Pięć milionów złotych przeznaczył w tym roku Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego na zakup wyposażenia dla szkół, które pozwoli na prowadzenie zajęć lekcyjnych w sposób bardziej efektywny i atrakcyjny dla dzieci i młodzieży.

Tradycyjna tablica, kreda i gąbka to trochę za mało, aby wzbudzić zainteresowanie tematem lekcji u współczesnych uczniów, którzy przywykli do obecności w codziennym życiu komputerów, internetu i innych nowoczesnych technologii. Nawet najlepszy nauczyciel potrzebuje pomocy naukowych, aby prowadzone przez niego zajęcia były interesujące i sprawiły, że młodzi słuchacze przyswoją sobie przekazywaną przez niego wiedzę. Rozumieją to doskonale samorządowcy z województwa świętokrzyskiego. Dzięki finansowemu wsparciu tamtejszego sejmiku w ubiegłym roku w szkołach województwa możliwa była realizacja Świętokrzyskiego Programu Wspierania Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich. W ramach tej inicjatywy do szkół trafiło 121 tablic interaktywnych, a pięć takich urządzeń otrzymało Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach. W tym roku program jest kontynuowany w rozszerzonej formule – oprócz szkół z terenów wiejskich o wsparcie mogą się ubiegać również te z miast. Większy niż rok wcześniej będzie też asortyment sprzętu przekazywanego placówkom oświatowym.

Wyrównać szanse

– Można powiedzieć, że to program autorski, inicjatywa pana marszałka Adama Jarubasa. Celem jego pierwszej edycji było wyrównywanie szans edukacyjnych. Wiadomo, że na wsi dostęp do nowoczesnych technologii jest mniejszy, niż w miastach, dlatego szkoły wiejskie miały pierwszeństwo w korzystaniu z tej formy pomocy – wyjaśnia Iwona Sinkiewicz, rzeczniczka Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego. – Z czasem jednak okazało się, że szkoły wiejskie dysponują niejednokrotnie nowocześniejszym wyposażeniem, niż miejskie, dlatego do udziału w konkursie organizowanym w ramach drugiej edycji programu dopuszczone zostały również placówki oświatowe działające w miastach województwa świętokrzyskiego – dodaje. Ubiegłoroczny program, oprócz wsparcia rzeczowego dla szkół, przewidywał również udzielanie im pomocy finansowej. –      Były to kwoty w wysokości do 20 tys. zł, które szkoły przeznaczały na zakup pomocy dydaktycznych według własnego uznania. W tym roku wsparcie będzie miało charakter wyłącznie rzeczowy – tłumaczy Iwona Sinkiewicz.

 

Dzięki Świętokrzyskiemu Programowi Wspierania Rozwoju Edukacji w 2010 r. do szkół województwa trafią interaktywne zestawy multimedialne (komputer, tablica multimedialna, rzutnik multimedialny, oprogramowanie specjalistyczne); mobilne zestawy komputerowe (notebooki uczniowskie, notebook nauczycielski, ruter sieci bezprzewodowej, oprogramowanie specjalistyczne); wyposażenie pracowni językowych (meble, terminale ucznia, panele sterowania, słuchawki, pakiet programów) oraz uczniowskie zestawy do kształcenia kompetencji z matematyki. Te ostatnie zostaną przekazane tym szkołom podstawowym i gimnazjom, których uczniowie osiągnęli najsłabsze wyniki podczas egzaminów sprawdzających poziom wiedzy nabytej na poszczególnych szczeblach edukacji – urzędników zaniepokoiły bowiem różnice między osiągnięciami uczniów ze świętokrzyskiego, a wynikami ich rówieśników z innych regionów kraju. – To akurat nie jest sprzęt komputerowy, tylko różnego rodzaju gry i zadania wspomagające rozwój myślenia matematycznego u uczniów – wyjaśnia Iwona Sinkiewicz. W sumie różnymi formami wsparcia objętych zostanie 200 szkół.

Wciągające lekcje

Zajęcia prowadzone przy pomocy nowoczesnych pomocy dydaktycznych są ciekawsze od tradycyjnych lekcji. Jerzy Środa z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, który monitoruje wdrażanie projektów finansowanych z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, jest pod wrażeniem tego, co zobaczył podczas wizyt w szkołach w gminie Smyków, która wzięła udział w Świętokrzyskim Programie Wspierania Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich. – Lekcje prowadzone z wykorzystaniem interaktywnych tablic są tak atrakcyjne, że uczniowie nie chcą wychodzić po dzwonku na przerwę, za to każdy chciałby zostać wywołany przez nauczyciela do odpowiedzi – opowiada. – Taka tablica działa na zasadzie ekranu dotykowego. Na przykład na lekcji chemii uczeń ma za zadanie przyporządkować symbole pierwiastków ich nazwom; przeciąga więc je palcem po tablicy w odpowiednie miejsca. Kiedy dobrze rozwiąże zadanie, pojawia się jakiś efekt graficzny, jak w zakończonej powodzeniem grze. To wszystko sprawia, że wiedza lepiej się utrwala, bo oprócz tego co mówi nauczyciel, uczeń zapamiętuje też to, co widzi na tablicy – relacjonuje Jerzy Środa.

Jak podkreśla Iwona Sinkiewicz, nowoczesne technologie pomagają zarówno uczniom, jak i nauczycielom, dla których są atrakcyjnym i funkcjonalnym narzędziem pracy. Pani rzecznik chwali zestawy classmate (małe przenośne komputery dla uczniów, połączone w sieć z notebookiem nauczyciela). – Sama sieć działa podobnie jak te stosowane w biurach, w praktyce jej zastosowanie może wyglądać tak, że uczniowie rozwiązują zadanie, a nauczyciel sprawdza ich prace. Taki zestaw może być stosowany przy nauczaniu dowolnego przedmiotu, od geografii, po języki obce. Wszystko zależy od oprogramowania, jakiego się używa. Sprzęt jest specjalnie wzmocniony, obudowy są odporne na upadki i uderzenia, dodatkowa korzyść z jego stosowania jest taka, że nie trzeba nosić podręczników – wymienia zalety multimedialnych zestawów Iwona Sinkiewicz. Oczywiście stosowanie w codziennej szkolnej praktyce pomocy tak odbiegających od dotychczasowego wyposażenia placówek oświatowych, wymaga przygotowania kadry dydaktycznej. Tym zajmuje się Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, realizujące projekt „Nauczyciel XXI wieku”, komplementarny ze Świętokrzyskim Programem Rozwoju Edukacji. Na program składają się szkolenia techniczne oraz merytoryczne rozwijające kompetencje nauczycieli w zakresie wykorzystywania w pracy dydaktycznej nowoczesnych technologii informatycznych. Szkolenia rozpoczęły się w lutym bieżącego roku, potrwają do końca stycznia roku 2012, a skorzysta z nich ponad 1,5 tys. osób. Ich koszty wyniosą blisko 3,5 mln. zł, a pokryte zostaną głównie ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 

Tablica nawet na WF

W samych superlatywach o programie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego wyraża się Krzysztof Wójcikowski, dyrektor Zespołu Szkół w Ćmińsku. Jego placówka w ubiegłorocznej edycji otrzymała tablicę interaktywną wraz z oprzyrządowaniem i oprogramowaniem, a w tym roku złożyła wniosek o pracownię językową. Dyrektor podkreśla, że współpraca z Urzędem Marszałkowskim układa się znakomicie.

– Mamy pewne doświadczenia jeśli chodzi o udział w różnych projektach, składaliśmy wnioski o dotacje unijne i muszę powiedzieć, że w przypadku Świętokrzyskiego Programu Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich przygotowanie wniosku, instalacja sprzętu, a następnie rozliczenie projektu były bardzo proste, co nie zawsze jest regułą. Zdarzało nam się pisać trzystustronicowe sprawozdania, które kilkakrotnie trzeba było poprawiać, bo kolejne szczeble kontroli dopatrzyły się literówek. A tutaj – złożyliśmy prosty wniosek, przyjechała ekipa i zamontowała sprzęt, później krótki protokół i to wszystko. Po naszej stronie było zapewnienie sali, dostępu do internetu – relacjonuje dyrektor.

W Zespole Szkół w Ćmińsku tablica interaktywna trafiła do szkoły podstawowej. Wykorzystywana jest non stop. – Nauczyciele kłócą się o salę z tą tablicą, a jeden z nich, ten który opiekuje się tym sprzętem, w ogóle nie używa już kredy – żartuje Krzysztof Wójcikowski. A całkiem poważnie przyznaje, że jest zachwycony możliwościami, jaki daje multimedialny zestaw. – Przyroda, matematyka, język polski, języki obce, a nawet… wychowanie fizyczne – wylicza przedmioty, w nauczaniu których znajduje zastosowanie sprzęt od Urzędu Marszałkowskiego.

– Tablica połączona jest jest z laptopem nauczyciela, który ma również dostęp do internetu. Nauczyciel sam przygotowuje prezentacje, wybiera strony internetowe, które chce pokazać uczniom w związku z danym tematem – opowiada dyrektor. – Podstawowe oprogramowanie, służące do obsługi sprzętu, otrzymaliśmy w zestawie, a poza tym każdy z nauczycieli znalazł coś dla siebie, wybrał dodatkowe programy, które szkoła zakupiła – dodaje. Jak wyglądają lekcje z zastosowaniem interaktywnej tablicy? – Sama tablica przypomina urządzenia, które znamy z telewizji, gdzie dziennikarz ma za plecami ekran o dużych rozmiarach. Oczywiście zajęcia nie ograniczają się do pracy z tablicą, ale ten ich element jest ważny, bo dzieci poprzez naukę połączoną z zabawą znacznie lepiej zapamiętują materiał. Interaktywne mapy pozwalają „dotknąć” całego świata, można dzięki nim przenieść się do muzeów w dalekich miastach, poznać egzotyczną przyrodę. Zdjęcia zwierząt o wymiarach 1,5 na 1,5 metra w wysokiej rozdzielczości to jednak co innego, niż obrazki 15 na 15 cm w książce – podkreśla Krzysztof Wójcikowski. Interaktywna tablica przydaje się nawet podczas lekcji wychowania fizycznego. – Nauczyciel ma profesjonalny film szkoleniowy, używany podczas treningu skoczków wzwyż. Na filmie pokazane są poszczególne fazy skoku, właściwe ułożenie ciała. Teraz wystarczy sfilmować uczniów podczas skoków i wraz z nimi porównać oba filmy, aby wiedzieć nad jakimi elementami trzeba jeszcze popracować – tłumaczy dyrektor Zespołu Szkół w Mińsku. Multimedialny zestaw przydaje się również do rozwijania pozalekcyjnych zainteresowań uczniów, którzy za pomocą szkolnej kamery filmują swoje występy artystyczne i szkolne imprezy, a następnie oglądają samodzielnie wykonane filmy na interaktywnej tablicy.

Jeden zestaw to za mało!

Ogromne zainteresowanie interaktywną tablicą ze strony nauczycieli i uczniów potwierdza Iwona Gralec, wicedyrektorka Publicznego Gimnazjum z Oddziałem Integracyjnym w Mircu. Ta szkoła również dostała sprzęt w ubiegłym roku, a w tym złożyła już wniosek na zakup kolejnego zestawu – tym razem w ramach innego programu.

– Przygotowaliśmy projekt „Rozwijam skrzydła zainteresowań”, który ma być finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego. Dzięki niemu uczniowie będą zdobywali wiedzę podczas zajęć z wybranych przez siebie bloków przedmiotowych. Ma to pomóc w późniejszym świadomym wyborze szkoły średniej – przedstawia ideę projektu pani wicedyrektor.

Zajęcia będą prowadzone w soboty, objętych ma nimi zostać ponad setka osób, czyli jedna trzecia uczniów mircowskiego gimnazjum. Na ich potrzeby kupiona zostanie jeszcze jedna interaktywna tablica, bo przy dotychczasowym, ogromnym zainteresowaniu nową pomocą naukową, jeden zestaw to za mało. – Na stałe tablica jest zainstalowana w pracowni polonistycznej. Na lekcjach polskiego prezentowane są arcydzieła światowego malarstwa, których znajomość jest ważnym elementem ogólnej wiedzy o kulturze, a także krótkometrażowe filmy związane z tematyką zajęć, na przykład objaśniające w obrazowy sposób pojęcie metafory. Oczywiście nauczyciele innych przedmiotów również korzystają z zestawu – dodaje Iwona Gralec. Tablica interaktywna była już wykorzystywana podczas zajęć pozalekcyjnych w ubiegłym roku szkolnym. Gimnazjum w Mircu realizowało wówczas projekt „Moja wiedza moją szansą”, adresowany do uczniów potrzebujących dodatkowych lekcji z najważniejszych przedmiotów: języka polskiego, angielskiego i matematyki. Do szkoły dowożono w soboty młodzież z okolicznych miejscowości. Uczestnicy projektu mieli zapewniony posiłek i atrakcyjne zajęcia lekcyjne, podczas których korzystali ze sprzętu przekazanego placówce dzięki Świętokrzyskiemu Programowi Wspierania Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich.  Na podstawie doświadczeń świętokrzyskich szkół z interaktywnymi zestawami można stwierdzić, że program Urzędu Marszałkowskiego w Kielcach okazał się strzałem w dziesiątkę. – Duże brawa dla marszałka, zarówno za pomysł, jak i za realizację. Takie projekty posuwają szkołę do przodu – podsumowuje Krzysztof Wójcikowski. Wnioski do tegorocznej edycji programu można składać jeszcze do końca sierpnia 2010 r. Beneficjentami mogą być szkoły publiczne i niepubliczne (o uprawnieniach szkół publicznych), kształcące dzieci i młodzież w systemie dziennym, a także specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze. Szczegółowe informacje i dokumenty aplikacyjne są dostępne na stronie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego, pod adresem www.sejmik.kielce.pl, w dziale „Konkursy”.