„Dymarki Świętokrzyskie”  to jedna z najstarszych, największych i najbardziej rozpoznawalnych marek turystycznych województwa świętokrzyskiego. Obecnie posiada międzynarodowy charakter rozsławiając region w kraju i za granicą. 11 sierpnia podczas Ogólnopolskiej Konferencji Turystycznej oficjalnie otwarto wyjątkową 50. edycję wydarzenia. W inauguracji wzięli udział: marszałek Adam Jarubas, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Kielcach Jacek Kowalczyk i jego zastępczyni Ewa Kapel-Śniowska.

 Ogólnopolska Konferencja Turystyczna:

Podczas konferencji 11 sierpnia zaprezentowano  siedem odczytów tematycznych związanych z półwiekową tradycją Dymarek oraz 750 leciem Nowej Słupi. Konferencja odbyła się w Hotelu Świętokrzyski Dwór w Wólce Milanowskiej, gdzie oficjalnie zainaugurowano 50. Dymarki Świętokrzyskie przez współorganizatorów: Urząd Marszałkowski w Kielcach, Gminę Nowa Słupia, Posłów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przedstawicieli Sponsora Głównego.

– Dymarki to nie tyko uroczystość Nowej Słupi. Impreza jest silnym, najbardziej rozpoznawalnym trendem Ziemi Świętokrzyskiej. Nie ma osoby, która na hasło „dymarki” nie skojarzy regionu świętokrzyskiego i Nowej Słupi. To wspaniała promocja regionu. I tak do tego podchodzi samorząd województwa, co roku wspierając wydarzenie. Jesteśmy dumni, że możemy je współorganizować – mówił marszałek Adam Jarubas.

W dniu 12 sierpnia uczestnicy Konferencji wezmą udział w wizycie studyjnej (Święty Krzyż – Droga Królewska – Dymarki Świętokrzyskie na terenie Centrum Kulturowo – Archeologicznego). Podsumowaniem Konferencji będzie pełna prezentacja starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego wraz z rozbiciem pieca dymarkowego i uzyskaniem żelaza metodami jakimi robili to mieszkańcy Gór Świętokrzyskich na przełomie starej i nowej ery.

„Dymarki Świętokrzyskie” po raz pierwszy zorganizowano we wrześniu 1967 roku w Nowej Słupi, gdzie już od 1960 roku istniało Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego, dzięki czemu miejscowość ta stała się centrum badań naukowych nad tym zagadnieniem. Pierwszym organizatorem „Dymarek Świętokrzyskich” był Zarząd Okręgu PTTK w Kielcach oraz redakcja kieleckiego dziennika „Słowo Ludu”. Inicjatywa PTTK od początku została doceniona a zorganizowany po raz pierwszy publiczny wytop żelaza metodą sprzed dwóch tysięcy lat spotkał się z ogromnym zainteresowaniem mieszkańców ziemi kieleckiej oraz rzesz turystów, którzy przybyli do Nowej Słupi z całej Polski. Ponieważ rok 1967 obchodzony był jako Światowy Rok Turystyki, z tej okazji Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki oraz redakcja warszawskiego dziennika „Expressu Wieczornego” ogłosiły ogólnopolski konkurs na najciekawszą imprezę krajoznawczo-turystyczną pod hasłem „Jadą goście jadą”. „Dymarki Świętokrzyskie” zdobyły w tym konkursie pierwsze miejsce. Autorem scenariusza był Pan Krzysztof Lewicki, który otrzymał w nagrodę rejs „Batorym” na Wyspy Kanaryjskie.

Choć głównym tematem imprezy są prezentacje życia i działalności ludzi zamieszkujących Góry Świętokrzyskie w starożytności, którzy utworzyli na przełomie starej i nowej ery na tym terenie jeden z największych centrów antycznej metalurgii żelaza w Europie to Dymarki są okazją do  prezentacji dorobku ludowego i folklorystycznego regionu świętokrzyskiego, obrzędowości ludowej i ginącego dorobku artystycznego wsi. To szansa zakupu tradycyjnych, regionalnych pamiątek i skosztowania potraw tradycyjnej kuchni świętokrzyskiej. Muzycznym zakończeniem każdego  dnia imprezy jest koncert muzyki popularnej. Dymarki są gwarancją udanego wypoczynku dla wszystkich gości odwiedzających w tych dniach Góry Świętokrzyskie, dając  możliwość  aktywnego uczestnictwa w miejscowej spuściźnie archeologicznej, ludowej i regionalnej o znaczeniu europejskim.

Dymarki były wielokrotnie nagradzane w różnych konkursach.

W 2003 roku zdobyły I nagrodę w plebiscycie Polskiej Organizacji Turystycznej na Produkt Turystyczny Roku, a roku ubiegłym (2015) Dymarki Świętokrzyskie znalazły się wśród trójki nominowanych do Złotego Certyfikatu Polskiej Organizacji Turystycznej.
Obecnie prezentacje archeologiczne odbywają się na terenie Centrum Kulturowo – Archeologicznego w Nowej Słupi, będącego rekonstrukcją osady z pierwszych wieków naszej ery.

Centrum Kulturowo – Archeologiczne znalazło się również w roku ubiegłym w trójce nominowanych obiektów turystycznych konkursu „Polska pięknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich” organizowanego przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, w kategorii „Miejsce przyjazne rodzinie”.

W związku z tegorocznymi obchodami jubileuszu 50. Dymarek Świętokrzyskich zostało przygotowane wiele ciekawych wydarzeń towarzyszących.

Festyn archeologiczny:

W dniach 12 – 15 sierpnia na terenie Centrum Kulturowo – Archeologicznego odbywać się będą prezentacje archeologiczne z udziałem ponad 250 osób zajmujących się na co dzień rekonstrukcją historyczną, pracownikami naukowymi, studentami i pasjonatami antyku. Wśród odtwórców będą goście z Danii, Rumuni, Czech, Rosji czy z Białorusi. Wszyscy oni tworzą ogromny projekt nazwany „Człowiek i żelazo w pierwszych wiekach naszej ery”.

Dodatkowymi elementami prezentacji będzie organizacja pokazów i happeningów a także
realizacja widowiska “Żelazne Dziedzictwo – u źródeł muzycznych korzeni” – połączenie prezentacji archeologicznych z brzmieniem muzyki etnicznej. Udział w widowisku biorą prezenterzy uczestniczący w projekcie “Człowiek i żelazo w pierwszych wiekach naszej ery”, a elementem uzupełniającym będą wkomponowane w rzeczone prezentacje koncerty zespołów –„Studio Instrumentów Muzycznych” oraz „Spiritual Seasons” z Ukrainy.

Niektóre z wybranych elementów widowiska:
pokazy mody antycznej, wiece plemienne, walki gladiatorów, rekonstrukcja bitwy legionów rzymskich z barbarzyńcami, obrzędy nawiązujące do wierzeń kultury przeworskiej, targ niewolników. Scenariusz widowiska będzie posiadał formę  łączącą opisane prezentacje i happeningi.Wszystko to stanowić będzie jedno duże czterodniowe widowisko o charakterze etnicznym i kulturowym. Prezentacje te odbywają się na terenie rekonstrukcji wioski z pierwszych wieków naszej ery. Autorem i wykonawcą scenariusza prezentacji jest Świętokrzyskie Stowarzyszenie Dziedzictwa Przemysłowego z Kielc

 III Świętokrzyski Festiwal Kultury Ludowej:

W dniach 13 – 15 sierpnia na terenie Dymarkowym przy ul. Świętokrzyskiej będzie rozstawiona „Scena Ludowa” na której odbywał się będzie  III Świętokrzyski Festiwal Kultury Ludowej. W festiwalu udział wezmą zespoły pieśni i tańca, zespoły śpiewacze oraz soliści, reprezentujący folklor świętokrzyski. Będą to zespoły z całego województwa świętokrzyskiego. Koncerty odbywać się będą każdego dnia od 12.00 do 17.00 (trzy dni). W dniu 15 sierpnia na zakończenie Festiwalu na scenie zostaną wręczone nagrody dla twórców ludowych biorących udział w plenerze malarsko – rzeźbiarskim.

Duża scena „Pod lasem” – koncerty:

W dniach 13 – 15 sierpnia na dużej scenie „Pod lasem” odbędą się koncerty muzyki rozrywkowej. Koncerty odbywać się będą od godziny 14.00 do 22.00.
Gwiazdami tegorocznych jubileuszowych 50 Dymarek Świętokrzyskich będą min.
Sobota (13 sierpnia): Piękni i Młodzi, Playboys, Ego,
Niedziela (14 sierpnia): MARGARET,
Poniedziałek (15 sierpnia): Maryla Rodowicz, której koncert zakończy obchody jubileuszu 50 Dymarek Świętokrzyskich
50 Dymarki Świętokrzyskie w dniach 13-15 sierpnia mają charakter imprezy masowej.

Szczegółowy scenariusz 50. Dymarek Świętokrzyskich jest aktualizowany każdego dnia i dostępny na www.dymarki.pl