– Jestem przekonany, że kto raz nas odwiedzi, zechce tu wrócić. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że Świętokrzyskie to jeden z najpiękniejszych i najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionów kraju – z piękną przyrodą, czystym środowiskiem naturalnym i wieloma wspaniałymi zabytkami – wyznaje marszałek Adam Jarubas – Ma Pan jakiś szczególny sposób zachęty do odwiedzenia regionu?

Adam Jarubas, Marszałek Województwa Świętokrzyskiego:

– Jestem przekonany, że kto raz nas odwiedzi, zechce tu wrócić. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że Świętokrzyskie to jeden z najpiękniejszych i najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionów kraju – z piękną przyrodą, czystym środowiskiem naturalnym i wieloma wspaniałymi zabytkami. Coś dla siebie znajdą tu zarówno osoby szukające zwyczajnie spokoju i wytchnienia na łonie natury, jak i turyści, preferujący bardziej aktywne sposoby spędzania wolnego czasu. Tym, którzy wędrówki lubią łączyć z poznawaniem historii, polecam zabytki naszego regionu: klasztory Cystersów w Wąchocku i Jędrzejowie, Benedyktynów na Świętym Krzyżu, ruiny zamków w Chęcinach, Bodzentynie, pałac Krzyżtopór w Ujeździe czy wreszcie Sandomierz – prawdziwą perłę architektury. Turysta, ceniący sobie obcowanie z przyrodą, znajdzie u nas wiele atrakcji, jak choćby Puszczę Jodłową z unikalnym w kraju gołoborzem czy pasmo najstarszych w Europie Gór Świętokrzyskich. Warto też zajrzeć na Ponidzie, by podziwiać uroki niezwykle malowniczo meandrującej wśród łąk rzeki Nidy. Mamy na Kielecczyźnie tak różne, a jednocześnie pasjonujące miejsca, jak Muzeum i Rezerwat Archeologiczno-Przyrodniczy w Krzemionkach Opatowskich – kandydujące na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO, i Bałtowski Park Jurajski, który co roku odwiedzają setki tysięcy turystów. Jest Jaskinia „Raj” i tysiącletni dąb „Bartek”. Przykłady można mnożyć. A do tego mieszkańcy i władze samorządowe otwarte na turystów. I co najważniejsze – wszystko to w centrum Polski, praktycznie o „rzut kamieniem” od dużych aglomeracji miejskich Warszawy, Łodzi, Krakowa czy Śląska. Uważam, że zwłaszcza to centralne położenie, przy wszystkich dodatkowych atutach, jest naszą mocną stroną. W najbliższym czasie ruszamy z dużą kampanią reklamową województwa. Chcemy zerwać ze stereotypowym postrzeganiem Kielecczyzny. Czas pokazać nowe oblicze Świętokrzyskiego – regionu bogatego swoją historią i kulturą, ale też regionu z aspiracjami, dynamicznie się rozwijającego.

– Jak oceniłby Pan klimat gospodarczy regionu? Czy Świętokrzyskie jest dobrym miejscem do prowadzenia działalności gospodarczej?

– O życzliwości władz i mieszkańców już mówiłem. O dobrym położeniu geograficznym też. Do tego dochodzą niższe niż w sąsiednich regionach koszty pracy oraz bogactwo i różnorodność zasobów mineralnych, wykorzystywanych głównie na potrzeby budownictwa. Mamy największe w kraju złoża wapienne, w naszym województwie wytwarza się jedną trzecią krajowej produkcji cementu. Świętokrzyskie firmy budowlane należą do największych i najprężniejszych w kraju. Do tego dochodzi stosunkowo niewielka odległość od granicy ze Słowacją i Ukrainą. To wszystko powoduje, że województwo świętokrzyskie to potencjalnie znakomity teren inwestycyjny. Zresztą swoją szansę dostrzegły tu przedsiębiorstwa produkujące materiały budowlane, szkło, papier, również te działające w branży poligraficznej. Z sukcesem działają również firmy związane z przemysłem metalowym oraz spożywczym. Na terenie naszego województwa działają duże spółki z udziałem kapitału zagranicznego, ale przede wszystkim wiele małych i średnich przedsiębiorstw. Specyfiką regionu są także bardzo dobre ziemie na południu i wschodzie województwa i – co za tym idzie – wysoki udział rolnictwa w gospodarce. Zdrowe warzywa i owoce to także symbol naszego województwa, rozpoznawany w kraju i za granicą.

– Jakie zachęty stosuje się w regionie dla pozyskiwania nowych inwestycji, nakłonienia inwestorów do lokowania swoich interesów właśnie w świętokrzyskim?

– Z pewnością zachętą dla potencjalnych inwestorów jest już istniejąca w naszym województwie Specjalna Strefa Ekonomiczna w Starachowicach. W planach jest tworzenie kolejnych obszarów aktywności gospodarczej. Część samorządów przygotowała oferty dotyczące już posiadanych uzbrojonych terenów inwestycyjnych, inne takie tereny szykują – pozyskując na ten cel m. in. fundusze z Regionalnego Programu Operacyjnego. W Urzędzie Marszałkowskim we współpracy z Polską Agencją Informacji i Inwestycji Zagranicznych stworzyliśmy Świętokrzyskie Centrum Obsługi Inwestora – oferujemy wszelką pomoc firmom zainteresowanym lokowaniem biznesu w naszym województwie. Patrząc perspektywicznie, zamierzamy – w oparciu o fundusze unijne – stworzyć Regionalne Centrum Naukowo – Technologiczne, połączone z Inkubatorem Przedsiębiorczości. Z jednej strony byłoby to miejsce współpracy nauki z biznesem, z drugiej – poprzez Inkubator Przedsiębiorczości – chcemy zachęcać młode, wykształcone osoby do zakładania własnych firm. A trzeba podkreślić, że Kielce to dziś ośrodek akademicki w którym kształci się 60 tysięcy studentów. Z punktu widzenia potencjalnego inwestora to również bardzo ważna informacja. Pokazuje ona, że jako region oferujemy nie tylko tereny inwestycyjne, ale także łatwy dostęp do wykwalifikowanej kadry. Jeśli jeszcze poprawimy dostępność komunikacyjną województwa, a takie mamy założenia na najbliższe lata, Świętokrzyskie będzie naprawdę znakomitym miejscem do prowadzenia biznesu.

– Czy istnieją w regionie jakieś formy wspierania przedsiębiorców (małych i średnich)?

– Takie możliwości wsparcia daje Regionalny Program Operacyjny. I muszę przyznać, że przedsiębiorcy bardzo chętnie z tych możliwości korzystają. Na pierwszy konkurs związany z bezpośrednim wsparciem sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, właściciele firm zgłosili w sumie 343 wnioski. Prawie 80 otrzymało dofinansowanie, w sumie ok. 76 milionów złotych. Przedsiębiorcy zadeklarowali utworzenie ponad 600 nowych miejsc pracy. W drugim konkursie przedsiębiorcy złożyli 393 wnioski o dotacje, deklarując chęć stworzenia prawie 2 tysiąca nowych miejsc pracy. W ramach całego Regionalnego Programu Operacyjnego na wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw zarezerwowanych jest w sumie 79,8 mln euro. Chcemy te pieniądze jak najszybciej uruchamiać. Wychodzimy z założenia, że fundusze unijne, między innymi poprzez dotacje na innowacyjne rozwiązania w firmach, są najlepszym orężem w walce z kryzysem.

– Jakie branże rozwijają się w regionie szczególnie dobrze?

– Od lat bardzo dobrze rozwija się przemysł materiałów budowlanych – cementownie, zakłady wapiennicze, zakłady przeróbki surowców skalnych. To branża bardzo mocno osadzona w naszym regionie. Bardzo aktywnie rozwija się również branża turystyczna – województwo świętokrzyskie poza bogatą ofertą turystyki historycznej i sakralnej oferuje również interesującą i zróżnicowaną ofertę agroturystyki i turystyki uzdrowiskowej. To na terenie naszego województwa położona jest jedno z najbardziej znanych polskich uzdrowisk – Busko Zdrój. Młodym, ale prężnie rozwijającym się kurortem jest też Solec Zdrój. Największym bogactwem obu uzdrowisk jest woda siarczkowa i jodkowobromkowa. Leczy się tu choroby układu krążenia, narządu ruchu, układu wegetatywnego, choroby skóry i kobiece. Oprócz zabiegów leczniczych w naszym uzdrowiskach można też skorzystać z coraz popularniejszych zabiegów upiększających i odmładzających. W obu miejscowościach znajduje się w sumie 11 sanatoriów i 3 szpitale uzdrowiskowe. Z kolei stolica województwa, Kielce, to nowoczesny ośrodek targowy. Targi Kielce są wiceliderem polskiego rynku wystawienniczego, posiadającym ponad 20% udziałów w krajowym rynku targowym. Należą też do grona kilku największy6ch ośrodków targowych w Europie Środkowej. W latach 90 – tych, w początkach działalności centrum targowego, w Kielcach odbywało się zaledwie kilka wystaw rocznie. Teraz w kalendarzu targów na 2009 rok jest ich ponad 40. Targi Kielce dysponują drugą w kraju pod względem wielkości własną powierzchnią wystawową. Mimo tej dobrej bazy, wciąż się rozbudowują, wykorzystując do tego również fundusze unijne.

– Z jakich inwestycji w ostatnim czasie jest Pan szczególnie dumny? Czy są wśród nich mające szczególne znaczenie dla regionu? Co w tej kwestii dzieje się obecnie? Jakie są plany?

– Z punktu widzenia rozwoju Kielecczyzny ogromne znaczenie ma poprawa dostępności komunikacyjnej regionu, która obecnie wskazywana jest jako element ograniczający rozwój województwa. Stąd nasz nacisk właśnie na rozbudowę i modernizację sieci komunikacyjnej, zarówno drogowej, jak i kolejowej. Do ważnych planów inwestycyjnych w regionie należy modernizacja trasy z Warszawy do Krakowa, tak by osiągnęła parametry drogi ekspresowej i modernizacja drogi nr 74 z Piotrkowa Trybunalskiego przez Kielce do Rzeszowa. Równie ważna jest budowa dwóch nowych mostów na Wiśle – w Połańcu i w Nowym Korczynie – co pozwoli na otwarcie województwa na południowy – wschód. Ale komunikacja to nie wszystko. Niespełna przed rokiem oddaliśmy do użytku nowoczesną siedzibę Wojewódzkiej Biblioteki Wojewódzkiej, niedługo ruszy budowa Międzynarodowego Centrum Kultur w Kielcach, w którym siedzibę znajdzie Filharmonia Świętokrzyska. Z kolei w Pacanowie powstaje Europejskie Centrum Bajki – instytucja wyjątkowa w skali Europy. Samorząd Województwa, który – jako marszałek – reprezentuję, inwestuje również znaczące kwoty w infrastrukturę ochrony zdrowia. Rozbudowujemy Świętokrzyskie Centrum Kardiologii, wzbogacamy w sprzęt i rozbudowujemy Świętokrzyskie Centrum Onkologii. Naszą ambicją jest stworzenie nowoczesnych, wysokospecjalistycznych placówek ochrony zdrowia, dysponujących najnowocześniejszym sprzętem diagnostycznym.

– Jak region wykorzystuje środki unijne?

– W ciągu kilku ostatnich lat w regionie dzięki unijnej pomocy zrealizowano przedsięwzięcia, które doprowadziły do powstania nowych dróg, wodociągów, sieci kanalizacyjnych czy oczyszczalni ścieków. Mamy nowe lub zmodernizowane obiekty kulturalne, sportowe – jak kielecki stadion piłkarski czy te służące turystyce. Swoją szansę na rozwój, dzięki unijnym funduszom wykorzystały także uczelnie wyższe, które stworzyły nowoczesną bazę dydaktyczną. Świętokrzyskie znalazło się w czołówce polskich regionów, jeśli chodzi o sprawność wykorzystywania unijnej pomocy w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004 – 2006. Wówczas mieliśmy do wydania 130 milionów euro. Dobrze też radzimy sobie z wydawaniem unijnej pomocy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, choć tym razem do zagospodarowania mamy prawie 726 milionów euro. Obecnie nasze województwo jest na drugim miejscu w kraju pod względem wielkości funduszy z RPO przekazanych już do beneficjentów. Wykorzystanie środków z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki daje nam trzecią pozycję w Polsce. Biorąc pod uwagę wszystkie programy, regionalne i krajowe, nasze województwo ma do wykorzystania do 2013 roku ponad 1,4 miliarda euro. Zdajemy sobie sprawę, że jest to dla nas ogromna, być może niepowtarzalna w tej skali szansa na odrobienie dystansu, dzielącego Kielecczyznę od lepiej rozwiniętych regionów. I zamierzamy tę szansę maksymalnie wykorzystać.

Rozmawiała Iwona Sinkiewicz