Duży może więcej

W gospodarce rynkowej jednym z czynników decydujących o sukcesie ekonomicznym producentów jest nie sama produkcja, lecz sprzedaż wytworzonych produktów, z godziwym zyskiem. Teoretycznie problem ten można rozwiązać w sposób bardzo prosty, to znaczy produkować to, na co jest nabywca i w tej ilości, jaką można sprzedać. W praktyce rozwiązanie tego problemu okazuje się znacznie trudniejsze, a często dla pojedynczego rolnika wręcz niemożliwe. Problem ten dotyczy w szczególności rolników w województwie świętokrzyskim, gdzie rozdrobnienie gospodarstw jest bardzo duże. Rolnicy wytwarzający produkty rolne na małą skalę będą mieli coraz większe trudności ze sprostaniem wzrastającej konkurencji i wymagań konsumentów. Producenci, którzy chcą zachować znaczącą pozycję na rynku muszą dostosować swoje produkty do wymagań odbiorców. Konsumenci wymagają od wytwarzanych produktów rolnych coraz wyższych walorów zdrowotnych, smakowych i estetycznych. Uczestnictwo we wspólnym rynku wymaga od producentów dostosowania się do reguł rządzących tym rynkiem. Aby sprostać wymienionym wymaganiom, producenci muszą zadbać o należytą ilość wytwarzanych produktów, asortyment, jakość, odpowiednie opakowanie, terminowość dostaw i dotrzymanie warunków umowy. Rozwiązaniem ułatwiającym producentom dostosowanie swojej produkcji do wzrastającej konkurencji  i wymagań rynku może być podjęcie współpracy między sobą oraz organizowanie się w grupy producentów rolnych.W regionie świętokrzyskim dominują małe i średnie gospodarstwa, które w niewielkim stopniu posiadają stałych odbiorców na wyprodukowane towary. Rentowność i efektywność ekonomiczno-organizacyjna tych gospodarstw jest niska i bez podjęcia zmian na poziomie gospodarstwa oraz w ich otoczeniu niewielkie są szanse poprawy wyników gospodarowania.

Doświadczenia z przeszłości powodują, że rolnicy mają zrozumiałe wątpliwości i obawy do prowadzenia wspólnej działalności. Jednak obserwacja działających już grup producentów pokazuje, iż obawy te można przełamać. Na rozwiązanie problemów nie ma jednej, prostej recepty. Organizacja i funkcjonowanie grupy to wielowątkowy proces, którego sukces jest wypadkową wielu działań i indywidualnych decyzji przy sprzyjających  zewnętrznych czynnikach.

Władze województwa doskonale zdają sobie sprawę, że dalszy postęp w tworzeniu i funkcjonowaniu  grup producentów zależy w dużej mierze od przełamywania stereotypów powszechnie występujących wśród rolników w kwestii wspólnego zarządzania majątkiem i jego gospodarowaniem. Dlatego pomimo wzrostu świadomości rolników, co do korzyści wynikających ze wspólnego działania obserwuje się pilną potrzebę prowadzenia szerokiej akcji promującej tworzenie grup producentów. Dla zainteresowanych grup organizowane są wyjazdy m.in.: Targi Fruit Logistica w Berlinie, Targi Agro w Kijowie, Agrokomplex na Słowacji. Dzięki uczestnictwu w takich imprezach grupy nawiązują nowe kontakty handlowe, zakupują nowoczesne maszyny i mają możliwość wymiany doświadczeń między sobą. Co roku Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego organizuje dla wszystkich grup producentów konferencję, na której podsumowuje się działalność w danym roku, omawia się różnego rodzaju problemy. Tego typu spotkania są grupom bardzo potrzebne. Osiągnięcie sukcesów na rynku wymaga dostosowania metod pracy, organizacji i zarządzania do wymagań gospodarki rynkowej. Aby jednak działania w tym zakresie mogły zostać uwieńczone sukcesem, oprócz rozwiązań i uregulowań prawnych, potrzebna jest aktywność i determinacja samych zainteresowanych rolników.

W praktyce natomiast obserwuje się często brak lojalności członków wobec grupy i wzajemnego zaufania, nie przestrzeganie dyscypliny oraz małe zaangażowanie członków w działalność grupy.

Na rozwiązanie wymienionych problemów nie ma jednej prostej recepty. Organizacja i funkcjonowanie grupy producenckiej to złożony proces, którego sukces jest wypadkową wielu działań i indywidualnych decyzji przy sprzyjających czynnikach zewnętrznych.
Powodzenie działań podejmowanych przez grupę zależy przede wszystkim jednak od członków organizacji, ich aktywności oraz umiejętności pracy w zespole.

Aktualnie do Rejestru Marszałka Województwa Świętokrzyskiego wpisanych jest 29 grup:  12 grup producentów rolnych, 17 grup producentów owoców i warzyw, z czego 5 grup zrealizowało już swoje plany dochodzenia do uznania i stały się uznanymi organizacjami producentów. Najwięcej grup utworzono w 2011 roku. Dzięki organizowaniu się grup producentów powstały nowoczesne bazy skupowe i przechowalnicze, wyposażone w wysokiej jakości środki transportu oraz odpowiednie pomieszczenia przechowalnicze.

Grupy producentów rolnych

•    Okręgowy Związek Plantatorów Tytoniu w Kielcach –  2003 r.;
•    Stowarzyszenie Producentów Trzody Chlewnej w Chlewicach (gm. Moskorzew) – 2006 r.
•    Ostrowieckie Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKOTEL”
w Ostrowcu Św. – 2008 r.
•    Nadnidziańskie Stowarzyszenie Producentów Rolnictwa Ekologicznego „EKONIDA” w Kliszowie (gm. Kije) – 2009 r.
•    Grupa Producencka Sobków Sp. z o.o. – 2010 r.
•    Ubojnia Drobiu „EUROQR” Sp. z o.o. w Salacie gm. Smyków – 2010 r.
•    Grupa Producentów Mleka „Włoszczowa” Sp. z o.o. – 2010 r.
•    Grupa Producentów Kurczaków „Zab-Drób” Sp. z o .o. w Zaborowicach (gm. Mniów) – 2010 r.,
•    GAWRON Sp. z o.o. we Włoszczowej – 2011 r.,
•    Grupa Producentów Kurczaków „Oblęgorek” Sp. z o.o. w Strawczynie – 2011 r.,
•    Grupa Producentów Drobiu Rzeźnego „Mich-Drób” Sp. z o.o. – 2012 r.
•    Grupa Producentów Drobiu „Sybe-Drób” Sp. z o.o. – 2012 r.

Grupy producentów owoców i warzyw

•    REFAL Sp. z o.o.  w Łukawie (gm. Wilczyce)– 2009 r.
•    Grupa Sadownicza „Owoc Sandomierski” Sp. z o.o. w Bilczy (gm. Obrazów) –2010 r.
•    Grupa Producentów AMPLUS Sp. z o.o. w Brzeźnicy (gm. Jędrzejów) – 2010 r.
•    Grupa producentów Warzyw „Szwagrol” Sp. z o.o. w Skalbmierzu – 2010 r.,
•    SANGROW Sp. z o.o. w Zajeziorze (gm. Samborzec) – 2011 r.,
•    GÓR-SAN Sp. z o.o. w Obrazowie – 2011 r.,
•    Sad Sandomierski Sp. z o.o  w Sandomierzu – 2011 r.,
•    Broś & Broś Sp. z o.o. w Kamiennej (gm. Opatowiec) – 2011 r.,
•    Grupa Producentów „Poltino-Koprzywnica” Sp. z o.o. w Koprzywnicy – 2011 r.,
•    Grupa Producentów Owoców i Warzyw AG FOOD Sp. z o.o. w Świniarach Starych(gm. Łoniów) – 2011 r.
•    SAN-RAY Sp. z o.o. w Zajeziorze (gm. Samborzec) – 2011 r.
•    Złoty Sad Sp. z o.o. w Samborcu – 2011 r.


Uznane organizacje producentów owoców i warzyw

•    Stowarzyszenie Producentów Warzyw w Pełczyskach (gm. Złota), 
•    Spółdzielnia Producentów Warzyw i Owoców „Sielec” w Sielcu Kolonii  (gm. Skalbmierz), 
•    Spółdzielnia Producentów Owoców i Warzyw „Nadwiślanka” w Ożarowie,
•    Grupa Producentów Owoców i Warzyw „OGRÓD” Sp. z o.o w Wójczy  (gm. Pacanów)
•    Handlowo-Usługowa Ogrodnicza Spółdzielnia „Koprzywianka”
w Koprzywnicy