Marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas i Jacek Kowalczyk, dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego odwiedzili niedawno uruchomiony Ośrodek Edukacyjno – Muzealny “Świętokrzyski Sztetl” im. Majera Małego w Chmielniku. W zlokalizowanym w dawnej synagodze muzeum można poznać historię życia codziennego w sztetlach, które znajdowały się na Kielecczyźnie w okresie przedwojennym.

Ośrodek Edukacyjno – Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” w Chmielniku skupia wiedzę o blisko stu sztetlach – dawnych miasteczkach żydowskich Kielecczyzny. Historię miast i ich mieszkańców można poznać dzięki multimedialnym mapom regionu, ekranom dotykowym, szybom holograficznym, ukrytym głośnikom oraz tradycyjnej ekspozycji.

Bogactwo informacji, przedstawionych w bardzo ciekawej formie, mógł dziś poznać marszałek województwa Adam Jarubas, który wraz ze świętokrzyskimi dziennikarzami odwiedził „Świętokrzyski Sztetl”.

Goście zostali oprowadzeni po wszystkich salach, podziwiając zgromadzone eksponaty i poznając historię ośrodka. Duże wrażenie zrobiła na nich jedyna na świecie szklana bima – miejsce, w którym dawniej odczytywano Torę. Do jej stworzenia zużyto aż 6 ton szkła.

– Ośrodek powstał w przepięknej dawnej synagodze, trzeciej co do wielkości w Kieleckiem. Chcemy tu pokazać życie w sztetlach, czyli małych miasteczkach żydowskich i polsko-żydowskich. Mało kto pamięta o tym, jak żyli Żydzi, a przecież to kilkaset lat naszej wspólnej historii – mówiła kierownik Ośrodka Muzealno – Edukacyjnego Świętokrzyski Sztetl im. Majera Małego, Agnieszka Dziarmaga.

Goście mogli obejrzeć występ zespołu Kamena składający się z uczennic Gimnazjum im. Generała Kazimierza Tańskiego w Chmielniku, działający przy Chmielnickim Centrum Kultury. Zaprezentował on tańce inspirowane muzyką żydowską.

– Jestem pod ogromnym wrażeniem. Jest to miejsce symboliczne. Chmielnik zwraca uwagę na sztetle, których niegdyś było bardzo wiele. Chcę podziękować burmistrzowi miasta i mieszkańcom za to, że tak pięknie nawiązują do tradycji. W tym miejscu historia i religia przenikają się. Bardzo ważne, że zwraca się tu uwagę na walor edukacyjny. To ważne w dzisiejszych czasach, aby szczególnie młodzi ludzie byli pozbawieni jakichkolwiek uprzedzeń. Warto przyjść tu z całą rodziną, poznać historię. Naszym zadaniem jest robić wszystko, aby to miejsce żyło – powiedział po spotkaniu marszałek województwa świętokrzyskiego, Adam Jarubas.

Dziennikarze i władze województwa odwiedzili również znajdujący się obok dawnej synagogi “Dom Cienia”, surowy budynek mający przypomnieć o holocauście. Na jego ścianach znajdują się nazwiska blisko 12 tysięcy chmielnickich Żydów, zamordowanych podczas wojny.

– Projekt ten trwa już od 12 lat. Na początku staraliśmy się przede wszystkim poznać historię Chmielnika. Teraz centrum zostało już uruchomione i cały czas jest ubogacane kolejnymi materiałami, a ich odnalezienie nie jest łatwe. Współpracujemy z wieloma instytucjami. Nie było również łatwo dotrzeć do społeczności żydowskiej. Realizujemy projekt, którego nikt się nie podjął i cieszę się z tego. Liczymy, że stanie się on przede wszystkim ośrodkiem edukacyjnym. Już teraz, dzięki współpracy z Uniwersytetem Jana Kochanowskiego nabrał on aspektu naukowego – mówił burmistrz Chmielnika Jarosław Zatorski.

Ośrodek Świętokrzyski Sztetl powstał również dzięki pomocy unijnej – Chmielnik pozyskał na jego budowę blisko 4 mln złotych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego.