Zapowiadają się spore zmiany w zasadach wydatkowania środków unijnych w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej 2014-2020. Obecnie w szybkim tempie trwają prace nad określeniem głównych kierunków działania w województwie świętokrzyskim. – W nowym okresie programowania większy nacisk będziemy kłaść na lepszą koordynację pomiędzy różnymi programami operacyjnymi, komplementarność proponowanych projektów – mówi Kazimierz Kotowski, członek Zarządu Województwa Świętokrzyskiego. –  Chcemy w ten sposób zapewnić wzrost efektywności korzystania ze  środków unijnych.
Koncentracja, konkurencyjność  

Znaczna część środków zostanie skierowana na sferę gospodarczą. Przedsiębiorcy będą mogli otrzymać dofinansowanie na zakup innowacyjnych rozwiązań i technologii. Jednocześnie Komisja Europejska zakłada, że w szerszym niż do tej pory zakresie przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z preferencyjnych pożyczek, poręczeń czy innych form wsparcia poza dotacjami.

Instytucje unijne postulują ponadto, by dochodziło do koncentracji wsparcia w kolejnym okresie finansowania zarówno w określonych dziedzinach tematycznych, jak i terytorialnych. W praktyce oznacza to szczególne wspieranie inwestycji, które będą specjalnie przygotowane, uszyte na miarę, by rozwiązać konkretny problem w danym rejonie, na przykład pomóc strefom uzdrowiskowym na południu województwa, przemysłowi – na północy.

Zasady polityki regionalnej w Polsce mają być tak wyznaczane, by w jak największym stopniu wpisywać się w główne cele interwencji funduszy unijnych na kolejne lata. Chodzi o zwiększanie konkurencyjności gospodarki, poprawę spójności społecznej i gospodarczej.

Środki unijne, zgodnie z nowym podejściem do polityki spójności, mają wspomóc wydobycie i wzmocnienie tych wewnętrznych potencjałów, które znajdują się w każdym regionie.  Priorytetem na kolejne lata jest ochrona środowiska, efektywność energetyczna i wykorzystanie energii odnawialnej.

Plany pod konsultacje i dyskusje

W województwie świętokrzyskim prace nad przyszłym okresem programowania przebiegają wielotorowo i wielokierunkowo. – Jesteśmy w fazie końcowej procesu aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego – mówi Kazimierz Kotowski, członek Zarządu Województwa –  To dokument, który ma określić główne kierunki rozwoju województwa do roku 2020. Ma być także podstawą wyznaczenia zakresu wsparcia kolejnego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, które jest planowane na lata 2014 – 2020.

Strategia podlega obecnie obowiązkowej ocenie oddziaływania na środowisko,  wstępnej ocenie zewnętrznej, która dokonywa jest przez ekspertów z dziedziny rozwoju regionalnego. Przedstawienie projektu strategii pod obrady Sejmiku Województwa planowane jest jeszcze w pierwszej połowie tego roku.
W ostatnim czasie prace nad RPO Województwa Świętokrzyskiego nabrały dużego tempa. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, które kieruje przygotowaniami naszego kraju do kolejnej perspektywy finansowej, sukcesywnie przekazuje regionom coraz więcej danych, uzgodnień i rozstrzygnięć.
Chociaż wciąż nie są znane ostateczne kwoty, które przypadną Polsce, a co za tym idzie również regionom, w Urzędzie Marszałkowskim trwają analizy pozwalające na zaplanowanie, w jakich dziedzinach wydatkowane będą środki unijne. Wypracowywany jest materiał, który następnie podlegać będzie konsultacjom i dyskusjom, by określić optymalny jego kształt.

RPO dwufunduszowe

Kazimierz Kotowski podkreśla, że w przyszłej perspektywie finansowej Regionalne Programy Operacyjne będą dwufunduszowe. Oznacza to, że będą obejmowały interwencję w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Efektem dwufunduszowości ma być między innymi zwiększenie komplementarności działań, które będą podejmowane na terenie poszczególnych regionów oraz związana z tym wyższa ich efektywność. To zasadnicza zmiana w procesie programowania i wdrażania Programów Operacyjnych w przyszłym okresie, bo wymaga zupełnego przemodelowania dotychczasowego myślenia o programowaniu rozwoju regionu.

Obecnie Urząd Marszałkowski prowadzi prace nad zidentyfikowaniem obszarów, w których istnieje największe zapotrzebowanie na środki. Dotyczy to zarówno inwestycji w infrastrukturę, jak i w dziedzinie tak zwanych projektów miękkich, które między innymi prowadzą do podnoszenia umiejętności i kwalifikacji pracowników oraz osób nieaktywnych zawodowo, czy przeciwdziałają wykluczeniu społecznemu różnych środowisk. Urząd zwrócił się do samorządów lokalnych z terenu województwa, jak również do wielu innych instytucji, by przekazali swoje plany rozwojowe w formie tak zwanych kart informacyjnych.

Zestawianie uzyskanego w ten sposób spójnego obrazu potrzeb i wyzwań w regionie z możliwościami, które stwarzają fundusze unijne, pozwoli na możliwie jak najtrafniejsze zaprogramowanie interwencji kolejnego RPO Województwa Świętokrzyskiego.

Szansa na dynamiczny rozwój

Prace nad przyszłą perspektywą finansową przebiegają zarówno na szczeblu regionalnym, jak i centralnym. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zajmuje się między innymi Programem Operacyjnym dla Polski Wschodniej. Obecnie prowadzi też konsultacje społeczne projektu zaktualizowanej Strategii rozwoju społeczno – gospodarczego Polski Wschodniej do 2020 r., która jest bardzo ważnym dokumentem z punktu widzenia perspektyw rozwoju województwa świętokrzyskiego. Podczas spotkania z marszałkami regionów Polski Wschodniej, które odbyło się 10 kwietnia b.r., Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska mocno zaakcentowała szanse wynikające z tych dokumentów dla rozwoju poszczególnych regionów.

 – Wierzę, że po zakończeniu kolejnej unijnej perspektywy finansowej, dzięki wysiłkowi wielu środowisk w regionie uda się ziścić cel, który stawiamy sobie do osiągnięcia w aktualizowanej obecnie Strategii Rozwoju Województwa – mówi Kazimierz Kotowski. – Świętokrzyskie będzie wówczas regionem dynamicznie się rozwijającym, który stworzy swoim mieszkańcom szanse na dostatnie i aktywne życie, zasobnym zarówno w szeroko rozumiany kapitał, jak i gotowym na wszelkie wyzwania.