Specjaliści z Kliniki Chirurgii Onkologicznej Świętokrzyskiego Centrum Onkologii wykonali 8 maja 2024 r. pierwszą robotyczną operację u pacjenta z rakiem jelita grubego. To już czwarta grupa specjalistów z ŚCO operujących z asystą robota da Vinci. Wcześniej robotyczne operacje wdrożyli urolodzy, torakochirurdzy i ginekolodzy z ŚCO.

– Czwarta klinika Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, Klinika Chirurgii Onkologicznej rozpoczęła wykonywanie operacji przy użyciu robota Da Vinci. Technika przeznaczona jest do leczenia nowotworów jelita grubego, czyli raków okrężnicy i odbytnicy – informuje prof. dr hab. n. med. Stanisław Góźdź, dyrektor Świętokrzyskiego Centrum Onkologii.

Pierwszą robotyczną operację jelita grubego wykonał zespół w składzie: dr n.med. Jarosław Matykiewicz, specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej, kierownik Kliniki Chirurgii Onkologicznej ŚCO – lider zespołu operacyjnego, dr Paweł Renkielski, specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej z Kliniki ChO ŚCO – lekarz asystujący, dr Paweł Bełkowski, specjalista anestezjologii, Agnieszka Witkowska i Agnieszka Kośmider – instrumentariuszki, Natalia Mołas – pielęgniarka anestetyczna. Przebieg zabiegu nadzorował jako proktor dr n. med. Jerzy Draus, specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej z Centrum Edukacyjnego Robotyki Operacyjnej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Lublinie, ordynator Oddziału Kolorektalnego w Hallands Hospital Halmstade w Szwecji, ekspert w dziedzinie chirurgii robotycznej (wykonał ponad 1200 operacji kolorektalnych – jelita grubego z użyciem systemu robotycznego da Vinci).

Jak wyjaśnia dr Jarosław Matykiewicz, zabieg, przeprowadzony u pacjentki z rakiem esicy, polegał na usunięciu fragmentu jelita z guzem nowotworowym i na wykonaniu zespolenia. Podkreśla, że operacja wykonana w przy użyciu systemu robotowego, należy do chirurgii małoinwazyjnej, podobnie jak te wykonywane przy użyciu sprzętu laparoskopowego.

– Po pierwszym zabiegu robotycznym mogę powiedzieć, że pozwala na dokładniejszą ocenę, bardziej szczegółowy obraz oraz na delikatniejszą i dokładniejszą preparatykę tkanek. To największa zaleta robota – ocenia chirurg.

Centrum Chirurgii Robotowej Ziemi Świętokrzyskiej

– Cieszę się, że robot da Vinci jest w pełni wykorzystany w naszym centrum i służy pacjentom. To jest bardzo ważne, ponieważ robot pozwala chirurgom bardziej precyzyjnie operować, a z drugiej strony zaoszczędzić ich kręgosłupy i ręce – dodaje profesor Stanisław Góźdź.

Przypomina, że do tej pory Klinika Urologii wykonała 130 robotycznych prostatektomii czyli zabiegów usunięcia raka prostaty, Klinika Ginekologii – 20 zabiegów na narządzie rodnym i Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej zoperowała 20 raków płuca. Do wdrożenia robotycznych operacji u pacjentów z nowotworami głowy i szyi przygotowują się specjaliści z Kliniki Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi ŚCO. Cel, który stoi przed Świętokrzyskim Centrum Onkologii, stworzenia Ośrodka Chirurgii Robotowej Ziemi Świętokrzyskiej nabiera realnych kształtów – mówi dyrektor ŚCO.

Robot da Vinci IV generacji został zakupiony przez ŚCO w 2023 r. w ramach projektu „Doposażenie Bloku Operacyjnego w nowoczesny system robotowy wraz z wyposażeniem celem stworzenia Centrum Chirurgii Robotowej Ziemi Kieleckiej oraz podniesienia jakości i poprawy dostępu do najnowocześniejszych procedur chirurgicznych realizowanych w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach” , na mocy umowy podpisanej z Ministerstwem Zdrowia, z dofinansowaniem ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Pierwsze operacje robotyczne (radykalne prostatektomie) wykonali urolodzy (5 i 6 października 2023r.). 22 lutego 2024 r. robotyczne lobektomie wdrożyli torakochirurdzy.13 marca 2024 r. pierwszą w regionie świętokrzyskim robotyczną histerektomię wykonali ginekolodzy z ŚCO.

Kompleksowa diagnostyka i opieka nad pacjentami z rakiem jelita grubego

Klinika Chirurgii Onkologicznej ŚCO należy do wiodących ośrodków specjalizujących się w operacjach nowotworów: przewodu pokarmowego, narządów endokrynnych, piersi (wykonuje pełny zakres zabiegów w zakresie nowotworów piersi oraz zabiegi odtwórcze z wykorzystaniem implantów i tkanek własnych, także z jednoczasowym odtwarzaniem piersi), skóry (w tym czerniaków i mięsaków). Chirurdzy wykonują również interdyscyplinarne zabiegi wspólnie ze specjalistami z Kliniki Urologii i Kliniki Ginekologii. Rocznie w tym ośrodku wykonywanych jest ponad 300 zabiegów operacyjnych (w tym również diagnostyczne) u pacjentów z rakiem jelita grubego.

W ŚCO funkcjonuje od 2021 r. pierwszy w województwie świętokrzyskim Colorectal Cancer Unit – wielodyscyplinarny zespół diagnostyczno – terapeutyczny,  w którego skład wchodzą specjaliści w dziedzinie: chirurgii onkologicznej, gastroenterologii, radioterapii onkologicznej, onkologii klinicznej, radiodiagnostyki, patomorfologii. Zadaniem CCU jest niesienie kompleksowej i koordynowanej pomocy pacjentom z rakiem jelita grubego. Rocznie do leczenia w ŚCO włączanych jest około 400 nowych pacjentów z rakiem jelita grubego.

Każdego roku w Polsce rozpoznaje się ponad 19 000 nowych przypadków raka jelita grubego, a blisko 12 000 osób umiera z powodu tego nowotworu. W województwie świętokrzyskim w 2021 r. stwierdzono 676 nowych zachorowań na raka jelita grubego. Nowotwór tego narządu jest drugim pod względem częstości występowania u kobiet i trzecim u mężczyzn.

Występowanie raka jelita grubego jest związane w ogromnej mierze z naszym stylem życia. Czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania są: nadwaga i otyłość, brak aktywności fizycznej, dieta uboga w błonnik a obfitująca w tłuszcze i cukry, palenie papierosów i spożywanie alkoholu. W około 10 procentach przypadków obserwuje się rodzinne występowanie raka jelita grubego.

Świętokrzyskie Centrum Onkologii realizuje Program badań przesiewowych raka jelita grubego, pozwalający na wczesne wykrycie zmian. Zgodnie z warunkami programu z profilaktycznej kolonoskopii mogą skorzystać bezpłatnie:

• osoby w wieku 50-65 lat,
• lub od 40 do 49 lat – jeśli u najbliższych krewnych pacjenta rozpoznano nowotwór jelita grubego.

Z programu wyłączone są osoby, u których występują objawy kliniczne sugerujące nowotwór jelita grubego, lub miały wykonaną kolonoskopię w ciągu ostatnich 10 lat.