7 lipca członkowie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi parlamentu europejskiego jednogłośnie wybrali posła Czesława Siekierskiego na stanowisko Przewodniczącego tejże komisji. Jest tym samym pierwszym Polakiem sprawującym tę funkcję.

– Przewodnictwo w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi to dla mnie duże wyróżnienie i sukces, ponieważ starały się o nią także inne duże kraje UE. Równocześnie jest to również spore wyzwanie – rolnictwo to ponad 40% wydatków z budżetu i UE, a od czasu wejścia w życie Traktatu z Lizbony w tym obszarze obowiązuje zwykła procedura ustawodawcza dające równe prawa legislacyjne eurodeputowanym i Radzie Ministrów Rolnictwa. Cieszę się również, że w naszej komisji będzie pracować wielu posłów z dużym – często kilkukadencyjnym doświadczeniem i wiedzą, a znaczna część z nich to praktykujący rolnicy. Potrzebna jest ogólna refleksja nad ponad 50-letnimi doświadczeniami WPR, aby nakreślić kierunki rozwoju tej polityki po 2020 r. Chcemy się tym zająć w 2015 r. przed przeglądem ostatniej reformy, który został zaplanowany na 2016 r. – stwierdził po wyborze poseł Czesław Siekierski.

Zdaniem nowego przewodniczącego praca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego w nowej kadencji będzie się skupiać wokół następujących zagadnień:

1. Kontynuacji bieżącej działalności legislacyjnej. Jest szereg rozpoczętych prac. Czekają też nowe projekty aktów legislacyjnych przygotowane przez Komisję Europejską – m.in. w sprawie klonowania zwierząt dla celów rolniczych, emisji zanieczyszczeń z rolnictwa czy też rolnictwa ekologicznego.

2. Przyjmowaniu prawodawstwa niezbędnego dla wdrażania WPR w latach 2015-2020. Rok 2014 jest rokiem przejściowym. Komisja rolnictwa będzie monitorować proces wdrażania reformy, tak aby w 2016 r. przeprowadzić przegląd WPR i dokonać pewnych korekt.

3. Poprawie bezpieczeństwa i jakości żywności, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ochronę zdrowia ludzi i przeciwdziałanie zagrożeniom epidemiologicznym oraz kwestiom dobrostanu zwierząt oraz zdrowia roślin. Przegląd procedur dla działań w sytuacjach trudnych jak np. ostatnie przypadki wystąpienia afrykańskiego pomoru świń.

4. Wdrażaniu nowych technologii w procesie produkcji rolnej i przemysłu żywnościowego oraz innowacyjny i inteligentny rozwój produkcji żywności. Kluczową rolę odgrywa w tym obszarze nowy unijny program w obszarze badań i innowacji Horyzont 2020, który zastąpił 7. Program Ramowy. Rośnie również rola badań naukowych w zakresie rozwoju rolnictwa, przetwórstwa i wyżywienia, na co przeznaczono większe pieniądze.

5. Wiele miejsca w pracy Komisji Rolnictwa PE będzie poświęcone wsparciu organizacji rynku rolnego, jego różnym instytucjom w tym grupom producenckim i organizacjom branżowym. W ostatniej reformie częściowo ograniczono formy interwencji bezpośredniej na rynku rolnym (m.in. poprzez brak aktualizacji cen referencyjnych na niektóre produkty rolne, likwidację kwotowania mleka i cukru itd.). Dlatego interwencję należy uzupełnić poprzez instrumenty ubezpieczeniowe i finansowe.

6. Analizie prac WTO w zakresie liberalizacji handlu światowego oraz udziałowi w przygotowywaniu nowego porozumienia handlowego UE-USA (TTIP – Transatlantic Trade and Investment Partnership Agreement), które zakłada znaczące ograniczenie ceł i środków pozataryfowych w wymianie handlowej. Dzięki temu może powstać wielki wspólny rynek UE-USA, który może przynieść ogólne korzyści ale też duże zagrożenia dla europejskiego rolnictwa, gdzie gospodarstwa są znacznie mniejsze, ceny paliw i energii wyższe niż w USA. Należy również mieć na uwadze, że rolnictwo amerykańskie korzysta ze wsparcia rządowego w skali nie mniejszej niż europejskie.  

7. Rolnictwu, jako miejscu produkcji różnych surowców dla przemysłu i odnawialnych źródeł energii. Wymaga to nowego podejścia, które w większym stopniu uwzględniałoby istotny wpływ sektora rolnego w zapewnianie bezpieczeństwa surowcowego i energetycznego.
 
8. Problemom wpływu rolnictwa i procesu wytwarzania żywności na stan środowiska naturalnego i zmiany klimatyczne. Przy przestrzeganiu odpowiednich standardów wpływ ten może być bardzo pozytywny, a przy ich braku może mieć negatywne skutki. Już na samym początku prac komisja rolnictwa zajmie się kwestią emisji zanieczyszczeń przez rolnictwo.

9. Wysokiemu bezrobociu utrzymującemu się na obszarach wiejskich. Powiększyło się ono, zwłaszcza w nowych państwach członkowskich, w wyniku restrukturyzacji przemysłu. Dla jego ograniczenia należy stworzyć warunki dla rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, zapewnić odpowiednią infrastrukturę techniczną i społeczno-edukacyjną

10. Sytuacji społecznej i demograficznej na wsi, rozwojowi obszarów wiejskich oraz kwestii startu młodych rolników i pozycji  kobiet na wsi, procesowi starzenia się mieszkańców wsi, odpływowi młodzieży z obszarów wiejskich. Brak wystarczającej liczby młodych rolników, czy trudna sytuacja kobiet na wsi, to wyjątkowo ważne wyzwania.  
11. Nowego podejścia do wyceny dóbr publicznych: m.in. krajobrazowych, środowiskowych czy tych związanych z bioróżnorodnością, dostarczanych przez sektor rolny, za które rolnicy nie otrzymują wynagrodzenia. Dochody rolników to nadal tylko 2/3 średnich dochodów innych grup zawodowych.

12. Roli wsi, jako miejsca podtrzymywania pięknych tradycji, zwyczajów, kultury oraz wielkiego dorobku kulinarnego i produkcji wyrobów regionalnych, które muszą być chronione i kultywowane dla następnych pokoleń. Wieś staje się miejscem zamieszkania dla wielu ludzi i rośnie zainteresowanie mieszkańców miast przeprowadzką na wieś.

 – Są to tylko niektóre propozycje działań. Dynamika zmian w rolnictwie i w obszarze bezpieczeństwa żywnościowego jest tak duża, że zapewne pojawi się szereg nowych zadań dla komisji. O pracach i funkcjach komisji rolnictwa będzie dyskusja na jednym z pierwszych posiedzeń – podkreśla dr Czesław Siekierski, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi PE.

                                                                       ***
Szacuje się, że w 2050 r. będzie nas 9-10 miliardów, co oznacza wzrost zapotrzebowania na żywność o ok. 85%. Problemy dostępności dobrej jakości żywności, ochrony środowiska naturalnego, dostępności energii, wody oraz innych dóbr publicznych będą decydować o poziomie życia na naszej planecie.

Wejście w życie Traktatu z Lizbony w 2009 r., który rozszerzył tzw. procedurę współdecyzji m.in. na obszar Wspólnej Polityki Rolnej znacząco podniosło rangę Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Na jego mocy europosłowie biorą udział w tworzeniu prawa UE w obszarze rolnictwa na równi z Radą Ministrów Rolnictwa. Pierwszym testem dla tej formuły ustawodawczej była reforma WPR na lata 2015-2020, na której ostateczny kształt znaczący wpływ mieli europosłowie.

Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zajmuje się szerokim wachlarzem spraw, m.in. z obszaru nauk rolniczych, biologii, chemii, technologii, ekonomii czy marketingu. Dlatego jej członkowie powinni charakteryzować się interdyscyplinarną wiedzą i dużym doświadczeniem. Kluczowym obszarem prac Komisji jest produkcja żywności, która ma znaczący wpływ na stan społeczeństwa i jego zdrowie.

WPR byłą jedną z pierwszych polityk wspólnotowych – powstała jeszcze na bazie Traktatów Rzymskich i funkcjonuje już ponad 50 lat. Należy podkreślić, że przed jej powstaniem Europa doświadczała trudnych lat powojennego głodu i niedoboru żywności, stąd idea zjednoczonej Europy zrodziła się wokół projektów uwspólnotowienia bazy surowcowej i zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.

WPR przeszła szereg zmian o charakterze ewolucyjnym, ponieważ tego wymagała specyfika sektora rolnego. Doświadczyła m.in. różnych form wsparcia dochodów i interwencji na rynkach rolnych, co znajdywało odzwierciedlenie w udziale wydatków na rolnictwo w budżecie UE – wskaźnik ten ewoluował przez lata ze szczytowego poziomu prawie 80% w latach 80. do nieco ponad 40% obecnie. Mimo malejących środków budżetowych ciągle poszerza się zakres zadań WPR. Obecnie to już nie tylko produkcja żywności i zapewnianie dochodów rolników, ale również ochrona środowiska naturalnego, kształtowanie krajobrazu oraz produkcja innych dóbr publicznych. Równocześnie to również bardzo szeroka tematyka związana ze zrównoważonym rozwojem obszarów wiejskich, które w znacznym stopniu zamieszkuje ludność niezwiązana z rolnictwem.