Staszów to kolejny przystanek na mapie konsultacji społecznych projektu programu regionalnego na lata 2021-2027 Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego. Dziś z pracownikami Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego spotkali się przedstawiciele samorządów lokalnych, przedsiębiorcy i reprezentanci organizacji lokalnych oraz przedstawiciele Siarkopolu.

Jaką kwotą będzie dysponował region świętokrzyski w rozpoczynającej się perspektywie unijnej, na jakie zadania będzie można przeznaczyć funduszowe wsparcie i jakie są priorytety w tym zakresie na najbliższe lata – na te i na wiele innych pytań odpowiedzieli podczas dzisiejszych konsultacji społecznych  Jacek Sułek – dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, Katarzyna Kubicka – dyrektor Departamentu Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Agnieszka Kubicka– wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Kielcach.

Jacek Sułek przypomniał, że w ramach programu regionalnego na lata 2021-2027 Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego nasz region będzie dysponował kwotą 1 mld 403 mln euro, z czego ponad 1 mld euro zostanie przeznaczone na projekty realizowane w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ta część programu została podzielona na siedem priorytetów – Konkurencyjna gospodarka, Region przyjazny dla środowiska, Mobilność miejska, Dostępne świętokrzyskie, Świętokrzyskie dla mieszkańców, Wspólnota i przestrzeń, Pomoc techniczna.

Spotkanie podzielono na omówienie trzech prezentacji programu regionalnego i na panel dyskusyjny.

– Obecnie pracujemy nad umową partnerską, która nam odpowie, co możemy finansować, a czego nie, z unijnych pieniędzy. Dążymy do osiągnięcia dwóch najważniejszych celów Komisji Europejskiej: budowania konkurencyjnej gospodarki i realizacji celów klimatycznych. Po negocjacjach z rządem udało nam się wynegocjować, że przekażemy 34,5% środków inwestycyjnych na cele środowiskowe, ale cały czas próbujemy osiągnąć pułap – 32% – poinformował Jacek Sułek, dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju.

W fazie negocjacji z ministerstwem jest kontrakt programowy, szczególnie infrastruktura badawcza, a w ramach tego wszelkie projekty badawcze oraz E – zdrowie. Szczególny nacisk zostanie położony na ujednolicenie programów zdrowotnych. W ramach środków unijnych na przyszłe lata znajdą się również środki na wyrównywanie szans dla zmarginalizowanych gmin, których w naszym regionie jest 50%.

W ramach priorytetu „Dostępne Świętokrzyskie”, na który zaplanowano 140 mln. euro, będą realizowane tylko drogi wojewódzkie. Z kolei największe szanse na dofinansowanie z priorytetu „Konkurencyjna gospodarka” mają ci przedsiębiorcy, którzy będą współpracować z jednostkami badawczo-rozwojowymi. Jednym z kluczowych projektów jest realizacja drugiego etapu budowy laboratoriów badawczych Głównego Urzędu Miar w Kielcach. Jak poinformował  dyr. Sułek obecnie w fazie budowy jest 6 laboratoriów, ale aby zakończyć projekt, należy dobudować jeszcze dwa, których koszt szacuje się na 190 mln. zł.

Priorytetem regionu świętokrzyskiego jest Centrum Badań Molekularnych, które już wprowadza nowe, rodzime technologie, porównywalne do tych, które są stosowane w najbardziej zaawansowanych technologicznie laboratoriach na świecie. Technologie te polegają na wprowadzeniu modyfikacji genetycznych ludzkich komórek odpornościowych na bazie tzw. wektorów wirusowych. Dzięki temu komórki odpornościowe rozpoznają komórki rakowe i zaczynają je zwalczać.

W ramach priorytetu „Konkurencyjna gospodarka” planuje się też przeznaczyć ok. 100 mln. zł na cyfryzację placówek zdrowotnych i 20 mln euro na promocję gospodarczą regionu. W ramach promocji będzie można organizować np. na terenie Targów Kielce spotkania polskich przedsiębiorców z biznesmenami z innych krajów. Około 90 mln euro zostanie przeznaczone również na fundusze pożyczkowe, które zastąpią dotacje inwestycyjne. W ramach działania 1.5 Unia oczekuje od Polski eksploracji nowych obszarów i branż rozwoju.

W priorytecie 2 „Region przyjazny dla środowiska” najwięcej, bo aż 120, 8 mln euro zostanie przeznaczonych na efektywność energetyczną i w tym działaniu nadal będzie realizowana wymiana i modernizacja oświetlenia ulicznego na energooszczędne. W ramach działania „Zielona energia” nacisk zostanie położony na pozyskiwanie energii z powietrza, ziemi i wody. Urzędnicy będą zachęcać do wykonywania takich form fotowoltaiki, która będzie miała własną bazę energetyczną, bez potrzeby wpinania się do sieci PGE. W tym przypadku niezbędne są zmiany na poziomie ustawodawczym.

80 mln. euro zostanie przeznaczonych na „Gospodarowanie zasobami wody i przeciwdziałanie klęskom żywiołowym”. Jak powiedział dyrektor Sułek, problem z brakiem wody w naszym regionie już istnieje. Lustra wody w zbiornikach wodnych opadają z roku na rok. Nasz region nie korzysta z uzdatniania wód płynących, dlatego będzie się zachęcać samorządy do budowania małych zbiorników retencyjnych i takie wnioski będą preferowane.

44 mln euro przewidziano na infrastrukturę wodno-ściekową, w tym na budowę tylko przydomowych oczyszczalni. Niestety w ramach tego działania nie będzie można realizować infrastruktury sieciowej poza obszarami aglomeracji wyznaczonymi w KPOŚK.

Z kolei, jak podkreśliła na spotkaniu, dyrektor Katarzyna Kubicka, w centrum Europejskiego Funduszu Społecznego są ludzie i ich potrzeby w zakresie edukacji, zdobywania wiedzy, rozwoju i zdrowia. Tu zostanie położony nacisk m.in. na rehabilitację mężczyzn po raku prostaty i chorych na schorzenia kardiologiczne. Znajdą się też fundusze na zatrudnienie i szkolenie psychologów i pedagogów.

Konsultacjom w Staszowie towarzyszyła ożywiona dyskusja na temat sensowności budowania przydomowych oczyszczalni, które wymagają ponoszenia dużych kosztów na ich utrzymanie i usuwanie awarii.  Padały też sugestie do negocjacji z Unią Europejską. Poruszono też ważny problem braku kadry nauczycielskiej w przedszkolach i szkołach dla dzieci ze spectrum autyzmu.

Najbliższe konsultacje projektu nowego programu regionalnego odbędą się jutro, 13 października w Busku Zdroju (Oranżeria Domu Zdrojowego), zaś w piątek, 15 października w Ostrowcu Świętokrzyskim (Hotel Red).

Wszystkie spotkania konsultacyjne rozpoczynają się o godz. 10, można je śledzić również  za pośrednictwem platformy internetowej Webex: https://sejmik-kielce.webex.com/meet/konsultacje