– Pieniądze zostały należycie wykorzystane. Nie straciliśmy ani jednego euro – mówił marszałek województwa Adam Jarubas podczas konferencji prasowej podsumowującej realizację Regionalnego Programu Operacyjnego z lat 2007-2013. Do Świętokrzyskiego trafiło prawie 770 mln euro unijnej pomocy, czyli 3 mld 167 mln złotych. Ale wartość wszystkich, zrealizowanych dzięki unijnemu wsparciu  inwestycji, to prawie 6 miliardów złotych!

Program, którego fizyczna realizacja została zamknięta z końcem grudnia 2015 r., zostanie ostatecznie rozliczony do końca marca. Ale już dziś wiadomo, że postawione do dyspozycji Świętokrzyskiego pieniądze zostały w pełni wykorzystane. A dzięki sprawnemu wdrażaniu programu było ich o 43,7 mln euro więcej od pierwotnie zatwierdzonej przez Komisję Europejską alokacji.

Dotacje dla ponad 1300 projektów

– Zarząd Województwa wybrał do dofinansowanie 1302 projekty wyłonione w konkursach oraz ok. 30 przedsięwzięć z tzw. listy inwestycji kluczowych, czyli o szczególnym znaczeniu dla rozwoju regionu – informował podczas podsumowania marszałek Adama Jarubas. – Wśród tych ostatnich są przede wszystkim inwestycje drogowe. Wspieraliśmy modernizację i budowę nowych dróg, ponieważ bariera komunikacyjna była wskazywana przez ekspertów jako najpoważniejsza blokada w rozwoju gospodarczym regionu.  

I to właśnie na poprawę systemu komunikacyjnego przeznaczone zostało najwięcej, bo aż 27 proc wszystkich funduszy w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 20o7-13.  Największą inwestycją drogową i  generalnie projektem o najwyższej udzielonej dotacji była rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 776 od granicy województwa do Buska-Zdroju, połączona z rozbudową DW 973 (Busko-Zdrój), DW 766 na odcinku Brzeście – Pińczów, DW 768 w Działoszycach oraz przebudową DW 973 w Dobrowodzie. Całość modernizacji tych odcinków tras  wojewódzkich pochłonęła 137 mln zł, z czego 114,5 mln zł stanowiło dofinansowanie z RPO 2007-13.

Mocno wspierany był też świętokrzyski biznes – do firm w ramach RPO 2007-13 trafiło 535 mln zł. Wsparcie otrzymało ponad 550 przedsiębiorstw, które zrealizowały w sumie 578 projektów, czyli 44% wszystkich zadań w ramach programu! Pieniądze były przeznaczone na modernizację firm, wprowadzenie nowoczesnych technologii i innowacyjnych rozwiązań. Efektem tego jest 3910 nowych miejsc pracy stworzonych przez świętokrzyskich przedsiębiorców. 

Na trzecim miejscu pod względem wielkości zaangażowanych środków znalazły się inwestycje z zakresu wsparcia innowacyjności, budowy społeczeństwa informacyjnego oraz wzrost potencjału inwestycyjnego regionu – na ten cel przeznaczone zostało blisko 520 mln zł, czyli podobnie jak na wsparcie przedsiębiorczości.

Mocne wsparcie dla zdrowia

 – 7 procent wartości programu przeznaczyliśmy na wzmocnienie infrastruktury społecznej, w tym zdrowotnej.  To był najwyższy wskaźnik spośród wszystkich województw – mówił podczas konferencji marszałek Adam Jarubas.

        Do szpitali, zarówno wojewódzkich, jak i powiatowych, ale też przychodni i uzdrowisk trafiło w sumie 325 mln zł. – Te nasze decyzje z poprzedniego programu zaowocowały wspaniałą bazą diagnostyczną i leczniczą, a także sanatoryjną. Dzięki tym inwestycjom, mogliśmy przy definiowaniu w nowym okresie programowania tzw. smart  specialisations, czyli regionalnych specjalizacji, jako jedną z nich wskazać turystykę zdrowotną i prozdrowotną – podkreśla marszałek. 

         Z pieniędzy unijnych w poprzednim okresie programowania skorzystali przedsiębiorcy, instytucje otoczenia biznesu, uczelnie wyższe, zakłady opieki zdrowotnej, administracja państwowa, kościoły i związki zawodowe, organizacje pozarządowe oraz samorządy wszystkich szczebli. Jednak najwięcej przyznanych regionowi przez UE pieniędzy trafiło do gmin i prowadzonych przez nie jednostek. Łączna całkowita wartość wszystkich przygotowanych przez nie projektów wyniosła prawie 2 mld  184 mln zł, przy czym dofinansowanie z UE to 1 mld 185 mln zł.

– Przy realizacji programu z lat 2007-13 przyświecała nam zasada zrównoważonego rozwoju – mówił podczas konferencji Marek Szczepanik, członek Zarządu Województwa nadzorujący wdrażanie programów unijnych. – Chcieliśmy, aby z pieniędzy z RPO skorzystały wszystkie świętokrzyskiego gminy. I tak się stało, co wcale nie było zasadą w innych województwach.   

Z kolei marszałek Adam Jarubas przypomniał, że realizacja programów operacyjnych miała spowodować m.in. wzrost zamożności społeczeństwa. – I to się udało osiągnąć. Najbardziej wiarygodnym wskaźnikiem jest tu Produkt Krajowy Brutto na głowę mieszkańca: gdy wstępowaliśmy do Unii Europejskiej, mieliśmy w Świętokrzyskiem jeden z najniższych wskaźników – 38 proc. średniego unijnego PKB na mieszkańca. Po 12 latach, to już niespełna 50 proc. Obok województwa podlaskiego jesteśmy liderami w Polsce wschodniej. To potwierdza, że – jako region – wykorzystaliśmy swoją szansę, a pieniądze były dobrze wydatkowane.

Zdaniem marszałka zadaniem na kolejne lata jest dobre wykorzystanie pieniędzy uzyskanych w ramach unijnej pomocy do 2020 r. (chodzi o kwotę 1,4 mld euro), a szczególnie umiejętne wzmocnienie regionalnych specjalizacji – obszarów największego wzrostu gospodarczego. To „dobre wykorzystanie” ma być rodzajem inwestycji, która zaowocuje wzmocnieniem gospodarczym regionu i zatrzyma niekorzystane dla regionu tendencje demograficzne.

Iwona Sinkiewicz- Potaczała