Widok miasta spowitego smogowym dymem  jest niestety coraz częstszy, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Świadomość zagrożeń, wynikających z zanieczyszczonego powietrza, zarówno dla środowiska, jak i naszego zdrowia, jest coraz większa, ale to wciąż za mało, by zostały one wyeliminowane. Jedną z form edukacji społecznej w tym zakresie jest kampania „Czas na czyste powietrze”, realizowana w ramach Narodowego Programu Zdrowia.

Jakość powietrza w regionie świętokrzyskim monitorowana jest na bieżąco. Wyniki uzyskiwane są co godzinę i publikowane na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Kielcach. – Stan powietrza określany jest na podstawie przekraczanych substancji. Na 13 normowanych zanieczyszczeń, przekroczenia występują w trzech przypadkach: dla pyłu zawieszonego PM10, benzoalfapirenu oraz pyłu zawieszonego PM2,5 – informuje Joanna Jędras z Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Kielcach.

Za przekroczenia dopuszczanych poziomów odpowiada przede wszystkim spalanie nieodpowiednich substancji w kotłach i piecach domowych. W taki sposób emitowanych jest 88% zanieczyszczeń. – Pyły PM2,5 nie tylko dostają się do naszych płuc, ale przenikając do krwioobiegu docierają do wielu narządów w organizmie, doprowadzając także do chorób nowotworowych – podkreśla dr hab. n med. Paweł Rybojad, kierownik Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.

Średnie dobowe zanieczyszczenie powietrza pyłem PM10 na poziomie 50 mikrogramów na metr sześcienny może być przekraczane przez 35 dni w roku. – W regionie świętokrzyskim w 2018 roku takich przekroczeń było pomiędzy 40 a 50 dni. Dla pyłu PM10 określona jest ostrzejsza norma, która ma informować mieszkańców o smogu – dodaje Joanna Jędras.

Monitoring powietrza w regionie prowadzony jest w 12 stacjach, a od 2020 roku pomiar cząstek powietrza rejestrowany będzie także przez dwie stacje mobilne.

Jak podkreśla dr Paweł Rybojad, mamy coraz większą wiedzę na temat niekorzystnego wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, ale to wciąż za mało. – Statystyki są przerażające. Rak płuc jest najbardziej śmiertelną chorobą nowotworową na całym świecie. Co roku w Polsce odnotowuje się ponad 20 tysięcy zachorowań i niestety podobna liczba osób co roku umiera z tego powodu. Dlatego walka o czyste powietrze musi wejść nam w krew, dbając o środowisko wieloaspektowo, między innymi poprzez produkcję filtrów oraz  przewietrzanie miast – podsumowuje dr Paweł Rybojad.

Spotkanie z ekspertami w dziedzinie zdrowia oraz instytucji monitorujących stan powietrza i wód w regionie świętokrzyskim odbyło się w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach.