tel. (041) 395 10 19