Wolontariat pracowniczy polega na angażowaniu się pracowników firm w działalność wolontarystyczną na rzecz potrzebujących. Firma wspiera pracowników w tych działaniach, delegując ich do pracy jako wolontariuszy, przekazując pomoc rzeczową, wsparcie logistyczne i finansowe.

Zgodnie z art. 2 pkt. 3 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności użytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z dnia 29 maja 2003 r.), wolontariusz to „osoba, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie”. Nie jest jednak zdefiniowane, czy jest to osoba fizyczna czy prawna. Zatem wolontariuszem może być zarówno pracodawca, jak i jego pracownicy.  Nie ma znaczenia, czy są oni zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, czy jest to jedna z umów cywilno-prawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło). Nie jest też ważne stanowisko, które zajmują. Najważniejsza jest chęć pomagania innym.

Pracownicy firmy wraz z członkami swoich rodzin poświęcają dobrowolnie swój czas, umiejętności i kwalifikacje na stałą lub okresową pomoc osobom potrzebującym oraz współpracę z instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi. Z kolei firma oferuje pracownikom wsparcie w tych działaniach – może delegować go do akcji wolontariatu w czasie pracy, przekazuje pomoc rzeczową, finansową i logistyczną.
Koncepcja wolontariatu pracowniczego (ang. Corporate Volunteering) narodziła się w latach 90. ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych. W Polsce program ten jest propagowany przez Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu w Warszawie, które od 2002 r. jako organizacja pozarządowa zajmuje się upowszechnianiem wśród przedsiębiorców idei nazwanej wolontariatem biznesu. Jej podstawowym założeniem jest tworzenie rzeczywistego poczucia zaangażowania pracowników w życie społeczności lokalnych, a dzięki temu – budowanie i umacnianie pozytywnego wizerunku firmy zarówno w środowisku zewnętrznym, jak też wśród jej pracowników. Wolontariat pracowniczy (wolontariat biznesu) jest jednym z filarów realizacji idei społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. Corporate Social Responsibility – CSR).

Wolontariat pracowniczy, to sytuacja, kiedy wolontariusze – pracownicy podejmują działania na rzecz określonej społeczności/ organizacji pozarządowej, a firma wspiera ich w tym poprzez:

• ogłaszanie konkursów grantowych i wspieranie zaangażowania pracowników, dodatkowymi funduszami na realizację projektów społecznych (np. program Provident Tak! Pomagam – pracownicy mogą zgłaszać projekty, które są oceniane przez komisję konkursową, a następnie najlepsze są dofinansowane, kryterium wyboru projektu jest poziom zaangażowania pracowników, liczony liczbą godzin, które poświęcają na działania społeczne);
• ustalenie tzw. czasu „na wolontariat” – tzn. pracownicy mogą poświęcić np. godzinę, dwie w miesiącu na działalność wolontariacką, co jest zapisane w dokumentach firmy;
• przejęcie przez firmę niektórych obowiązków, które na organizacje pozarządowe nakłada ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (np. Citi Handlowy wykupuje dla swoich pracowników – wolontariuszy ubezpieczenie NNW).

 Źródło: II Kwartalnik “As Biznesu”(12/2011).