Województwo świętokrzyskie nie znajduje się w grupie regionów najbardziej zagrożonych ubóstwem skrajnym – wynika z najnowszego raportu  GUS. Według tego dokumentu na przestrzeni ostatnich trzech lat obserwujemy w kraju systematyczny spadek wartości wskaźników zagrożenia ubóstwem. 

 Zgodnie z zapisami ustawy o pomocy społecznej, Samorząd Województwa zobligowany jest do rozpoznawania i monitorowania przyczyn ubóstwa. W związku z tym Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego cyklicznie dokonuje analizy przestrzennego zróżnicowania ubóstwa w województwie świętokrzyskim. Na potrzeby tej analizy opracowany został  indeks ubóstwa, w skład którego wyszły m.in.  stopa bezrobocia, liczba osób długotrwale bezrobotnych, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto, dochody budżetów gmin w przeliczeniu na 1 mieszkańca,  wskaźnik deprywacji lokalnej – liczba osób, którym przyznano świadczenie pieniężne z pomocy społecznej na 1 000 mieszkańców, wskaźnik długotrwale korzystających z pomocy społecznej,  liczba osób  w rodzinach wielodzietnych i niepełnych korzystających  z pomocy w łącznej liczbie osób w rodzinach otrzymujących  pomoc  społeczną.

Na podstawie osiągniętych wartości indeksu ubóstwa sporządzony został ranking powiatów województwa świętokrzyskiego obrazujący przestrzenne zróżnicowanie zjawiska ubóstwa w regionie. Średnia wartość indeksu dla całego województwa wyniosła 11,6. Według zestawienia jako najbardziej zagrożony ubóstwem jawi się powiat opatowski, gdzie wartość wskaźnika osiągnęła 18,9. Pozostałe powiaty można podzielić na trzy grupy,  gdzie osiągnięte zostały wartości indeksu ubóstwa w przedziale od 14,8 -13,0 są to powiaty: skarżyski, starachowicki, kazimierski, włoszczowski, ostrowiecki, konecki, sandomierski. Kolejna grupa powiatów charakteryzuje się osiągniętą wartością wskaźnika mieszczącą się w przedziale 11,4-10,5. Powiaty, które są relatywnie najmniej zagrożone zjawiskiem ubóstwa w województwie świętokrzyskim to: staszowski, buski i  miasto Kielce (9,5-7,8).

Analiza problemu ubóstwa z uwzględnieniem sytuacji społeczno – demograficznej województwa świętokrzyskiego pozwala na określenie przyczyn tego zjawiska w województwie świętokrzyskim. Są to niezmiennie  od lat: niski stopień urbanizacji,  wysoka stopa bezrobocia,  przeciętny dochód na jednego mieszkańca poniżej średniej krajowej, znaczący odsetek osób pracujących w rolnictwie, rozdrobnienie gospodarstw rolnych oraz wrażliwość gospodarki regionu na zmiany koniunktury – kryzys gospodarczy.