Pod przewodnictwem Artura Konarskiego obradowała w piątek, 14 czerwca 2019 r., Komisja Rolnictwa, Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego. W posiedzeniu, podczas którego dyskutowano m. in. o ochronie powietrza, uczestniczył członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego Marek Jońca. Obradom Komisji Strategii Rozwoju, Promocji i Współpracy z Zagranicą przewodniczył Grzegorz Banaś, a radni tej Komisji podjęli inicjatywę uchwałodawczą w sprawie udzielenia Zarządowi Województwa Świętokrzyskiego wotum zaufania.

Radni Komisji pozytywnie zaopiniowali Raport o stanie Województwa Świętokrzyskiego za 2018 rok oraz sprawozdanie finansowe wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu Województwa Świętokrzyskiego za 2018 r.
Raport o stanie Województwa Świętokrzyskiego za 2018 rok przedstawili Jacek Sułek, dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego oraz jego zastępca Tomasz Janusz. Pierwsza część opracowania zawiera obszerną informację na temat sytuacji społeczno-gospodarczej województwa, procesów demograficznych, rynku pracy, edukacji, ochrony zdrowia, czy infrastruktury publicznej. Wśród zjawisk negatywnych raport zwraca uwagę m. in. na niekorzystne trendy demograficzne w województwie świętokrzyskim w ostatnich latach czy niewystarczającą infrastrukturę drogową, mimo licznych inwestycji, które były i są realizowane. Województwo świętokrzyskie zajmuje 13. miejsce w kraju pod względem liczby podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON (113 717 podmiotów) oraz pod względem dynamiki wzrostu liczby przedsiębiorstw (3,49%). Takie samo miejsce zajmujemy pod względem wysokości PKB na jednego mieszkańca (dane za 2017 r.). Niepokojący jest fakt, że województwo świętokrzyskie ma najmniejszą w kraju liczbę podmiotów z kapitałem zagranicznym. – Na prezentowane wskaźniki nie do końca ma bezpośredni wpływ samorząd województwa, to dane makroekonomiczne – zaznaczał Jacek Sułek, dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju UMWŚ. Zjawiskiem pozytywnym jest m. in. znalezienie się województwa świętokrzyskiego w pierwszej piątce województw w kraju pod względem wzrostu liczby nowych firm. W latach 2013-2018 dynamika tego wzrostu wynosiła 11,71% (5. miejsce). W 2018 r. zarejestrowano 10 677 jednostek gospodarczych. Bardzo korzystny dla województwa jest wskaźnik wartości unijnego dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego w przeliczeniu na 1 mieszkańca. W Świętokrzyskiem wyniósł on 2,9 tys. zł, przy średniej krajowej w wysokości 2,5 tys. zł. Pod tym względem województwo świętokrzyskie zajmuje 4. Miejsce w Polsce.

Druga część Raportu prezentuje strategie, programy oraz przedsięwzięcia realizowane przez Samorząd Województwa, stwierdzając, że wszystkie one przyczyniały się do osiągnięcia założeń Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego do 2020 roku (SRWŚ). Jak podkreślono w dokumencie, „Województwo Świętokrzyskie, pomimo postępów poczynionych w minionych latach, w dalszym ciągu pod względem wielu istotnych wskaźników obrazujących poziom rozwoju społeczno-ekonomicznego, zajmuje odległe miejsca względem innych polskich regionów mimo, że na terenie województwa prowadzi się liczne inwestycję, które przyczyniają się szeroko pojętej poprawy warunków życia mieszkańców województwa”. W 2018 r. najwięcej działań samorządu województwa ukierunkowanych było na sferę społeczną, niwelowanie zróżnicowania w dostępie do usług publicznych oraz poprawę sytuacji na rynku pracy. Poza tym sukcesywnie poprawia się stan infrastruktury technicznej regionu oraz konkurencyjność rodzimych firm.

Sprawozdanie finansowe wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu województwa za rok ubiegły podczas posiedzeń Komisji Budżetu i Finansów Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego oraz Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Spraw Rodziny przedstawiła skarbnik województwa Maria Fidzińska-Dziurzyńska. Najważniejsze wskaźniki charakteryzujące budżet województwa za 2018 rok to m. in. realizacja ważnych dla regionu inwestycji – 386 mln zł; nadwyżka operacyjna budżetu w kwocie 96,5 mln zł; wysokie (w porównaniu do lat ubiegłych) dochody województwa z udziału w podatkach CIT i PIT – 126,3 mln zł, jak również niższy niż planowano deficyt budżetu – 46,3 mln zł (wobec planowanego – 113 mln zł). Wykonano dochody budżetu województwa na poziomie 656 331 559,57 zł (wskaźnik wykonania planu – 95,9%). To najwyższy poziom dochodów uzyskanych w ciągu ostatnich trzech lat, dzięki wpływowi środków unijnych. Podobny wzrost nastąpił po stronie wydatków. Wykonane wydatki budżetowe zamknęły się kwotą 702 670 177,59 zł (wskaźnik wykonania planu – 88,1%). W strukturze wydatków aż 63,3% stanowiły wydatki w dziale transport i łączność, a więc m. in. na inwestycje drogowe. Na administrację publiczną przeznaczono 10,3% (76 192 680,58 zł), na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego 5,6%(42 648 554,53 zł), na oświatę i wychowanie 4,8% (38 073 171,00 zł), na pomoc społeczną i zadania w zakresie polityki społecznej 4,2% (na pomoc społeczną 5 432 550,00 zł, pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej 27 675 859,00 zł), na ochronę zdrowia 4,1% (31 139 144,00 zł). Sprawozdanie z wykonania budżetu województwa świętokrzyskiego za 2018 r. zostało pozytywnie, bez zastrzeżeń, zaopiniowane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Kielcach.

Radni Komisji Rolnictwa, Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska przyjęli ponadto Informację z „Realizacji Aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa świętokrzyskiego” w latach 2016-2018. Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego Sławomir Neugebauer przedstawił radnym dane pozyskane od Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, z których wynika, że poziomy większości substancji zanieczyszczających powietrze obniżyły się, ale nadal przekraczane są wartości dopuszczalne. Główną przyczyną przekroczeń tych poziomów jest tzw. „niska emisja”, czyli emisja powierzchniowa, obejmująca swoim zasięgiem głównie małe kotłownie (o emitorze nie wyższym niż 40 m) oraz paleniska domowe. Niezadowalający jest zarówno stan techniczny większości urządzeń, w których odbywa się spalanie dla celów grzewczych, jak i jakość paliw, ale również praktyka spalania w kotłach grzewczych odpadów z gospodarstw domowych. Drugim głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza w województwie świętokrzyskim jest emisja pochodząca z komunikacji.

Wskazane w Aktualizacji najistotniejsze działania, które mogą się w istotny sposób przyczynić do poprawy sytuacji to m. in. redukcja emisji zanieczyszczeń ze źródeł o małej mocy do 1 MW, zanieczyszczeń z transportu, ograniczenie emisji przemysłowej, właściwe planowanie przestrzenne i edukacja ekologiczna. Wiele samorządów w województwie świętokrzyskim podejmuje działania w tych zakresach, realizując wytyczne Programu. Jednak skala tych działań niewystarczająca w obliczu istniejącego problemu. Z ankiety przeprowadzonej przez Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego wynika, że w województwie świętokrzyskim jest zainstalowanych ponad 230 tys. pieców na paliwa stałe, a w ciągu 3 lat obowiązywania Programu zlikwidowano lub wymieniono tylko 1 022 sztuki.

– Sytuacja jest alarmująca i wymaga podejmowania bardziej skutecznych działań w kolejnych latach. W najbliższej perspektywie unijnego finansowania warto rozważyć stworzenie możliwości skierowania większych środków na realizację tych celów. Jest to duże wyzwanie dla samorządów w najbliższych latach – odniósł się do przedstawionych danych członek Zarządu Województwa Marek Jońca, podkreślając, że jest wiele różnych uwarunkowań niesprzyjających „przechodzeniu” na paliwa bardziej ekologiczne – niska świadomość społeczna, ale też niski w naszym województwie poziom zgazyfikowania na poziomie 37 procent, wysokie ceny gazu czy duże koszty wymiany kotła i dostosowania instalacji sięgające kilkunastu tysięcy złotych, i in.

Radni Komisji Strategii Rozwoju, Promocji i Współpracy z Zagranicą Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego podjęli inicjatywa uchwałodawczą w sprawie udzielenia Zarządowi Województwa Świętokrzyskiego wotum zaufania i pozytywnie zaopiniowali projekt uchwały Sejmiku Województwa w tej sprawie, który będzie poddany głosowaniu podczas sesji absolutoryjnej 19 czerwca 2019 roku.

Komisja pozytywnie zaopiniowała przedstawione przez Rafała Kosińskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Cyfryzacji, Geodezji I Planowania Przestrzennego, projekty trzech uchwał dotyczących wyrażenia zgody na zbycie, w drodze darowizny, przez Województwo Świętokrzyskie na rzecz Skarbu Państwa praw własności nieruchomości lokalowych położonych w Busku-Zdroju przy ul. Kopernika 2, zabudowanej nieruchomości położonej w Jędrzejowie przy ul. Przypkowskiego 28a oraz zabudowanej nieruchomości położonej w Sandomierzu przy ul. Staromiejskiej 14. Nieruchomości te znajdują się w trwałym zarządzie Świętokrzyskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach w likwidacji. Stanowiły one siedziby jego oddziałów. Nieruchomości zostały nabyte przez Województwo Świętokrzyskie nieodpłatnie od Skarbu Państwa, z mocy prawa, z dniem 1 stycznia 1999 r. w związku z przejęciem przez samorząd województwa zarządów melioracji i urządzeń wodnych oraz zadań z zakresu administracji rządowej, wynikających z Prawa wodnego, dotyczących melioracji i gospodarki wodami. Zgodnie z nowymi przepisami prawa dotyczącymi gospodarowania wodami, tj. ustawą z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne, z dniem 1 stycznia 2018 r. powołana została państwowa osoba prawna – Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, która przejęła dotychczasowe zadania w tym zakresie, realizowane między innymi przez marszałków województw. Darowizny na rzecz Skarbu Państwa zostaną przekazane przez Województwo Świętokrzyskie z przeznaczeniem na cel publiczny, tj. siedzibę jednostek organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, reprezentującego Skarb Państwa.

Radni komisji przyjęli Informację z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014 – 2020, za rok 2018. Do końca 2017 roku były podpisane 1622 umowy, obecnie jest 1717. Wartość wydatków kwalifikowanych do końca 2017 r. to 4 mld 632 mln zł, obecnie – 4 mld 846 mln, a wartość wkładu unijnego 3 mld 789 mln. Kontraktacja na koniec ub. roku wynosiła 61,7 procent, obecnie – 64,7 procent. Na koniec 2017 roku płatności wyniosły ponad 18 procent, obecnie 23,3 procent, a certyfikacja – 17,7 procent na koniec roku i 22,5 procent obecnie. Jacek Sułek, dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, poinformował radnych, że niepokojącym zjawiskiem jest spowolnienie podpisywania umów w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, a jeśli chodzi o płatności gorzej przebiegają one w przypadku Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. – Mnóstwo inwestycji jest przesuwanych. Tylko od połowy maja do dziś wpłynęło około 50 wniosków o przesunięcie terminu realizacji inwestycji o rok czy nawet półtora roku. Wzrosły koszty robót budowlanych i jest problem z wyłanianiem wykonawców. Samorządy robią przetargi po kilka razy, bo proponowane ceny przewyższają przewidziane na realizację kwoty – mówił dyrektor Jacek Sułek, podkreślając, że z tego powodu, mimo sprawnego procesu kontraktacji, proces płatności i certyfikacji skumuluje się w roku 2022.

Na koniec radni Komisji Strategii przyjęli również Informację dotyczącą realizacji projektu ,,Szkolne Pracownie Informatyczne Województwa Świętokrzyskiego” (,,e-Pracownie WŚ), którego województwo świętokrzyskie jest liderem i koordynatorem, a współfinansowanego w ramach RPOWŚ 2014-2020. Informację tę przedstawił Andrzej Sztokfisz, p.o. zastępcy dyrektora Departamentu Cyfryzacji, Geodezji i Planowania Przestrzennego, który poinformował, że wyłoniono już wykonawcę, który na potrzeby realizacji projektu dostarczy 1400 komputerów, wraz z oprogramowaniem edukacyjnym, do pracowni szkolnych w 79 szkołach podstawowych na terenie 49 gmin będących partnerami projektu. Ponadto każda pracownia otrzyma zestaw, obejmujący m. in. dwa roboty, służący do nauki programowania. Cele projektu to m. in.: poprawa dostępności do infrastruktury informatycznej w szkołach podstawowych znajdujących się na obszarach wiejskich o najgorszym dostępie do usług publicznych, wyrównywanie różnic w dostępie do edukacji oraz jej jakości. Wartość projektu to 4 mln 723 tys. zł przy dofinansowaniu w wysokości prawie 3 mln 543 tys. zł. Zakończenie projektu przewidziane jest na wrzesień 2019 r. Z kolei z Informacji dotyczącej Regionalnej Sieci Szerokopasmowej Województwa Świętokrzyskiego wynika, że po czterech miesiącach operowania siecią przez Województwo Świętokrzyskie planowane dochody z tytułu utrzymania sieci, przewidziane na rok 2019, zostały już osiągnięte. Obecnie z Regionalnej Sieci Szerokopasmowej korzysta 60 operatorów dostępowych. W związku z dużym zapotrzebowanie na usługi i koniecznością zapewnienia odpowiedniej ich jakości zaplanowano rozbudowę 20 węzłów dystrybucyjnych. Komisja przyjęła też Informację o Regionalnej Infrastrukturze Informacji Przestrzennej pn. System Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego. Dobiegają końca m. in. prace związane z rozszerzenie katalogu partnerów Regionalnej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. We współpracy z PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. na potrzeby obsługi trasy Kielce – Busko-Zdrój wykonano analizę przestrzenną, której efektem jest mapa obrazująca strukturę wysokości drzew przy trasie. Informacje te zostaną wykorzystane przy planowaniu prac mających na celu podniesienie bezpieczeństwa. Poza tym trwają prace, dzięki którym określone zostaną tzw. trójkąty widoczności, tj. punkty obserwacyjne na drodze od przejazdu lub przejścia, co również wpłynie na poprawę bezpieczeństwa. Trwają prace zmierzające do opublikowania w postaci ortofotomap danych przekazanych w ramach współpracy z Regionalną Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu. Dane te pomogą m. in. Państwowej Straży Pożarnej podczas prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych na obszarach leśnych. Z przyjętej przez Komisję Strategii Informacji dotyczącej realizacji projektu ,,Informatyzacja Placówek Medycznych Województwa Świętokrzyskiego” (,,InPlaMed WŚ”) wynika, że jego realizacja jest na zaawansowanym etapie – odbywają się postępowania przetargowe na zakup sprzętu i oprogramowania w poszczególnych placówkach. W tym projekcie uczestniczy 20 jednostek, które po zakończeniu projektu całkowicie „przejdą” z dokumentacji papierowej na elektroniczną. Wartość pzedsięwzięcia to 57 mln zł.