Możliwość wypożyczenia płyt winylowych czy gier planszowych, które przeżywają swój renesans, rozbudowywanie zbiorów multimedialnych, ale też akcje promocyjne łączące czytelnictwo z pokazami mody – między innymi takie niecodzienne pomysły mają świętokrzyskie biblioteki, by przyciągać nowych czytelników. Okazuje się, że to skutkuje.

Czy w dzisiejszych czasach wizyta w bibliotece może być alternatywą dla innych atrakcji i sposobów spędzania wolnego czasu? Okazuje się, że tak. Przekonują o tym przykłady bibliotek z naszego regionu, które z dumą chwalą się statystykami odwiedzin, a także ciekawe inicjatywy promujące książkę.

 

Multimedia w bibliotece

Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach ma prawie 19 tys. czytelników, a dziennie z jej zasobów korzysta nawet do tysiąca osób. To bardzo dużo. – Czasem ktoś zaczyna od wypożyczania gier planszowych, których mamy naprawdę bogatą kolekcję. Ponieważ niektóre gry są zredagowane na przykład na podstawie jakiejś powieści historycznej czy fantastycznej, to następnym krokiem jest często sięgnięcie właśnie po tę książkę. Biblioteki cały czas wprowadzają nowe kategorie zbiorów, by dotrzeć do czytelników. Taką najnowszą kategorią są u nas płyty winylowe, które znów stają się bardzo modne wśród miłośników muzyki – mówi Jadwiga Zielińska, zastępca dyrektora WBP.

Prawdziwą rewolucją dla tej placówki było dziesięć lat temu przeniesienie się do nowoczesnej siedziby przy ul. Ściegiennego. Czytelnicy zyskali wolny dostęp do zbiorów, sami mogą przeglądać i wybierać książki. Ale przede wszystkim – w nowych warunkach pojawiła się możliwość rozwijania i gromadzenia kategorii zbiorów, których do tej pory nie było. To multimedia, filmy, audiobooki, gry planszowe.

Oblegana przez internautów jest też Świętokrzyska Biblioteka Cyfrowa stworzona dziesięć lat temu. Dostępne są tam kopie starych zbiorów, zbyt cennych, aby udostępniać je w oryginale i narażać na zniszczenie. Tylko w ubiegłym roku z tych zdigitalizowanych zasobów, w których jest obecnie 40 tysięcy publikacji, skorzystało ponad 900 tys. osób.

Jak podkreśla Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, który jest organem prowadzącym placówkę, rozwijanie zasobów multimedialnych jest przyszłością bibliotek. Rośnie również w bibliotekach rola technologii informacyjno-komunikacyjnych. Odpowiedzią na duże zainteresowanie czytelników tego rodzaju ofertą jest plan rozbudowy biblioteki wojewódzkiej o Centrum Multimedialne, które zapewni jeszcze szerszy dostęp do stale powiększających się zbiorów w jeszcze bardziej komfortowych warunkach. – Chcemy także rozwijać bibliotekę cyfrową, która cieszy się rosnącym zainteresowaniem, co wymaga rozbudowy zaplecza informatycznego, serwerowni oraz pracowni digitalizacji. Znaczenie tego rodzaju oferty bibliotecznej będzie w przyszłości coraz większe. Paradoksalnie nie ubywa przez to czytelników książek tradycyjnych, jest to po prostu konieczne w dzisiejszych czasach uzupełnienie oferty – mówi Jacek Kowalczyk.

Dla osób uczących się nieocenioną pomocą jest dostęp on-line w siedzibie biblioteki do polskich i światowych baz naukowych, książek, artykułów ze wszystkich dziedzin. Umożliwia to m. in. czytelnia internetowa Ibuk-Libra, z której można korzystać w domu, oraz projekt Ameryka w twojej Bibliotece. Osoby niewidome i niedowidzące mają z kolei do dyspozycji urządzenia skanująco-czytające i drukarkę brajlowską.
Niewątpliwie ogromnym dowodem uznania dla tego, co udało się stworzyć w Kielcach, było w ubiegłym roku powołanie dyrektora WBP w Kielcach, Andrzeja Dąbrowskiego, do Krajowej Rady Bibliotecznej, której zadaniem jest m. in. wyznaczanie i stymulowanie kierunków rozwoju polskiego bibliotekarstwa czy opiniowanie działań ważnych dla rozwoju bibliotek.

 

Moda na czytanie?

– Dzisiaj nie wystarczy ograniczyć działalności tylko do wypożyczania książek. Trzeba ludzi czymś zaciekawić, żeby przychodzili do biblioteki – mówi Anna Żmudzińska, dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Samsonowie, placówki w niewielkiej miejscowości, gdzie do czytania zachęcały m. in. takie osobowości jak aktorka i piosenkarka Ewa Błaszczyk, znany muzyk Marek Piekarczyk, czy autorka bestsellerowych kryminałów Katarzyna Bonda. Duże zainteresowanie wzbudzają akcje Moda na czytanie, w ramach których samsonowska biblioteka łączy pokazy mody z udziałem znanych osób z promocją książki. – Widzę, że na takie wydarzenia przychodzą z ciekawości ludzie, którzy nigdy w naszej bibliotece nie byli, a mieszkają niedaleko i do tej pory nie zwracali uwagi, że mają nas w sąsiedztwie – mówi dyrektor i podkreśla, że dzięki takim inicjatywom liczba czytelników systematycznie rośnie. Uczestniczą oni zresztą w tworzeniu listy nowych zakupów. – Panowie zgłaszali ostatnio potrzebę zakupu książek o majsterkowaniu, o lotnictwie, panie o zdrowym żywieniu. Ostatnio jest też zainteresowanie marketingiem i psychologią w biznesie – dodaje Anna Żmudzińska. Starsze osoby cenią sobie zajęcia informatyczne.

Takich bibliotek na mapie naszego województwa, w których ludzie z pasją starają się tworzyć ciekawą ofertę dla lokalnej społeczności, jest więcej. Sporo się dzieje w gminnych bibliotekach w Krasocinie i we Włoszczowie, które również w ostatnich latach zyskały nowoczesne siedziby.
– Do niedawna biblioteki kojarzyły się przede wszystkim z wypożyczaniem książek. Dziś to również miejsca spotkań. Przykładowo, nasza wojewódzka biblioteka organizuje rocznie ponad 500 różnych wydarzeń i na frekwencję nie możemy narzekać. Ta funkcja biblioteki ma szczególne znaczenie w małych miejscowościach, gdzie nie ma ośrodków kultury. Dlatego ważne jest inwestowanie w infrastrukturę bibliotek, bo widać, że tam, gdzie otrzymują one nowoczesne obiekty, życie kulturalne rozkwita, pojawiają się nowe możliwości i inicjatywy służące mieszkańcom – zauważa Jacek Kowalczyk z Urzędu Marszałkowskiego.