Od 4 czerwca 2019 roku do 29 września 2019 roku w Dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach będzie prezentowana wystawa “O stołach i bankietach pańskich. Jak ucztowano w dawnych wiekach”. Patronem honorowym wydarzenia jest marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski.

Bogaty, suto zastawiony stół, stanowił przez wieki ideał szczęścia dla większości ludzi. Wydawane przy wielu okazjach uczty stawały się okazją do zaprezentowania splendoru domu i jego zasobności. Obfitość i kunsztowność podawania potraw oraz okazałość i wytworność zastawy były cechami charakterystycznymi XVII, XVIII i XIX-wiecznych biesiad pańskich. Ważne były nie tylko wymyślne i wykwintne dania, ale również sposób, w jaki je serwowano. Nawet gdy przeminął barok, bogaty i zadziwiający swą różnorodnością stół pozostał charakterystycznym elementem szlacheckiej gościnności. Zastawa stołowa była oznaką prestiżu i bogactwa gospodarzy niezależnie od tego czy była złota, srebrna, czy też krucha porcelanowa lub szklana. Uczty miały wprawiać ich uczestników w podziw i zachwyt.

Nadrzędnym celem wystawy jest wywołanie takich emocji u tych, którzy przekroczą jej próg. Ekspozycja przybliży zwiedzającym różnorodne dziedziny rzemiosła artystycznego poprzez pokazanie szerokiej gamy przedmiotów pojawiających się w ówczesnej jadalni i kuchni. Wśród eksponowanych zabytków znajdą się naczynia z ceramiki (porcelany i fajansu), szkła, metalu (srebra, cyny, miedzi), a także tkaniny i meble, które mogły służyć biesiadującym. Ich formy i przeznaczenie ewoluowały pod wpływem tendencji w sztukach plastycznych wraz ze zmianami obyczajów obowiązujących przy stole i rozwojem sztuki kulinarnej. Obok przedmiotów zbytku, używanych na pokaz, aby podkreślić bogactwo, znaczenie i pozycję społeczną właściciela, zostaną przedstawione również nieco skromniejsze naczynia, z których korzystano na co dzień, zarówno w szlacheckich jadalniach, jak i kuchniach. Aby stworzyć pełniejszy obraz dawnej obyczajowości, obok naczyń służących do przygotowywania i serwowania wytwornych posiłków, zostaną pokazane pierwsze polskie książki kucharskie wraz z kuriozalnymi dla współczesnego odbiorcy przepisami.

Wystawa będzie prezentowana w Dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich. Pojawi się na niej kilkaset zabytków użyczonych z kilkunastu polskich muzeów. Uczynimy wszystko, aby była to prawdziwa uczta dla oka i ducha wszystkich odwiedzających.

Kurator wystawy: Magdalena Silwanowicz
Koordynator wystawy: Paweł Król