Owce na wypasie, czyli nowoczesna ochrona przyrody

Owce na wypasie, czyli nowoczesna ochrona przyrody

Co mają wspólnego owce, kozy, chronione gatunki roślin i nowe miejsca pracy? Wszystko to łączy projekt Life +. Właśnie rusza program, dzięki któremu możliwa będzie ochrona cennej przyrody Ponidzia, a przy okazji powrót do tradycji wypasu zwierząt.

 

Ponidzie od lat uważane jest za obszar bardzo atrakcyjny przyrodniczo. – Gdyby Nadnidziański Park Krajobrazowy przekształcić w park narodowy, to w rankingu 23 już istniejących, pod względem walorów przyrodniczych, znajdowałby się w połowie stawki – podkreśla Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych. Problem jednak w tym, że w minionych latach – głównie z powodów finansowych – niemożliwe było właściwe utrzymanie części terenów. Zmieni się to za sprawą Projektu „Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych na Ponidziu”, który otrzymał dofinansowanie z Unii Europejskiej.  Inicjatywa warta ponad 5,2 mln zł pozwoli na odpowiednie zajęcie się około 61,5 hektara terenów rolnych i leśnych. 

– Projekt Life+ jest programem centralnym, realizowanym w całej Unii Europejskiej. To pierwszy taki projekt w naszym województwie i trzeci w ogóle w Polsce. Jego przygotowanie wymagało ogromnego wysiłku – mówi Adam Jarubas, marszałek województwa świętokrzyskiego.

Głównym celem projektu jest podjęcie działań, które umożliwią poprawę stanu i zachowania ekosystemów siedlisk przyrodniczych, a także ochronę rzadkich gatunków roślin, jak m.in. sierpik różnolistny i dziewięćsił popłocholistny, groszek panoński, len włochaty czy wiśnia karłowata. – Niektóre  z nich występują jedynie w dwóch, trzech miejscach w Polsce, inne wyłącznie na Ponidziu – mówi Tomasz Hałatkiewicz . Dodatkowo w ramach projektu założona zostanie plantacja nasienna, która będzie stanowiła swego rodzaju rezerwę gatunków roślin, typowych dla Ponidzia.

– Chcemy, by projekt miał również taką obudowę naukową – podkreśla Piotr Żołądek, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego – przez cały czas jego trwania, aż do roku 2018, wszelkie działania będą monitorowane przez środowisko naukowe. Doświadczeniami chcemy się dzielić z innymi.

Ważnym elementem Life+ jest zakup 200 owiec i 10 kóz. Przywrócenie wypasów, które na tym terenie nie były prowadzone od kilkudziesięciu lat, pozwoli na utrzymanie siedlisk przyrodniczych we właściwym stanie. Ponadto powstaną nowe miejsca pracy i niezbędna infrastruktura. Przy wypasie, który będzie się odbywał od maja do września w latach 2015-2018 zatrudnionych zostanie sześć osób. Pierwsze owce w ramach programu pojawią się na Ponidziu wiosną przyszłego roku. Trafią do wybranych gospodarstw. Program Life+ prowadzony będzie na terenie gmin Pińczów, Kije, Wiślica i Złota.

 – Chcemy do niego zaangażować również rolników. Mam nadzieję, że program zaowocuje powrotem tradycji wypasu owiec na Ponidziu tym bardziej, że województwo świętokrzyskie zostało wpisane do katalogu województw, które będą objęte dopłatami bezpośrednimi do wypasu owiec – dodaje Piotr Żołądek.

Program Life + w połowie finansuje Unia Europejska, kolejne 45% dołożył Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Pozostałe 5% wykłada Województwo Świętokrzyskie – Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych.

Partnerami projektu są: Urząd Miasta i Gminy w Pińczowie, Urzędy Gminy w Kijach, Wiślicy, Złotej i Nowym Korczynie, Starostwa Powiatowe w Busku-Zdroju i Pińczowie, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Kielcach, Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach, Towarzystwo Badań i Ochrony Przyrody, Lokalna Grupa Działania „Słoneczny Lider”, Lokalna Grupa Działania Ponidzie, Stowarzyszenie Turystyczno-Agroturystyczne Ponidzie.