„Wzniesiony, zburzony, przywrócony. Historia starachowickiego Pomnika Niepodległości” to tytuł wystawy, której wernisaż odbył się dzisiaj w sali muzealnego Kina Kotłownia w Starachowicach. Gościem wydarzenia był Andrzej Pruś, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego.

Wystawa została przygotowana przez Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach w oparciu o materiały archiwalne Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Niepodległości. Dokumentuje historię monumentu, od jego powstania w okresie międzywojennym, po wojenne losy i zburzenie pomnika, aż po jego odtworzenie i ponowne odsłonięcie w 2004 roku.

– W tym roku obchodzimy taki nieoficjalny jubileusz 20-lecia odsłonięcia Pomnika Niepodległości w Starachowicach. Pomnika odbudowanego na początku lat dwutysięcznych, dzięki staraniom Społecznego Komitetu Odbudowy. Pomnik został zburzony przez Niemców na początku II wojny światowej  i praktycznie w tym samym miejscu został odbudowany. To był wysiłek tej grupy szacownych mieszkańców Starachowic, którzy tworzyli Komitet  i cieszę się, że jako młody chłopak mogłem w tym uczestniczyć – mówił podczas wernisażu wystawy Andrzej Pruś, członek Zarządu Województwa. –  Pomnik powstał dzięki zbiórkom społecznym. Nie ma przekłamania w roku, który jest napisany na tablicy, czyli 2003. Wtedy powstał, ale odsłonięty został rok później. A ten rok pozwolił na zgromadzenie pozostałych funduszy potrzebnych, by można było sfinalizować całe przedsięwzięcie. I do dzisiaj starachowiczanie mogą się cieszyć z niepodległości przy tym właśnie pomniku – podkreślał Andrzej Pruś.

Pomnik Niepodległości w Starachowicach wzniesiony został w 1933r. i był wyrazem wdzięczności za odzyskaną po 123 latach niepodległość. Upamiętniał też osobę marszałka Józefa Piłsudskiego i jego wkład w dzieło niepodległości. W okresie II wojny światowej, w 1940 roku, monument został zniszczony przez wojska hitlerowskie.

Po wielu latach, po przełomie ustrojowym w Polsce, w 1989 roku zrodziła się inicjatywa odbudowy Pomnika Niepodległości. Ale inicjatywa nabrała kształtów dopiero w 2001 roku, gdy zawiązał się Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika Niepodległości”, stworzony przez członków Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i Związku Emerytów i Rencistów NSZZ „Solidarność”. Pomnik został odbudowany na wzór monumentu z 1933 roku i odsłonięty został 25 kwietnia 2004 roku.  Ceremonii odsłonięcia dokonali m.in. przedstawiciele Społecznego Komitetu, kombatanci z płk Antonim Hedą „Szarym” oraz wnuczka marszałka Piłsudskiego – Joanna Onyszkiewicz z mężem.

Część prezentowanych na wstawie „Wzniesiony, zburzony, przywrócony. Historia starachowickiego Pomnika Niepodległości” zdjęć, w części dokumentującej odbudowę pomnika, pochodzą z prywatnych zbiorów, które muzeum  udostępnił starachowiczanin Jan Seweryn.