Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie zaprasza na wystawę „Gusen. Granit i śmierć, pamięć i zapomnienie”. To najnowsze przedsięwzięcie wystawiennicze zrealizowane przez Muzeum Historii Polski we współpracy z Fundacją Polsko-Niemieckie Pojednanie, ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ekspozycję oglądać można do 29 stycznia 2018 roku.

Celem wystawy jest przywrócenie w zbiorowej świadomości pamięci o Gusen, największym niemieckim, nazistowskim obozie systemu KL Mauthausen-Gusen. Cały kompleks Mauthausen-Gusen (utworzony w 1938 r. po aneksji Austrii do Trzeciej Rzeszy) zaklasyfikowany był jako obóz trzeciej kategorii (Stufe III), o najcięższych warunkach, z najmniejszymi szansami na przeżycie. Do końca 1942 r. jego główną funkcją była fizyczna eliminacja tych, których III Rzesza uznała za wrogów bądź niegodnych dalszego życia.
Do chwili wyzwolenia przez armię amerykańską 5 maja 1945 r. do Gusen deportowano łącznie 71 tys. osób 27 narodowości (do całego kompleksu KL Mauthausen-Gusen 190 tys. osób 40 narodowości). Życie w Gusen straciło ponad 35 tys. więźniów (w całym kompleksie ponad 80 tys.), 60 proc. zamordowanych stanowili Polacy. Sami SS-mani nazywali Gusen „obozem zagłady dla polskiej inteligencji”.

Wystawa „Gusen. Granit i śmierć, pamięć i zapomnienie” została przygotowana w ramach szerszego projektu, realizowanego przez Muzeum Historii Polski mającego na celu przywrócenie pamięci o obozie koncentracyjnym KL Gusen jako miejscu martyrologii polskiej inteligencji.