Nowa ustawa lustracyjna będzie dotyczyć wójtów i radnych dopiero od nowej kadencji – wynika z uzasadnienia do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Wciąż jednak nie wiadomo, co stanie się z oświadczeniami już przez nich złożonymi.

Nowa ustawa lustracyjna będzie dotyczyć wójtów i radnych dopiero od nowej kadencji – wynika z uzasadnienia do wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Wciąż jednak nie wiadomo, co stanie się z oświadczeniami już przez nich złożonymi.

Co do zasady, zarówno wójtowie, radni jak i sekretarze i skarbnicy lustracji mają nadal podlegać. Trybunał wyraźnie w uzasadnieniu zwrócił uwagę, że „osoba pełniąca funkcję publiczną staje się nią poprzez wykonywanie zadań władzy publicznej i gospodarowanie mieniem komunalnym”. Sędziowie zaliczyli do tej grupy pracowników samorządowych, podkreślając przy tym, że spod zakresu funkcji publicznej wykluczone są stanowiska pełnione w ramach organów władzy publicznej, które mają charakter usługowy lub techniczny.

Trybunał w wyroku zróżnicował jednak pracowników samorządowych, na tych wybranych w wyborach bezpośrednich i zatrudnionych na innej podstawie. Pierwszych z lustracji wyłączył do czasu zakończenia kadencji ze względu na fakt, że oznaczałoby to nieuzasadnione wkroczenie ustawodawcy w bierne prawo wyborcze i zakwestionowanie zasady trwałości mandatu. Jednak już powoływani przez radę sekretarze i skarbnicy ustawie lustracyjnej mieliby podlegać na zasadach obowiązujących osoby na pozostałych stanowiskach.

Dlatego też sekretarzy i skarbników będzie najbardziej spośród samorządowców interesować zapowiadana nowelizacja formularza lustracyjnego. Jego pierwotna wersja została uznana za niekonstytucyjną ze względu na złamanie standardu rzetelnej legislacji. Zdaniem sędziów wielokrotne nowelizowanie ustawy lustracyjnej, późne opublikowanie tekstu jednolitego w połączeniu z barkiem jasnych definicji rodzajów współpracy mogło stwarzać wiele problemów dla osób zobowiązanych do składania oświadczeń.

Na pewno nie będzie ich dotyczyła natomiast sankcja w postaci utraty mandatu w przypadku niezłożenia oświadczenia w terminie. Trybunał w uzasadnieniu do wyroku zwrócił uwagę, że z punktu widzenia prawa tak naprawdę najgorzej traktowani są ci, którzy oświadczeń nie złożyli w odpowiednim czasie, bo są pozbawiani stanowisk bez żadnych formalności. W ocenie sędziów takie konsekwencje rażąco naruszają zasadę proporcjonalności, zwłaszcza w kontekście możliwości zastosowania drogi sądowej dla osób, które złożyły fałszywe oświadczenia lustracyjne.

Uzasadnienie nie do końca wyjaśnia kwestię skutków orzeczenia Trybunału. Wiadomo, że wkrótce po zmianie formularza oświadczenia lustracyjnego ponownie dokumenty będą musieli złożyć sekretarze i skarbnicy. Ten obowiązek nie będzie dotyczył natomiast do końca kadencji wójtów i radnych.

Nie wiadomo jednak, co stanie się z już złożonymi i przesłanymi przez wojewodów do IPN oświadczeniami. Zgodnie z uzasadnieniem, zwracane mają być jedynie dokumenty osób, które lustrowane być nie mogą. Nie będzie natomiast obowiązku zwrotu oświadczeń osobom, które złożyły oświadczenia i nadal podlegają lustracji. Żaden z tych przypadków nie dotyczy jednak obecnych wójtów i radnych.

Sentencja orzecznia TK wraz z uzasadnieniem

Źródło:http://www.samorzad.pap.com.pl/