79 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie. Mieszkańcy województwa uczcili bohaterów
W całym regionie odbywały się dziś uroczystości upamiętniające 79. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Marszałek Andrzej Bętkowski, członek Zarządu Województwa Marek Jońca oraz Paweł Krakowiak, radny sejmiku Województwa Świętokrzyskiego wzięli udział w happeningu pn. „Wspomnienie sierpniowych dni 1944”, który odbył się w parku im. Adama Bienia w Staszowie, z kolei Sekretarz Województwa Mariusz Bodo uczcił rocznicę wraz ze skarżyszczanami a członek Zarządu Województwa Tomasz Jamka uczestniczył w kieleckich obchodach rocznicy powstańczego zrywu.
Organizatorzy staszowskiego wydarzenia każdego roku oddają hołd bohaterom, którzy walczyli i ginęli w nierównej walce. Nie inaczej było także dzisiaj. Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych „Avito Vivit Honore”, którego prezesem jest radny Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Paweł Krakowiak, zadbało o wierne odtworzenie wydarzeń powstańczych oraz umundurowania żołnierzy. Grupę rekonstruktorów zasilił także 29. Falke Division z Kielc.
W trakcie wydarzenia pieśni powstańcze wykonał Klub Piosenki “RYTM, program artystyczny przedstawiły grupy Staszowskiego Ośrodka Kultury, prezentowane były mundury i wyposażenie oraz odbyły się pokazy broni. Chętni mogli zobaczyć broń i umundurowanie z okresu Powstania Warszawskiego, jak również zrobić zdjęcie z osobami, które odtwarzały powstańców warszawskich. Ponadto harcerze zaprezentowali montaż słowno – muzyczny poświęcony bohaterom Powstania Warszawskiego . Były również wystawy tematyczne poświęcone tym wydarzeniom jak również ofiarom pacyfikacji 817 polskich wsi w latach 1939-1945.
W Skarżysku, tradycyjnie już, mieszkańcy zebrali się na jednym z najbardziej ruchliwych w mieście skrzyżowaniu ulic Piłsudskiego i Krasińskiego, aby upamiętnić ofiarę powstańców warszawskich w godzinie „W”. Akcję zorganizowali, podobnie jak co roku, skarżyscy kibice łódzkiego Widzewa wraz z fanami Granatu Skarżysko zrzeszeni w stowarzyszeniu „Aktywne Skarżysko”. Na skrzyżowaniu pojawili się mieszkańcy Skarżyska – Kamiennej, wielu z nich miało w rękach barwy narodowe. O godzinie 17.00 zatrzymały się samochody, kierowcy uruchomili klaksony, a kibice Granatu Skarżysko i Widzewa łódź odpalili biało-czerwone race. W całym powiecie skarżyskim zawyły syreny.
Z kolei w stolicy województwa kolejną rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego upamiętniła Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą o godzinie 15.45 w intencji poległych za wolność ojczyzny w Kościele Garnizonowym przy ul. Chęcińskiej.
Po nabożeństwie uczestnicy przeszli na skwer Szarych Szeregów przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę, gdzie odbyła się główna część obchodów. O 17.00, w godzinie „W” w całym mieście zawyły syreny alarmowe.
W związku z upamiętnieniem 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego do 10 września 2023 roku na Skwerze Stefana Żeromskiego Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach prezentować będzie wystawę pt. „Armia Krajowa”. Przedstawione zostały na niej podstawowe zagadnienia związane z powstaniem i rozwojem Armii Krajowej, największej organizacji zbrojnej polskiego podziemia w czasie II wojny światowej, scalającej wspólny wysiłek zbrojny rozdrobnionych na początku okupacji organizacji niepodległościowych. Na planszach wystawy ukazane są m.in. wysiłek polskiej młodzieży harcerskiej, propaganda i wywiad organizacji czy udział kobiet w działalności podziemnej. Ekspozycja porusza także temat działalności Zgrupowań AK „Ponury” – „Nurt” i przebiegu Powstania Warszawskiego.
„Pierścionek z orłem w koronie” w reżyserii Andrzeja Wajdy był kolejną propozycją VIII Kieleckiego Przeglądu Polskich Filmów Fabularnych „Historia w filmie”. Seans odbył się o godzinie 18.00 w Kinie Fenomen mieszczącym się w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach.
Dramat historyczny w reżyserii jednego z najwybitniejszych polskich twórców filmowych przedstawia ostatnie dni Powstania Warszawskiego. Główny bohater, podchorąży Marcin, wycofuje się ze swoimi kompanami z ruin stolicy. Ranny powstaniec trafia do szpitala pod Warszawą, gdzie sanitariuszka Janina pomaga mu odnaleźć innych żołnierzy plutonu. Jednocześnie przełożony Marcina major Steinert próbuje go nakłonić do walki z sowietami. Młody żołnierz jednak traci nadzieję na powodzenie kolejnych walk i ma nadzieję na doprowadzenie do rozejmu z władzą ludową.
Film powstał na podstawie powieści Aleksandra Ścibora-Rylskiego pt. „Pierścionek z końskiego włosia”. Wystąpili w nim znani aktorzy filmowi i teatralni: Rafał Królikowski, Adrianna Biedrzyńska, Cezary Pazura, Piotr Bajor czy Mirosław Baka.
Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 roku godzinie 17.00, przyjętej pod kryptonimem „W”. Wzięło w nim udział około 50 tys. żołnierzy Armii Krajowej. Decyzję o jego wybuchu wydał gen. Tadeusz Komorowski „Bór”, dowódca Armii Krajowej po naradzie ze swoim zastępcą gen. Leopoldem Okulickim „Niedźwiadkiem” oraz gen. Tadeuszem Pełczyńskim „Grzegorzem”, szefem sztabu KG AK. Powstaniem dowodził płk Antoni Chruściel „Monter” – komendant Warszawskiego Okręgu AK.
Powstanie upadło 3 października, po 63 dniach walki. W jego wyniku zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.