Do Rakowa po wypoczynek

Niegdyś zwany „sarmackimi Atenami”. Miejsce synodów i główny ośrodek Braci Polskich. Tu także działała słynna nie tylko w Polsce Akademia Rakowska. Choć po dawnej świetności Rakowa pozostało już tylko kilka pamiątek, nadal jest miejscem atrakcyjnym, szczególnie dla tych z nas, którzy ciszę i nieskażoną przyrodę przedkładają nad wielkomiejski gwar. To dobre miejsce na atrakcyjny i zdrowy wypoczynek.

Wspaniała historia

Miasteczko Raków założył w 1567 r. kasztelan żarnowski, wyznawca nauki Kalwina Jan Sienieński. Nazwa Raków pochodzi od herbu jego żony Jadwigi z domu Gnoińskiej, czyli czerwonego raka na białym polu. Jan Sienieński nadał mieszkańcom liczne przywileje i pozwolił na swobodę religijną. Dzięki temu do Rakowa zaczęli ściągać tłumnie rzemieślnicy, lekarze, cudzoziemcy, swe rezydencje lokowała tu szlachta. Przybyli też najwybitniejsi przedstawiciele myśli ariańskiej, tzw. Bracia Polscy. Powołano Akademię Rakowską skupiającą wybitne osobistości świata nauki.  O świetności miasta stanowili także tkacze, szewcy, kołodzieje, kowale, krawcy, studniarze, młynarze, piekarze, złotnicy, zegarmistrze, sukiennicy czy miecznicy. W ten sposób miasto rozrastało się, powstawały cechy rzemieślnicze, a w 1607 roku powstał Nowy Rynek, browary i słodownie. Centrum miasta stanowił Stary Rynek, tutaj znajdował się drewniany ratusz miejski wzniesiony jeszcze w XVI wieku, a przed ratuszem stała waga miejska i liczne kamienice, żydowskie jatki mięsne i kramy z dewocjonaliami oraz zbudowana przez Jakuba Sienieńskiego szkoła. Raków był także ośrodkiem ruchu drukarskiego i piśmienniczego. W 1638 r., na mocy uchwały sejmowej zlikwidowano w Rakowie akademię, drukarnię, papiernię oraz zbór. Braci polskich skazano na wygnanie z miasta. Od tego czasu zaczął postępować upadek Rakowa, który w 1869 r. utracił prawa miejskie.

Kobieta rządzi

Gmina Raków położona jest w południowej części powiatu kieleckiego, zajmuje obszar o powierzchni 195 km.kw. Gminę tworzy 28 wsi sołeckich. Od 2006 roku funkcję wójta pełni tam Alina Siwonia. Jedna z niewielu przedstawicielek płci pięknej piastujących takie stanowisko w regionie świętokrzyskim.  Jak mieszkańcy Rakowa postrzegają kobietę-wójta? – Początki były trudne. W małych miejscowościach powszechny był stereotyp, że kierownicze stanowiska pełnią mężczyźni. Niejednokrotnie słyszałam: baba na wójta? Ale myślę, że swoją pracą na rzecz gminy udowadniam, że płeć nie ma związku z efektywnością w pracy samorządowej – podkreśla Alina Siwonia, wójt Rakowa. A słuchając pani wójt przyznać trzeba, że jej plany są ambitne. Przede wszystkim stawia na poprawę infrastruktury drogowej oraz zwodociągowanie gminy.

Pod koniec kwietnia uroczyście została oddana do użytku długo oczekiwana przez mieszkańców droga powiatowa Łukawa-Korzenno  o długości ok. 4 km. W ubiegłym roku gmina złożyła do „Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008-2011” wniosek zakładający budowę drogi Ociesęki-Koziel. Rozbudowa i utwardzenie tego odcinka  na pewno wpłynie na poprawę systemu komunikacji, a wybudowanie łącznika pomiędzy drogą gminną, która bezpośrednio sąsiaduje z gminą Łagów a drogą wojewódzką Kielce-Staszów, skróci czas dojazdu do gminy i województwa.  Władze gminy z powodzeniem sięgają także po środki unijne. – To dla nas powód do dumy i olbrzymia satysfakcja, że nasze projekty o przyznanie dofinansowania zyskały akceptację. Dzięki unijnym środkom gmina Raków może zmienić swoje oblicze – mówi Alina Siwonia. I tak – na budowę dróg w miejscowościach gminy : Nowa Huta, Koziel, Ociesęki, Bardo, Wola Wąkopna i Zalesie udało się pozyskać środki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego. Dofinansowanie w wysokości 6.200.897,74 zł pozwoli na poprawę warunków komunikacyjnych na terenie gminy, zmniejszy koszty eksploatacji pojazdów i czasu przewozów.
Ważnym zadaniem będzie także budowa sieci wodociągowej ( wartość inwestycji – 12.717.802,56 zł, dofinansowanie z RPO wyniesie 60% kosztów całego przedsięwzięcia).  Na ten cel gmina stara się także o pozyskanie środków w ramach PROW. Na dzień dzisiejszy gmina jest zwodociągowana jedynie w 30 %, a skanalizowana w 20%.
Pani wójt liczy także, że wreszcie dojdzie do skutku budowa obwodnicy Rakowa. Przez centrum miasteczka codziennie przejeżdżają setki ciężarówek i samochodów osobowych, które niszczą drogi i domy. Dzięki obwodnicy ruch przynajmniej tych ciężkich samochodów zostałby wyprowadzony z Rakowa.

Dzięki środkom m.in. z Urzędu Marszałkowskiego mieszkańcy gminy mogą korzystać z  nowoczesnego Ośrodka Zdrowia, który został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Swoją siedzibę ma tam także działający w Rakowie od czerwca 2008 r. Punkt Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego.
Gmina Raków posiada tereny przeznaczone pod działalność produkcyjną. Zostały one przekazane do „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Świętokrzyskiego” oraz Świętokrzyskiego Centrum Obsługi Inwestora. Zgłoszono je także do konkursu „Grunt na medal” 2008.

Siła w ludziach

Na terenie gminy Raków niezwykle prężnie działają organizacje pozarządowe, m.in. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Rakowskiej, Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych „Dolina Czarnej”, Ochotnicze Straże Pożarne czy Koła Gospodyń Wiejskich. We współpracy z nimi Urząd Gminy organizuje imprezy o charakterze sportowym, kulturalnym czy edukacyjnym. Najbardziej popularna to organizowany jesienią w Dębnie festyn „W dzień Świętej Tekli ziemniaki będziem piekli”. – Impreza z roku na rok cieszy się dużym zainteresowaniem, nie tylko mieszkańców gminy. Podczas ubiegłorocznego święta upiekliśmy około 500 kg ziemniaków przywiezionych przez gospodarzy z całej gminy . Jak wiadomo istnieje tysiące przepisów  na potrawy z ziemniaka,  jednak nic nie zastąpi pysznego, aromatycznego ziemniaka z delikatnie przypieczoną w ognisku skórką – podkreśla Alina Siwonia. Imprezie towarzyszą występy na scenie oraz prezentacje dorobku artystycznego gminy.
Koła Gospodyń Wiejskich i gospodarstwa agroturystyczne zgłaszają potrawy i wyroby na konkursy kulinarne, prezentują się na Jarmarku Agroturystycznym. „Dzionie rakowskie” zgłoszone przez Stowarzyszenie Agroturystyczne „Dolina Czarnej” trafiły na listę Produktów Tradycyjnych, otrzymały także „Laur Tradycji”. 
W Rakowie działa Orkiestra Dęta, która jest ozdobą gminnych uroczystości, powstało  Gminne Towarzystwo Sportowe, które prowadzi 3 sekcje: łuczniczą, zapaśniczą i piłkarską. – Niezwykle aktywni są nasi strażacy-ochotnicy. Na terenie gminy funkcjonuje 7 jednostek OSP. Dzięki środkom z PROW , remizy OSP w Szumsku i Celinach pełnić będą rolę „małych centrów kultury” propagujących tradycje ludowe – podkreśla pani wójt. Jest przekonana, że o prawdziwej sile gminy stanowią mieszkający tu ludzie. Otwarci, pracowici, nie lękający się nowych wyzwań.

Turystyka i agroturystyka szansą na rozwój

Dzięki walorom przyrodniczym i krajobrazowym, okazałym lasom pełnym grzybów i jagód, okolice Rakowa doskonale nadają się na wszelkiego rodzaju piesze i rowerowe wycieczki. Latem, amatorów plażowania, kąpieli i wodnych sportów przyciąga malowniczy zalew Chańcza, o powierzchni 470 ha.
Na terenie gminy istnieje wiele gospodarstw agroturystycznych, chętnie odwiedzanych przez turystów z całej Polski. Z dala od zgiełku miejskich ulic, w otoczeniu lasów gościnni gospodarze zapraszają na ognisko i pieczenie ziemniaków, prysznic na świeżym powietrzu, pokazują tajniki sztuki kulinarnej, m.in. wypiek chleba, wyrób masła i sera. Umożliwiają wczasowiczom udział w sezonowych pracach polowych, zapewniają możliwość kontaktu z naturą, spokój i ciszę.

Odwiedzając Raków i okolice warto zobaczyć Sanktuarium Matki Bożej Cudownej Przemiany w Rakowie, ruiny zamku obronnego w Rembowie, z XIV w. oraz wieś Bardo, położoną u stóp góry, która przed setkami lat mogła być wulkanem. Prawdopodobnie przez gospodarzy została nazwana „Świńskim Ryjem”. Góra ma wysokość 396 m n.p.m. Na południowym jej zboczu znajduje się wąwóz Pągowiec, w którym geolodzy znaleźli liczne skamieniałości zwierząt sprzed 400 milionów lat. W centrum Rakowa znajduje się „Dom Wójta” – budynek pochodzący z przełomu XVI i XVII wieku. – Do niedawna mieściła się tam Gminna Biblioteka Publiczna, wkrótce powstanie Centrum Informacji Turystycznej, które będzie służyć  pomocą turystom, kierować ich do gospodarstw agroturystycznych, wskazywać miejsca, które warto odwiedzić  -informuje pani wójt.
Na rozwój turystyki w gminie wpłynąć może planowana budowa ścieżki rowerowej łączącej województwa Polski wschodniej, której trasa wiodłaby przez malownicze zakątki Rakowa i okolic.

Alina Siwonia serdecznie zaprasza do odwiedzenia gościnnej ziemi  rakowskiej. Ludzie zmęczeni cywilizacją miejską mogą się tutaj osiedlić, wybudować dom. Spędzić urlop w jednym z gospodarstw agroturystycznych lub rozkoszować się pięknem krajobrazu i świeżym powietrzem. – Czekają na Państwa gościnni i serdeczni mieszkańcy – zapewnia pani wójt.