Byśmy nie bali się wielkiej wody…

Ostatnie lata dobitnie pokazały, jak wielkim zagrożeniem mogą być klęski wywołane obfitymi opadami deszczu, a tym samym jak ważne jest odpowiednie utrzymanie i konserwacja urządzeń melioracji wodnych i rzek.  Na ten cel w 2011 roku Świętokrzyski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach przeznaczył środki w wysokości 11 554 687,03 zł.

Rzeki uregulowanie i nieuregulowane
Aby zapewnić  swobodny spływ wód, zwłaszcza roztopowych, przeprowadzona została konserwacja prawie 360 km rzek uregulowanych i nieuregulowanych. Na ten cel przeznaczono kwotę  6,97 mln zł. W pierwszej kolejności zostały wykonane pilne prace konserwacyjne, o przeprowadzenie których upominali się  mieszkańcy oraz samorządy. Usunięte zostały przetamowania i przewalone drzewa, dzięki czemu udrożnione zostały rzeki i możliwy był swobodny przepływ wody, odmulone rzeki, wycięte drzewa rosnące na skarpach lub w dnie rzeki. Prace przyczyniły się do zmniejszenia zagrożenia powodziowego i podtopieniowego terenów zabudowanych i gruntów rolnych.

Wały przeciwpowodziowe
Na konserwację wałów przeciwpowodziowych o łącznej długości 344,8 km (w tym ponad 142 km wałów wiślanych) w ubiegłym roku przeznaczono  2,04 mln zł. Do końca 2011 roku wykonane zostały prace wynikające z zaleceń pokontrolnych podczas z wiosennego przeglądu wałów.
Na bieżąco prowadzona była konserwacja wałów, usunięte zostały uszkodzenia spowodowane przez bobry, piżmaki, lisy i inne zwierzęta. Naprawiono drogi przywałowe, skarpy i korony wałów, przeprowadzono także konserwację odpływów od śluz wałowych.  Dwukrotnie wykoszone zostały również  wały przeciwpowodziowe. W ubiegłym roku została opracowana „Ekspertyza określająca przyczyny powstawania uszkodzeń w wałach przeciwpowodziowych na terenie powiatu sandomierskiego po nawalnych opadach deszczu w lipcu 2011 r.”, a także pięcioletnia ocena stanu technicznego wałów przeciwpowodziowych rzek: Koprzywianki, Nidy, Branki, Modły, Szewianki, Czarnej Staszowskiej, Nidzicy, Trześniówki oraz Kanału Ożarów.

Pompownie wody
Ważną rolę na wałach wiślanych spełnia siedem pompowni wody położonych na terenie powiatów sandomierskiego i opatowskiego. W ubiegłym roku gruntowną konserwację przeszła  poddpompownia Szewce, odmulony został  zbiornik wyrównawczy na pompowni Zajeziorze oraz wymienione liczniki energii elektrycznej na pompowni Nowe. Na prace konserwacyjno – utrzymaniowe przeznaczono 890 tys. zł.

Zbiorniki wodne
Na bieżącą obsługę i eksploatację oraz konserwację pięciu zbiorników wodnych: Cedzyna, Rejów, Maleniec, Borków i Szymanowice, Świętokrzyski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach w 2011roku wydał 1,65 mln zł. Środki te pozwoliły na modyfikację systemu smarowania zamknięć remontowych, wymianę  zamknięć upustów dennych oraz wykonanie oświetlenia i monitoringu na zbiorniku wodnym w Cedzynie. Na zbiornikach Starachowice i Maleniec przeprowadzono konserwację budowli i urządzeń hydrotechnicznych. W roku 2011 na bieżącą obsługę i eksploatację tych zbiorników zawarta została umowa z Biurem Inżynierii Wodnej i Ochrony Środowiska z Kielc. Poza tym zlecono i opracowano pięcioletnie oceny stanu technicznego zbiorników Cedzyna i Rejów oraz roczne zbiorników Borków, Maleniec, Starachowice, Szymanowice. Przeprowadzone tam kontrole wykazały, że  stan techniczny tych obiektów nie zagraża bezpieczeństwu,  za wyjątkiem zbiornika Rejów. Tam  przeprowadzona zostanie inwestycja obejmująca odbudowę  zapory, upustu dennego oraz jazu piętrzącego wraz z kanałem odpływowym poniżej jazu zbiornika wodnego Rejów. 
Warto również wspomnieć o tym, iż w 2011 r. Świętokrzyski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Kielcach przeznaczył 9 501 964,66 zł na usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Środki te zostały przeznaczone m.in. na prace konserwacyjne, naprawę  uszkodzeń w wałach przeciwpowodziowych na terenie powiatu sandomierskiego, wycięcie zakrzaczeń w międzywalu rzeki Koprzywianki, zabezpieczenie lewego wału rzeki Wisły w miejscowości Kępa Nagnajewska, gm. Łoniów , naprawę skarp zbiornika Szymanowice oraz dróg przywałowych służących prowadzeniu akcji powodziowej w Świniarach w  gminie Łoniów. Na podstawie opracowanej ekspertyzy, naprawione zostały uszkodzenia w wałach przeciwpowodziowych Wisły, Trześniówki i Koprzywianki na terenie powiatu sandomierskiego, po nagłych, intensywnych opadach deszczu w lipcu ubiegłego roku. Przeprowadzono również wycinkę zakrzaczeń z międzywala rzeki Koprzywianki z terenu gmin Samborzec i Koprzywnica. Zakrzaczenia i zadrzewienia stanowią bowiem istotny problem, powodując hamowanie przepływu, a w rezultacie nadpiętrzenie w międzywalu.

Inwestycje urządzeń wodnych i melioracyjnych
W 2011r. Świętokrzyski zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych realizował wiele zadań inwestycyjnych. I tak z budżetu wojewody (713 541,39 zł) pochodziły środki na zabezpieczenie lewego wału rzeki Wisły w rejonie śluzy w miejscowości Sworoń oraz mechanizmów podnoszących klapy zwrotne w gm. Osiek.  W ramach „Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły” wykonane zostało  zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny Kanał Strumień  na terenie gmin: Połaniec i Łubnice, powiat staszowski (wartość zadania 8 220 712,72 zł). W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego w latach 2011-2012 realizowane jest inwestycja mająca na celu odbudowę  zapory, upustu dennego oraz jazu piętrzącego wraz z kanałem odpływowym poniżej jazu zbiornika wodnego Rejów (1 654 257,63 zł). Z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich pochodziły środki na rozbudowę lewego wału rzeki Wisły w km 8+170-11+610 Ostrów-Ciszyca, gm.  Tarłów (6 749 684,98 zł),  remont lewego wału rzeki Wisły, Ciszyca-Kamieniec, gm. Koprzywnica (wartość zadania 3 958 110,93 zł) i remont lewego wału rzeki Wisły  w Chodkowie, gm. Łoniów (3 262 459,42 zł) oraz remont lewego wału rzeki Wisły, Łężek-Otoka gm. Łoniów (4 835 107,98 zł).  Natomiast z Funduszu Solidarności Unii Europejskiej pochodziły środki (3 981 755,91zł), które pozwoliły na dokończenie  zadań związanych z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych powstałych na skutek powodzi w województwie świętokrzyskim w 2010 roku (zabudowa lewego wału rzeki Wisły w miejscowości Łukowiec , przebudowa śluzy w prawym wale rzeki Opatówki w gm. Dwikozy  oraz odbudowa zniszczonej przez powódź przepompowni wraz ze zbiornikiem wyrównawczym w Rybitwach w gm. Połaniec.