Europejskie Dni Dziedzictwa w Świętokrzyskiem
Dni otwarte w obiektach zabytkowych, tematyczne wystawy w muzeach, instytucjach kultury i bibliotekach, sesje popularnonaukowe, spotkania z twórcami, pikniki historyczne i festyny odbywać się będą w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa. To największe w Europie przedsięwzięcie promujące dziedzictwo kulturowe. W Polsce, tegoroczne EDD odbywać się będą pod hasłem „Nie od razu Polskę zbudowano” podczas dwóch wrześniowych weekendów 7-8 oraz 14-15 września. Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego uroczysta inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa odbędzie się na Ziemi Świętokrzyskiej w Opactwie Cysterskim w Wąchocku 7 września 2013r.
Temat przewodni EDD będzie nawiązywać do wszystkich aspektów polskiej państwowości w wymiarze terytorialnym i symbolicznym, a także w literaturze, sztuce i poezji. W 2013 roku przypada też 150. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. To temat, który pozwoli przywołać w pamięci i uhonorować wydarzenia związane z tą rocznicą w naszym regionie. Udział w Europejskich Dniach Dziedzictwa to również promocja instytucji, miejsca, obiektu i wydarzenia z z regionu świętokrzyskiego w ogólnoeuropejskim projekcie.
Podczas dwóch wrześniowych weekendów 7-8 oraz 14-15 września swoje podwoje dla zwiedzających otworzą świętokrzyskie muzea i inne instytucje kultury, zabytkowe obiekty, niejednokrotnie swoją ofertę wzbogacając o dodatkowe, ciekawe wydarzenia i atrakcje. W wielu z nich odbywać się będą zajęcia praktyczne dla zwiedzających. I tak np. w Ośrodku Tradycji i Garncarstwa w Chałupkach będzie można uczestniczyć w pokazie toczenia na kole garncarskim, a w Muzeum Narodowym w Kielcach w warsztatach rodzinnych połączonych ze składaniem cegiełek i budowaniem Pałacu. Zorganizowane zostaną liczne imprezy plenerowe, jak na przykład Rajd Świętokrzyski Szlakiem Paproci (15 września), którego uczestnicy odkrywać będą tajemnice przyrody Gór Świętokrzyskich; Kielecki Rajd Geologiczny (7 września) trasą kieleckich stanowisk geologicznych; wycieczka śladami zespołów dworsko-pałacowych powiatu ostrowieckiego (14 września), czy „Piknik historyczny” w Nowym Korczynie (15 września), któremu towarzyszyć będzie m.in. wystawa regionalnych artystów, głośne czytanie poezji oraz konkurs kulinarny „Dawniejsze jadło”. Wiele wydarzeń w ramach EDD związanych będzie z obchodami rocznicy Powstania Styczniowego – 7 września w Teatrze Żeromskiego w Kielcach odbędzie się wieczornica upamiętniająca wydarzenia sprzed 150 lat, a w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Kielcach oraz jej filii w Jędrzejowie prelekcja poświęcona wydarzeniom powstańczym w regionie. Organizatorzy EDD zachęcają do zwrócenia uwagi na Małogoszcz – wyjątkową miejscowość w powiecie jędrzejowskim, która do podręczników historii trafiła za sprawą krwawej bitwy stoczonej tam 24 lutego 1863 r., natomiast dzieje rannego podczas bitwy powstańca stały się tematem opowiadania Stefana Żeromskiego „Wierna rzeka”.
– Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia muzeów, odkrywania na nowo zabytków, miejsc pamięci związanych z wydarzeniami historycznymi, których nie brakuje na Ziemi Świętokrzyskiej. Chcemy zachęcić wszystkie grupy społeczne i wiekowe, a szczególnie młode pokolenie do bliższego poznawania tradycji i kultury naszego regionu. Jestem przekonana, że Europejskie Dni Dziedzictwa będą okazją do refleksji nad naszą bogatą przeszłością i impulsem do działań na rzecz ochrony oraz promocji obiektów zabytkowych – zachęca regionalny koordynator Europejskich Dni Dziedzictwa Wiesława Jagodzka-Hadamik z Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.
Wydany został specjalny Informator EDD 2013 w województwie świętokrzyskim. To niezwykle cenny przewodnik po najważniejszych miejscach którym Oprócz programu imprezy znajdziemy tam fotografie oraz dane adresowe organizatorów przedsięwzięć. Patronat honorowy nad wydarzeniami EDD objęli: Przewodniczący Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Tadeusz Kowalczyk i Marszałek Adam Jarubas.
Program inauguracji EDD – 7 września, Wąchock
godz. 12.00 – Msza święta
godz.13.00 – uroczyste otwarcie EDD 2013
godz. 13.30 – wykład prof. Ewy Łużynieckiej połączony z oprowadzaniem po opactwie cystersów w Wąchocku
godz. 14.15; 15.15; 16.15 – zwiedzanie z przewodnikiem Muzeum Ojców Cystersów i opactwa łącznie z klauzurą (także w niedzielę 8 września)
godz. 14.30 – rekonstrukcje historyczne, m.in. obozowisko łowców z epoki kamienia Rezerwatu Archeologicznego „Rydno”, pokaz rycerski Chorągwi Ziemi Sandomierskiej oraz oddziałów powstańczych 1863 – Żuawi Śmierci,
rekonstrukcja obozu powstańczego M. Langiewicza w Wąchocku.
godz. 15.20 – festyn – wystawa rękodzieła
godz. 17.00 – koncert „Każdemu marzy się wolność” w 150. rocznicę Powstania Styczniowego w wykonaniu Wiesława Ochmana, Dominika Sutowicza i Jerzego Zelnika
Wydarzenia towarzyszące: wycieczka autokarowa do Ekomuzeum w Starachowicach , zwiedzanie kościołów drewnianych w Ratajach i Parszowie, questing – gra terenowa pod hasłem „Szlakiem Langiewicza i Ponurego”, warsztaty, spotkanie autorskie oraz wystawa okolicznościowa.
Szczegółowy program na stronie internetowej www.wachock.pl, www.edd.nid.pl
Europejskie Dni Dziedzictwa to największy w Europie projekt społeczny i edukacyjny, najważniejsze święto zabytków kultury Starego Kontynentu. Ich idea narodziła się 3 października 1985 roku w Granadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy, na której minister kultury Francji zaproponował zorganizowanie w całej Europie zainicjowanych we Francji w 1984 r. Dni Otwartych Zabytków. Wówczas po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony. Inicjatywa cieszyła się tak dużym zainteresowaniem, że w 1991 roku zainspirowała Radę Europy do ustanowienia Europejskich Dni Dziedzictwa. Polska włączyła się do tej akcji w 1993 r. Głównym celem EDD jest promowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego oraz przypominanie o wspólnych korzeniach kultury europejskiej. Imprezy skierowane są do bardzo szerokiej i różnorodnej grupy odbiorców. Dzięki temu mają oni doskonałą okazję do poznania dorobku kulturowego regionu, który zamieszkują.